New Deal

Z Wikipedii

Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach.

Nowy Ład (ang. New Deal) to program reform ekonomiczno-społecznych wprowadzonych w USA przez prezydenta Roosevelta w latach 1933-1939. Celem tych reform było przeciwdziałanie skutkom Wielkiego Kryzysu, który pozostawił miliony Amerykanów bez pracy, w nędzy, a gospodarkę w stanie chaosu. Proponenci programu uważali, że zapaść spowodowana została "wewnętrzną" niestabilnością kapitalistycznego rynku oraz że interwencja rządowa jest konieczna do ustabilizowania i usprawnienia ekonomii.

W znacznym stopniu Nowy Ład polegał na interwencjonizmie państwowym. Wprowadzono zasiłki dla bezrobotnych, roboty publiczne, dofinansowywanie z funduszy federalnych wielu przedsięwzięć. Wprowadzono liczne rozwiązania prawne mające na celu regulację działalności przemysłu, rolnictwa i sektora bankowego (m.in. rozdzielono bankowość inwestycyjną i handlową, wprowadzono ubezpieczenie depozytów bankowych oraz kontrolę giełd). Oprócz tego wprowadzano także mechanizmy mające w założeniu stymulować tworzenie nowych miejsc pracy. Polityka Nowego Ładu przyniosła Rooseveltowi znaczną popularność wśród obywateli USA. Głównie dzięki niej zdobył w wyborach cztery kadencje po kolei (w 1932, 1936, 1940 i 1944) - rekord wśród prezydentów USA (z drugiej strony decyzja o kandydowaniu na kolejne kadencje, stanowiła naruszenie wprowadzonej jeszcze przez Georga Washingtona amerykańskiej tradycji demokratycznej). .

Jednym z ważnych elementów New Deal był wprowadzony w życie w roku 1935 Social Security Act.

[edytuj] Argumenty zwolenników interwencjonizmu

Osoby nie mające zaufania do wolnego rynku argumentują, że New Deal było właściwym podejściem, lecz zapaść była tak głęboka, że nawet interwencja na wielką skalę nie mogła przezwyciężyć szkód spowodowanych niestabilnością rynku.

[edytuj] Argumenty zwolenników wolnego rynku

Zwolennicy wolnego rynku mówią, że zapaść została zarówno spowodowana, jak i pogłębiona przez interwencję rządową. Główny argument krytyków polityki New Deal to olbrzymi wzrost kosztów prowadzenia przedsiębiorstw. W związku z tym inwestowanie w produkcję oraz zatrudnianie nowych pracowników było znacznie utrudnione. Polityka Nowego Ładu sprawiła, iż naturalne przywrócenie gospodarki do stanu sprzed Wielkiego Kryzysu trwało znacznie dłużej.