Nizina Śląska

Z Wikipedii

Nizina Śląska
Zasięg regionu w obrębie Polski
Megaregion	Pozaalpejska Europa Środkowa
Prowincja	Niż Środkowoeuropejski
Podprowincja	Niziny Środkowopolskie
Makroregion	Nizina Śląska
Zajmowane jednostki administracyjne	Polska: woj. dolnośląskie woj. opolskie woj. śląskie Czechy

Nizina Śląska (czes. Slezská nížina) (318.5) - rozległa równina w południowo-zachodniej Polsce i północnych Czechach. Jest to najdalej na południe wysunięty fragment (makroregion podprowincji Nizin Środkowopolskich). Leży pomiędzy Przedgórzem Sudeckim i Sudetami na południu, Kotliną Ostrawską na południowym wschodzie, Wyżyną Śląsko-Krakowską i Wyżyną Małopolską na wschodzie, Wałem Trzebnickim na północy i Niziną Śląsko-Łużycką na zachodzie, głównie wzdłuż doliny Odry. Wysokość od ok. 100 do 260 m n.p.m.

Główne rzeki: Odra, Mała Panew, Nysa Kłodzka, Ślęza, Bystrzyca, Kaczawa, Bóbr.

Główne miasta: Legnica, Wrocław, Brzeg, Opole, Racibórz, Oława.

Nizina Śląska stanowi równinę o pow. ok. 13 000 km². Osią niziny z południowego wschodu na północny zachód płynie Odra, której dopływami z lewej strony są: Osobłoga, Nysa Kłodzka, Oława, Ślęza, Bystrzyca i Kaczawa oraz z prawej: Mała Panew, Stobrawa i Widawa. Nizina ma korzystne warunki klimatyczne i glebowe. W jej obrębie wyróżniamy dziewięć mezoregionów: Wysoczyznę Rościsławską, Pradolinę Wrocławską, Równinę Wrocławską, Dolinę Nysy Kłodzkiej, Równinę Niemodlińską, Równinę Oleśnicką, Równinę Opolską, Płaskowyż Głubczycki i Kotlinę Raciborską.

Osobliwością klimatu Niziny Śląskiej jest stosunkowo wysoka średnia temperatura roczna, krótkotrwała zima, wczesna wiosna i ciepłe lato. Cechy te związane są z istnieniem, na południowym zachodzie bariery górskiej Sudetów, z powodu której przy wietrze południowo-zachodnim zmniejsza się wilgotność, spada zachmurzenie i wzrasta temperatura, przy wiatrach północno-wschodnich natomiast wzrastają opady i liczba burz. Zjawiska te związane są z przesuwaniem się niżów barometrycznych i przebiegiem frontu polarnego. Dzięki korzystnym warunkom klimatycznym i glebowym Nizina Śląska stała się krainą pól uprawnych. Na terenach piaszczystych jednakże, w pradolinie wrocławsko-magdeburskiej, na stożkach napływowych rzek sudeckich i na sandrach znajdują się przestrzenie zalesione. Bory Dolnośląskie składają się głównie z sosny i jałowca pospolitego, rzadziej występuje żarnowiec miotlasty. Rozwija się tam także wrzos zwyczajny oraz borówki, a także pasma złożone z buka, dębu oraz klonu. Inny charakter mają zespoły leśne Wzgórz Trzebnickich. Występują tam lasy bukowe i świerkowe, a także liczne rośliny górskie, np. dziewięćsił bezłodygowy, turzyca górska, narecznica górska i inne. Wzgórza Trzebnickie to także granica zasięgu jodły oraz olszy szarej. Specyficzne są łęgi doliny Odry. Występują tu przede wszystkim zarośla wierzbowe złożone z wierzby białej, migdałowej, purpurowej i wiciowej, na terenach nawodnionych występuje roślinność wodna m.in. orzech wodny. Występują tu także rozległe łąki. Dolina Odry jest dawnym terenem osadniczym; skupił się wzdłuż niej szereg starych ośrodków miejskich.

[edytuj] Opole

Opole (130 tys. mieszkańców) powstało w miejscu przeprawy przez Odrę i już od XI wieku było siedzibą książęcą. Rozbudowa przemysłu wpłynęła znacznie na rozwój współczesnego miasta Opola. W podłożu występują margle kredowe. Synkliny Odry dostarczają surowców do przemysłu cementowego, które dostarczają surowca dla przemysłu cementowego. Jak na całej nizinie śląskiej rozwija się tu rolnictwo. Miasto jest także węzłem komunikacyjnym (zbieg siedmiu linii kolejowych). Jest także siedziba wojewódzkiej rady narodowej.

[edytuj] Równina Oleśnicka

Równina Oleśnicka l] i Widawy. Jest to morenowa równina z ostańcami firm glacjalnych zlodowacenia środkowopolskiego oraz średnio urodzajnymi glebami pseudobielicowymi.

[edytuj] Kotlina Raciborska

Kotlina Raciborska jest najdalej wysuniętą częścią Niziny Śląskiej (wzdłuż biegu Odry) wypełnioną piaskami. Północną część Kotliny przecina Kanał Gliwicki.

[edytuj] Płaskowyż Głubczycki

Płaskowyż Głubczycki jest lekko pofalowaną wierzchowiną lessów przekraczającą w części środkowej 280 m. n.p.m., poprzecinany lewobrzeżnymi dopływami Odry. Zbudowany jest z iłów mioceńskich przykrytych utworami dyluwialnymi. Iły wchodzą szerokimi pasami na powierzchnię w postaci złóż gipsów (okolice Kietrza).

[edytuj] Równina Opolska

Równina Opolska na wschód od Opola obejmuje część prawego dorzecza Odry na południe od doliny Stobrawy do doliny Małej Panwi. Pomiędzy Stobrawą a Małą Panwią występują rozległe tereny piaszczyste z wydmami, porośnięte lasami iglastymi (Bory Stobrawskie). Pod Opolem znajdują się pokłady kredy.

[edytuj] Równina Niemodlińska

Równina Niemodlińska leży między doliną Odry a Doliną Nysy Kłodzkiej, na południu dotyka płaskowyżu Głubczyckiego. Na terenach piaszczystych leżą Bory Niemodlińskie.