Nuż w bżuhu
Z Wikipedii
Nuż w bżuhu. 2 jednodńuwka futurystuw. Wydańe nadzwyczajne – manifest futuryzmu polskiego napisany przez Brunona Jasieńskiego i Anatola Sterna. Został wydany jako plakat w roku 1921 w Warszawie i w Krakowie.
Części utworu:
- Do narodu polskiego. Mańifest w sprawie natychmiastowej futuryzacji żyća (1921)
- Mańifest w sprawie poezji futurystycznej
- Mańifest w sprawie krytyki artystycznej
Utwór ten działalność futurystów określa słowami: dźgnięte nożem w brzuch ospałe bydlę sztuki polskiej zaczęło ryczeć. Przez otwór żygnęła lawa futuryzmu. Kultywował bezsens i jego korzystne działanie wyzwalające; nawiązywał pod tym względem do dadaizmu. Manifest został napisany w charakterysycznym dla futuryzmu prowokacyjnym tonie, w zdecydowanej części składa się ze słów zapisanych fonetycznie. Zamyka początkowy buntowniczy i anarchistyczny okres w rozwoju polskiego futuryzmu.
Pomimo, iż futuryzm był w swych założeniach ruchem burzycielskim i prowokacyjnym, Do narodu polskiego. Mańifest w sprawie natychmiastowej futuryzacji żyća w swym przekazie stanowi namiastkę utopii cywilizacyjnej, a także pozytywny program społeczny i kulturalny, proponujący przymierze sztuki z techniką, uczestnictwa mas w twórczości, przebudowy społecznej rzeczywistości.
Manifest został gwałtownie zaatakowany przez prasę, określany był w niej jako rozhukane morze bezsensu. Stał się tym samym jedną z podstaw do dyskusji na temat swobód artystycznych. W Warszawie został skonfiskowany.
Nuż w bżuhu zawierał także wiersze redaktorów manifestu, jak i innych poetów związanych z futuryzmem, m.in.: Tytusa Czyżewskiego, Stanisława Młodożeńca, Aleksandra Wata i szkic literacki Leona Chwistka o poezji formistycznej.