Naczelny Sąd Administracyjny
Z Wikipedii
 Ten artykuł jest częścią serii Polityka Polski |
| Prawo |
|---|
| Konstytucja Polskie prawo |
| Władza wykonawcza |
| Prezydent Lech Kaczyński Prezes Rady Ministrów Donald Tusk Rada Ministrów |
| Władza ustawodawcza |
| Sejm Senat Zgromadzenie Narodowe |
| Władza sądownicza |
| Sąd Najwyższy Trybunał Konstytucyjny Trybunał Stanu Naczelny Sąd Administracyjny |
| Samorząd terytorialny |
| Samorząd w Polsce Samorząd gminny Samorząd powiatowy Samorząd województwa |
| Kluby parlamentarne |
| PO PiS Lewica PSL |
| Wybory |
| Wybory w Polsce (od 1989):
prezydenckie: |
Naczelny Sąd Administracyjny - organ państwowy sprawujący kontrolę nad funkcjonowaniem działalności administracji publicznej. Kontrola ta obejmuje również orzekanie o zgodności z ustawami uchwał organów samorządu terytorialnego i aktów normatywnych terenowych organów administracji rządowej.
Spis treści |
[edytuj] Podstawowe dla funkcjonowania NSA akty normatywne
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art. 184 i 185;
- Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. — Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1269)
- Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. — Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę — Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2002 r. Nr 153, poz. 1271)
[edytuj] Kompetencje
Zgodnie z art. 15 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Naczelny Sąd Administracyjny:
- rozpoznaje środki odwoławcze od orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych;
- podejmuje uchwały mające na celu wyjaśnienie przepisów, których stosowanie wywołało rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych;
- podejmuje uchwały zawierające rozstrzygnięcie zagadnień prawnych budzących poważne wątpliwości w konkretnej sprawie sądowoadministracyjnej;
- rozstrzyga spory o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego i między samorządowymi kolegiami odwoławczymi oraz spory kompetencyjne między organami tych jednostek a organami administracji rządowej;
- rozpoznaje inne sprawy należące do właściwości Naczelnego Sądu Administracyjnego na mocy odrębnych ustaw.
[edytuj] Organy
Organami Naczelnego Sądu Administracyjnego, w myśl art. 31 ustawy - Prawo o ustroju sądów administracyjnych, są:
- Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego;
- Zgromadzenie Ogólne Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego;
- Kolegium Naczelnego Sądu Administracyjnego.
[edytuj] Historia
Naczelny Sąd Administracyjny powołany został ustawą z dnia 31 stycznia 1980r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym oraz o zmianie ustawy Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. Nr 4, poz.8), pracę natomiast rozpoczął 1 września tegoż roku. Powstanie Naczelnego Sądu Administracyjnego oznaczało realizację, pojawiających się już od lat czterdziestych, postulatów przywrócenia sądowej kontroli nad administracją. Kontrola ta, tak samo jak kontrola sprawowana w okresie międzywojennym przez Najwyższy Trybunał Administracyjny, była oparta na modelu kontroli instancyjnej. Naczelny Sąd Administracyjny miał swoją siedzibę w Warszawie. W niektórych większych miastach tworzone były jego ośrodki zamiejscowe, obejmujące obszarem swojej właściwości jedno lub kilka województw. W dniu 11 maja 1995r. uchwalona została nowa ustawa o Naczelnym Sądzie Administracyjnym (Dz. U. Nr 74, poz 368), która także utrzymywała model jednoinstancyjny. Obecny kształt Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu nadała, będąca wymogiem art. 176 ust. 1 w zw. z art. 236 ust. 2 Konstytucji, reforma z 2002 roku.
Dawne zamiejscowe oddziały Naczelnego Sądu Administracyjnego zostały przekształcone w wojewódzkie sądy administracyjne.
[edytuj] Prezesi NSA
- 1980-1981 - Sylwester Zawadzki
- 1982-1992 - Adam Zieliński
- 1992-2004 - Roman Hauser
- od 21 maja 2004 - Janusz Trzciński (konstytucyjny upływ kadencji nastąpi 21 maja 2010)
[edytuj] Ważniejsze orzeczenia
Zobacz więcej w osobnym artykule: Lista orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego.Pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl (również jako link ze strony http://www.nsa.gov.pl) dostępna jest aktualizowana na bieżąco baza orzeczeń sądów administracyjnych wyposażona w wyszukiwarkę.
W bazie tej znaleźć można treść wydanych po dniu 1 października 2007 r. wyroków i postanowień wraz z uzasadnieniami. Dodatkowo baza jest uzupełniana o informacje o orzeczeniach kończących postępowania sądowoadministracyjne (wraz z ich uzasadnieniami) wydanych w okresie pomiędzy 1 stycznia 2004 r. a 30 września 2007 r. Znaleźć w niej można ponadto wybrane orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z lat wcześniejszych, w szczególności orzeczenia publikowane.
Jednocześnie podkreślić należy, iż baza ta ma charakter jedynie informacyjny i edukacyjny, nie jest natomiast oficjalnym publikatorem orzeczeń sądowych.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona internetowa Naczelnego Sądu Administracyjnego RP
- Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych
