Niemojów

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°09' N 16°33' E50.15 16.55 (Niemojów)


Niemojów
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kłodzki
Gmina	Międzylesie
Sołtys	Natalia Nasielska
Położenie	50° 09' N 16° 33' E
Wysokość	550 m n.p.m.
Strefa numeracyjna (do 2005)	74
Kod pocztowy	57-530
Tablice rejestracyjne	DKL
Położenie na mapie Polski Niemojów

Niemojów (niem. Marienthal), znacznie wyludniona wieś łańcuchowa w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Międzylesie. Wieś leży w Górach Bystrzyckich, w malowniczej dolinie Dzikiej Orlicy.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wałbrzyskiego.

[edytuj] Historia

Ruiny kapliczki z 1731 roku

Wieś założono w 1570^[1] r., założycielem wsi był cesarski nadleśniczy Leonhardt von Veldhammer, w następnych latach (1573-76) powstał renesansowy dwór sołtysów (niem. Freirichterei^[2]), którego ruiny schowane w gęstych zaroślach można oglądać do dziś. W 1651 r. zbudowano tu kuźnicę, do której surowca dostarczały okoliczne złoża hematytu.

Zniszczenia podczas wojny trzydziestoletniej wstrzymały rozwój wsi. Jednak w 1747 miejscowość przeszła w ręce austriackiego rodu arystokratycznego Althannów i wkrótce rozrosła się do rozmiarów jednej z największych w Górach Bystrzyckich. W tym czasie funkcjonowały tu m.in. folwark, młyn wodny i bielnik.

Nową właścicielką wsi stała się w 1840 roku księżna Marianna Orańska. Większość mieszkańców liczącej wówczas 112 gospodarstw miejscowości trudniła się tkactwem chałupniczym.

Kolejnym impulsem w historii Niemojowa stał się rozwój turystyki w XIX wieku. W 1909 r. założono Kłodzki Związek Narciarski. W okolicy powstały szlaki turystyczne, trasy biegowe i stoki narciarskie. Wieś nazywano Sommerfrische Marienthal^[3] i zamieszkiwało tu ponad 400 osób. W połowie XIX w. była to popularna miejscowość turystyczna, do 1939 r. istniało przejście graniczne do Czechosłowacji.

Po II wojnie światowej wieś zasiedlono repatriantami. Trudne warunki klimatyczne utrudniały jednak pracę rolnikom, dlatego przez następnych 60 lat wieś stopniowo się wyludniała. Dziś zamieszkałych jest zaledwie kilkanaście domów. Stopniowo jednak tereny te ożywiają się turystycznie, we wsi działają już zajazd i gospodarstwa agroturystyczne. Przebiega tędy Droga Śródsudecka, zielony szlak turystyczny oraz międzynarodowa trasa rowerowa ER2.

[edytuj] Zabytki

Kościół pw. Nawiedzenia NMP

We wsi znajduje się kościół zbudowany w 1597 roku i przebudowany w 1716 r. (filialny, pw. Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny), z interesującym kamiennym portalem. Wewnątrz m.in. chrzcielnica z XVII w., ołtarz (którego autorstwo przypisuje się wybitnemu śląskiemu rzeźbiarzowi Michałowi Klahrowi) i ambona (architektura) z pierwszej połowy XVIII w. Na murze kościelnym znajduje się sześć płyt nagrobnych miejscowych sołtysów.

Tuż obok kościoła, schowane w gęstych zaroślach, stoją ruiny renesansowego dworu sołtysów. Zachowały się resztki galerii i krużganku oraz inskrypcja po właścicielach umieszczona na ścianie wschodniej. Unikatowość tego obiektu przejawia się pałacowym potraktowaniem architektury budynku mieszkalnego dworu.

W odległości 20 m od ruin dworu znajdują się ruiny młyna wodnego. Na terenach wsi jest też kilkanaście ruin opuszczonych domostw (głównie z II poł. XIX w.) oraz ruiny kapliczek przydrożnych.

[edytuj] Turystyka

Zobacz więcej w osobnym artykule: Przejście graniczne Niemojów-Bartošovice v Orlických horách.

We wsi do 21 grudnia 2007 r. funkcjonowało piesze przejście graniczne (turystyczne i małego ruchu granicznego) Niemojów-Bartošovice v Orlických horách, obsługiwane przez placówkę Sudeckiego Oddziału Straży Granicznej w Międzylesiu. Przejście zostało zlikwidowane po przystąpieniu Polski i Czech do układu z Schengen. Po stronie czeskiej znajdują się dwa wyciągi narciarskie oraz basen. Przez wieś przebiega graniczny szlak zielony z Niemojowa na Śnieżnik Kłodzki oraz szlak żółty do Solnej Jamy.