rok 1933 / MCMXXXIII
XIX wiek · XX wiek · XXI wiek
1931 « 1932 « 1933 » 1934 » 1935
[edytuj] Wydarzenia w Polsce
[edytuj] Wydarzenia na świecie
- 4 stycznia - Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił wniosek o wydaniu pamiątkowego znaczka pocztowego na cześć Kościuszki i ogłosił dzień 11 października Dniem Pułaskiego.
- 17 stycznia - Filipiny uzyskały niezależność.
- 30 stycznia - prezydent Niemiec Paul von Hindenburg powołał Hitlera na stanowisko kanclerza w koalicyjnym rządzie.
- 16 lutego - Czechosłowacja, Rumunia i Jugosławia podpisały Pakt Organizacji Małej Ententy - organizacji, która miała zapobiec rewizjonistycznej polityce Węgier oraz, w mniejszym stopniu, Bułgarii.
- 27 lutego - w Niemczech spłonął gmach Reichstagu.
- 3 marca - trzęsienie ziemi w Jokohamie.
- 4 marca - prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin Delano Roosevelt proklamował doktrynę dobrego sąsiedztwa.
- 5 marca - w Niemczech odbyły się wybory parlamentarne. NSDAP zdobyło 44% głosów.
- 15 marca - oficjalna proklamacja III Rzeszy w Poczdamie.
- 20 marca - w pobliżu Dachau w Bawarii otwarto pierwszy obóz koncentracyjny.
- 27 marca - Japonia wystąpiła z Ligi Narodów.
- 7 kwietnia - prezydent Roosevelt zniósł trwającą od 1920 roku prohibicję.
- 22 kwietnia - w Niemczech utworzono tajną policję polityczną Gestapo.
- 2 maja - w Niemczech zostały zlikwidowane związki zawodowe.
- 8 maja - Stanisław Skarżyński zakończył przelot przez Atlantyk polskim samolotem RWD-5bis (SP-AJU).
- 10 maja - doszło do pierwszego palenia książek w Niemczech. W bibliotekach publicznych organizowano akcje oczyszczania, niszczono przede wszystkim książki Maxa Broda, Tomasza i Henryka Mannów, Arnolda i Stefana Zweigów i innych.
- 31 maja - zostało podpisane zawieszenie broni między Japonią a Chinami.
- 19 czerwca - rząd francuski zgodził się na pobyt we Francji Lwa Trockiego.
- 14 lipca - NSDAP stała się jedyną partią polityczną w Niemczech. Została ogłoszona ustawa o zakazie tworzenia nowych partii określająca jednocześnie NSDAP jedyną legalną partią.
- 15 lipca - podpisanie w Rzymie paktu czterech. Jego sygnatariuszami były Wielka Brytania, Francja, Niemcy i Włochy.
- 24 lipca - lotnik amerykański Willey Post odbył wieloetapowy lot dookoła świata w czasie 186 godzin i 50 min. Trasa wiodła przez Nowy Jork, Berlin, Moskwę, Irkuck, do Nowego Jorku.
- 25 lipca - Lew Trocki przybył do Marsylii.
- 2 września - został podpisany pakt o nieagresji między ZSRR a Włochami.
- 21 września - 23 grudnia - odbył się proces o podpalenie Reichstagu.
- 29 września - powstała hiszpańska partia polityczna Falanga.
- 18 października - w Niemczech powstał pierwszy obóz koncentracyjny dla kobiet w Moringen koło Hanoweru.
- 21 października - Niemcy wystąpiły z Ligi Narodów.
- 16 listopada - zostały nawiązane stosunki dyplomatyczne między ZSRR a USA.
- 5 grudnia - zniesienie prohibicji w USA.
[edytuj] Urodzili się
- 1 stycznia - Joe Orton, angielski dramaturg i aktor (zm. 1967)
- 2 stycznia - Henryk Łapiński, polski aktor
- 17 stycznia - Dalida, francuska piosenkarka (zm. 1987)
- 28 stycznia - Susan Sontag, amerykańska pisarka (zm. 2004)
- 29 stycznia - Sacha Distel, francuski piosenkarz i gitarzysta (zm. 2004)
- 4 lutego - Maria Chwalibóg, polska aktorka
- 15 lutego - Władimir Sawczenko, ukraiński pisarz science fiction (zm. 2005)
- 21 lutego - Bob Rafelson, amerykański reżyser i scenarzysta
- 27 lutego - Aleksander Minkowski, polski pisarz
- 21 lutego - Nina Simone, amerykańska piosenkarka i pianistka jazzowa (zm. 2003)
- 1 marca - Józef Waczków, polski poeta, tłumacz literatury czeskiej, francuskiej, rosyjskiej, portugalskiej i słowackiej (zm. 2004)
- 19 marca - Zofia Czerwińska, polska aktorka
- 7 kwietnia - Mieczysław Czernik, polski matematyk, astronom, historyk poczty, filatelista, popularyzator historii, łodzianin. (zm. 1991)
- 9 kwietnia - Jean-Paul Belmondo, francuski aktor
- 26 kwietnia - Arno Penzias, amerykański fizyk i astrofizyk niemieckiego pochodzenia, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
- 3 maja - James Brown, "ojciec chrzestny" soulu (zm. 2006)
- 5 maja - Barbara Taylor Bradford, angielska pisarka
- 19 maja - Wacław Sadkowski, polski krytyk literacki, eseista, tłumacz
- 23 maja - Joan Collins, brytyjska aktorka
- 14 czerwca - Jerzy Kosiński, amerykański pisarz polsko-żydowskiego pochodzenia (zm. 1991)
- 16 czerwca - Wiesława Kwaśniewska, polska aktorka
- 20 czerwca - Katarzyna Łaniewska, polska aktorka
- 23 czerwca - Andrzej Trzos-Rastawiecki, polski reżyser i scenarzysta
- 3 sierpnia - Jerzy Urban, polski dziennikarz, redaktor naczelny tygodnika "Nie"
- 11 sierpnia - Jerzy Grotowski, polski reżyser, teoretyk teatru (zm. 1999)
- 18 sierpnia - Roman Polański, polski reżyser i aktor
- 18 sierpnia - Just Fontaine, francuski piłkarz, król króli strzelców na Mundialu w Szwecji 1958
- 22 sierpnia - Irmtraud Morgner, niemiecka pisarka (zm. 1990)
- 31 sierpnia - Kirsten Walther, duńska aktorka (zm. 1987)
- 4 września - Stanisław Olczyk, polski aktor
- 21 października - Francisco Gento López, hiszpański piłkarz.
- 25 października - Aleksander Gelman, rosyjski dramaturg, scenarzysta filmowy
- 28 października - Garrincha, piłkarz brazylijski, mistrz świata 1962 (zm. 1983)
- 23 listopada - Krzysztof Penderecki, polski kompozytor i dyrygent
- 6 listopada - Else Ackermann, niemiecka polityk
- 19 grudnia - Galina Wołczek, rosyjska reżyser, współzałożycielka moskiewskiego teatru Sowriemiennik
- 23 grudnia - Akihito, cesarz Japonii od 1989
- 27 września- Lina Medina, najmłodsza matka na świecie.
[edytuj] Nagrody Nobla
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Święta ruchome
|
|