Orzysz (jezioro)

Z Wikipedii

Orzysz
Widok na jezioro z plaży Orzysz
Kontynent	Europa
Państwa	Polska
Powierzchnia	10,85 km²
Wymiary	11,7 × 3,3 km
Głębokość • średnia • maksymalna	6,6 m 36 m
Wysokość lustra wody	117 m n.p.m.
Rzeki wypływające	Orzysza
Miejscowości nadbrzeżne	Orzysz, Skomack Wielki, Strzelniki, Kamieńskie, Ostrów, Odoje, Wierzbiny
Wyspy	Różany Ostrów, Wysoki Ostrów, Lasek, Czykietówka, Wyspa Miłości
Jeziora Polski

Jezioro Orzysz - (Arys-See) jezioro położone w województwie warmińsko-mazurskim, na Pojezierzu Mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, przylega do granic miasta Orzysz. Linia brzegowa o nieregularnym kształcie, charakteryzująca się licznymi zatokami o różnej wielkości oraz długimi półwyspami o wąskich cyplach, głęboko wrzynającymi się w jezioro. W części południowej jeziora wydłużona zatoka oddzielona długim i krętym półwyspem od sąsiedniego Jeziora Wierzbińskiego (70 ha). Na północny – wschód od Orzysza. Jezioro typu rynnowego, ciągnące się z południa na północ, położone na wysokości 117 m. n.p.m. Jezioro o powierzchni 1070,7 ha o zróżnicowanej głębokości i na ogół o zalesionym brzegu.

Jezioro posiada 10 wysp o łącznej powierzchni, ok.74 ha. Największa z nich to Różany Ostrów zwana również Wyspą Róż (54 ha) - połączona mostem z lądem. Jezioro łączy się z pobliskimi zbiornikami za pomocą wielu strug, cieków i kanalików. Z jeziora wypływa rzeka Orzysza, łącząca akwen z położonymi niżej jeziorami Tyrkło i Śniardwy. Biegnie tędy szlak kajakowy.

Cechą charakterystyczną tego akwenu jest duża zmienność głębokości oraz bogata roślinność, do brzegów przylegają przeważnie lasy sosnowe i świerkowe.

Gatunki ryb: sielawa, leszcz, okoń, szczupak, sandacz.

[edytuj] Półwysep Ameryka

Półwysep Ameryka znajduje się przy wąskim przesmyku między jeziorami Orzysz i Wierzbińskim, o szerokości 100-300 m. W najwęższych prześwietleniach widoczne są oba akweny jednocześnie. Nad brzegiem obu jezior rosną cieniste zarośla z olszą czarną. Korzenie niektórych drzew, podmywane falą wystają znacznie ponad powierzchnie gruntu, tworząc osobliwą formę przestrzenną. Oba jeziora mają postać eutroficzną i podobny skład zbiorowisk przywodnych. Występuje tu roślinność bagienna, taka jak: karbieniec pospolity, psianka słodkogórz, mięta nadwodna, grążele żółte, moczarka kanadyjska. W kilku miejscach brzeg jest piaszczysty i łatwo dostępny. Występują tu także rośliny synantropijne: łopiany, serdecznik pospolity, pokrzywa zwyczajna, trybula leśna, glistnik jaskółcze ziele, bylica pospolita. Nieco dalej przesmyk staje się coraz szerszy a roślinność bujniejsza. Pojawiają sie borówki, jeżyny, mchy, a jesienią grzyby. W lesie napotkać można okopy z czasów drugiej wojny światowej. Wzdłuż jezioro Jeziora Wierzbińskiego po przeciwnej stronie półwyspu Ameryka wyłania się zabudowa wsi Wierzbiny.

Przesmyk ten często odwiedzany jest przez turystów.

[edytuj] Bibliografia

• T. Darmochwał, M. J. Rumiński, Warmia Mazury, przewodnik. Agencja TD, Białystok 1996
• T. Wojeński, Przewodnik wędkarski po jeziorach Warmii i Mazur, Sport i Turystyka, Warszawa 1987
• R. Pawlicki- "Przewodnik po ścieżkach rowerowych" - Orzysz 2004
• J. Jańczak red., Atlas jezior Polski tom II,Bogucki Wydawnictwo Naukowe S.C., Poznań 1996