Mezozaur
Z Wikipedii
| Mezozaur | |
 Rekonstrukcja mezozaura |
|
| Systematyka | |
| Domena | eukarioty |
| Królestwo | zwierzęta |
| Typ | strunowce |
| Podtyp | kręgowce |
| Gromada | gady/zauropsydy |
| Podgromada | anapsydy |
| Rząd | mezozaury |
| Rodzina | Mesosauridae |
| Rodzaj | Mesosaurus |
| Gatunek | *M. tenuidens
|
| Nazwa systematyczna | |
| Mesosaurus | |
Mesosaurus jest nazwą rodzajową żyjącego w karbonie i permie ok. 300 milionów lat temu gada zaliczanego do anapsydów.
Był on jednym z pierwszych gadów, które wróciły do środowiska wodnego. Osiągał około 1 metra długości. Wzdłuż ogona występowała płetwa, o czym świadczą rozrośnięte wyrostki na kręgach ogonowych.Zwierzę miało płetwowate kończyny, przy czym tylna para była dłuższa i razem z ogonem stanowiła główne źródło lokomocji w wodzie. Ciało mezozaura miało opływowy kształt i było bardzo elastyczne. Taka budowa pozwalała na wykonywanie bocznych ruchów kręgosłupa. Jednakże mezozaur nie potrafił dokonywać nagłych zwrotów z powodu pogrubienia żeber.
Mała czaszka zaopatrzona była w długie szczęki. Otwory nosowe umieszczone były, podobnie jak u krokodyli w górnej części czaszki, co ułatwiało zwierzęciu oddychanie przy częściowym zanurzeniu. Bardzo liczne zęby, jego charakterystyczna cecha, były za słabe do chwytania zdobyczy i służyły najprawdopodobniej do filtrowania planktonu, jak fiszbiny współczesnych fiszbinowców. Być może w skład jego diety wchodziła ponadto rybia ikra i larwy bezkręgowców.
Mezozaur prawdopodobnie zapadał w sen zimowy (Dzik 2003, s. 345). Zasiedlał wody słodkie i lekko zasolone, są też poglądy, że mógł żyć w typowych morzach. Przypuszcza się, że pływał słabo i nie był zdolny do przepływania wielkich dystansów bez odpoczynku.[1]
Najważniejszym zagadnieniem związanym z mezozaurem nie jest jego budowa, ale dystrybucja jego szczątków, które odkryto zarówno na terenie obecnej Afryki południowo-zachodniej, jak i wschodniego wybrzeża Ameryki Południowej. Kontynenty te w czasie życia zwierzęcia wchodziły w skład superkontynentu o nazwie Pangea. Obecność mezozaura po obu stronach dzisiejszego Atlantyku była jednym z ważniejszych argumentów przy dowodzeniu w I połowie XX wieku, że kontynenty zajmowały w przeszłości geologicznej inne położenie niż obecnie (tzw. wędrówka kontynentów).
Przypisy
- ↑ Włodzimierz Mizerski, 1986. Kontynenty w ruchu. Wyd. Iskry.
[edytuj] Bibliografia
- Jerzy Dzik, 2003. Dzieje życia na Ziemi, s. 252, 345, 489. Wydawnictwo PWN.
