MAK (program)
Z Wikipedii
MAK - komercyjny program do katalogowania zbiorów bibliotecznych stosowany i dystrybuowany przez Bibliotekę Narodową.
[edytuj] Opis
Jest programem DOS-owym, lecz można go instalować na nowych wersjach Windows. Niewątpliwą zaletą programu jest to, że można w nim wszystko samemu naprawić, oraz że tworzone za jego pomocą bazy nie zajmują wiele miejsca na dysku. Nazwa jest skrótem od wyrażenia "Małe Katalogi" Posiada on różne moduły potrzebne w bibliotece, swobodnie może zastąpić katalogi, księgi inwentarzowe, księgi ubytków, itp. Posiada również moduł www, służący do prezentacji baz w Internecie, wykorzystuje do tego protokół Z 39.50. Najnowsza wersja programu MAK 4.3 zorganizowana w 4 pulpity umożliwia szeroki wachlarz działań dla: czytelnika, katalogującego, wypożyczalni i administratora. Najważniejszym użytkownikiem katalogów jest czytelnik. To dla niego tworzone są bazy i automatyzuje się procesy udostępniania zbiorów. Ta kategoria użytkownika programu MAK ma najbardziej ograniczone możliwości działania na bazach katalogowych tj. może jedynie wykorzystywać rezultat pracy katalogującego i administratora. Przeszukiwanie baz, wydruk lub zapis zestawień bibliograficznych do pliku to nie jedyne możliwości. Rezerwacja materiałów, kontrolowane przedłużanie wypożyczeń oraz zdalne sprawdzenie stanu swojego konta czytelniczego to kolejne usprawnienie obsługi czytelnika w bibliotece zautomatyzowanej. Katalogujący przygotowuje katalogi: książek, czasopism, bibliografii regionalnej oraz adresowy, które jako wypełnione prezentują się na pulpicie czytelnika, wypożyczalni czy administratora. (Tylko baza czytelników tworzona jest z pozycji administratora wypożyczalni – tj. z pulpitu wypożyczalni). Katalogujący posiada również uprawnienia do tworzenia dokumentacji bibliotecznej na bazie powstałych opisów. Służą temu aplikacje wydruku: kart katalogowych, kart książek, inwentarzy, księgi ubytków, protokołu ubytków, wykazów przekazania itp. zlokalizowane na pulpicie dla katalogującego. Pulpit wypożyczalni realizuje procesy: wypożyczenia, zwroty, przedłużania, naliczania kar, statystykę szczegółową i ogólną, monitorowanie wypożyczeń i czytelników oraz monitowanie. Do jej uruchomienia niezbędne są dwie pełne bazy: czytelników i zbiorów ze zróżnicowanym kodem kreskowym. Najszersze możliwości działań przysługują administratorowi programu. To on przydziela uprawnienia użytkownikom programu, modyfikuje strukturę bazy, ustawia program do pracy w sieci oraz importuje opisy z baz zewnętrznych – czuwa nad poprawnością katalogu elektronicznego. Baza elektroniczna (z pozycji pliku) składa się z trzech zbiorów o tej samej nazwie i różnych rozszerzeniach: org, baz, ind często hlp. Po skatalogowaniu mamy możliwość wyboru odpowiedniej maski. Polega to na ukryciu (maskowaniu) części pól i podpól formatu, nie wykorzystywanych przez użytkownika. Mamy do wyboru kilka formatów danych : MARCBN, MARC21 lub FIDES. Program umożliwia zarówno importowanie opisów z innych baz jak i eksportowanie baz z programu. Jedynym warunkiem koniecznym do tego jest zgodność kodowania znaków. MAK umożliwia kodowanie znaków w Mazowii, Latin 2 IBM, Latin 2 ISO. Nie jest to wprawdzie program sieciowy ale łatwo daje się przystosować do pracy w sieci, nie powodując zmian w zakresie wyszukiwania czy drukowania.
