Ostrowy Tuszowskie

Z Wikipedii

Współrzędne: 50°18' N 21°39' E50.3 21.65 (Ostrowy Tuszowskie)


Ostrowy Tuszowskie
Województwo	podkarpackie
Powiat	kolbuszowski
Gmina	Cmolas
Położenie	50° 18' N 21° 39' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	930
Strefa numeracyjna (do 2005)	17
Tablice rejestracyjne	RKL
Położenie na mapie Polski Ostrowy Tuszowskie

Ostrowy Tuszowskie – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie kolbuszowskim, w gminie Cmolas.

W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

[edytuj] Historia

Pierwsza pisana wzmianka o dzisiejszych Ostrowach Tuszowskich pochodzi z roku 1538 - zawiera ją ówczesny rejestr poborowy. Wtedy miejscowość ta znana była pod nazwą Sława Góra. Później nazwę tę zmieniono, w dokumentach staropolskich można odnaleźć ją jako "Ostrowy seu Sławogóry". Wkrótce, bo w roku 1566 wieś lokowana była powtórnie. Informacja taka zawarta była w akcie dotacyjnym króla Zygmunta Augusta. Osada miała być wówczas wsią królewską.

W Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego czytamy:

Ostrowy Tuszowskie (Ostrów przy Tuszowie) z Zagrodami, Palemkami, Starą Wsią, Budą Tuszowską, Focą i Kątnikami, zwana Ostrowy Tuszańskie, powiat kolbuszowski, posiada kościół parafialny rzymskokatolicki (diecezja tarnowska, dekanat kielecki) i szkolę ludową. Kościół drewniany z 1562 roku. Do parafii należy Kumorów, Przyłęk, Toporów i Szydłowiec. W 1880 roku było tu 1204 mieszkańców (napis. Większej-82). Szematyzm duchowy podaje jednak 1120 rzym.kat. i 83 Izraelitów. Budy Tuszowskie są kolonią niemiecką, założoną na części kameralnej wsi Tuszowa. Wieś ma kasę pożyczkową gminną: z kapitałem 2959 zł. kolonia zaś z kapitałem 547 zł. Fundusz ubogich założony przez ks. Anzelma Urbańskiego i Feliksa Kamieńskiego ma 275 zł - Pos. większa M. Hirscha, izraelity ma 24 mr. roli, l Imr. łąk, l Imr. pastwisk i 1813 mr. sosnowego boru pos. mniejsza 1507 mr. roli, 348 łąk, 363 pastwisk i 365 lasu. Ta rozproszona w licznych przysiółkach osada leży blisko źródeł potoku Jamnicy, ginącego w błotach bobulskich, w piaszczystej, sosnowym borem pokrytej równinie kolbuszowskiej (218 m), w północnym stoku małego wzniesienia zwanego Ostrowy (254 m). Przysiółki Pateraki, Kotniki i karczma Brazylia lezą na północ od wsi, wśród lasu, na prawym brzegu Jamnicy. Budy Tuszowskie — na zachód od Huty Komorowskiej. Na zachód wieś graniczy Z Toporowem na południe z Kossowym, na wschód z Jagodnikiem, na północ z Ostrowem Baronowskim.

Nieznana jest data powstania parafii w Ostrowach Tuszowskich. Jedyna pewna informacja na ten temat, to fakt, iż parafię uposażył wraz z lokacją wsi król Zygmunt August. Uposażenie na nie wiele się jednak przydało, bowiem do powstania parafii w efekcie wtedy nie doszło, erygowana została dopiero 10 grudnia 1574 roku. Pewne jest, że parafia funkcjonowała w roku 1595, gdyż w roku tym archidiakon krakowski ks. Krzysztof Kazimierski zanotował, że w Ostrowach z powodu morowej zarazy we wsi, wizyty odbyć nie było można.

Pierwszy kościół był drewniany, konsekrowany około 1630 roku przez biskupa Tomasza Oborskiego - sufragana krakowskiego. Z powstaniem tej świątyni związana jest legenda otóż: w miejscu, gdzie dzisiaj stoi kościół, niegdyś była puszcza, w której często urządzano polowania. Pewien rycerz bardzo znużony, zasnął w lesie modrzewiowym pod jednym z drzew. We śnie objawiła mu się Matka Boża i powiedziała: Przyszłam tu z Włoch i tu postawisz mi kościół. Rycerz nie żałował kosztów. Kościół zbudowany został właśnie z modrzewia.

Nie wiadomo jaki obraz Matki Bożej znajdował się początkowo w wielkim ołtarzu. Obecny wizerunek zwany jest obrazem "Madonny z Puszczy". Tradycja mówi, że obraz ten pochodzi z Rzymu. Jest on kopią obrazu z Bazyliki Matki Bożej Większej w Rzymie. Obraz był darem królewskim i od początku był czczony jako łaskami słynący, o czym świadczą pochodzące z XVII wieku wota. Z dawnych wotów nie zachowało się ani jedno. Władze austriackie w 1794 roku skonfiskowały wszystkie.

Od XVII wieku Madonna z Puszczy cieszy się wielką czcią. Liczne pielgrzymki z okolicznych parafii przybywały do Madonny pieszo, by prosić Ją o łaski i dziękować za otrzymane dobrodziejstwa. Stale składane wota były dowodem wielu doznanych łask. Obecnie kult Matki Bożej Ostrowskiej coraz bardziej się rozszerza. Świadczą o tym pielgrzymki. Parafianie miejscowi w każdą środę licznie gromadzą się u stóp swej Pani na Nieustającej Nowennie do Madonny Ostrowskiej.

Obecny kościół pw. Wniebowzięcia Matki Boskiej wzniesiony został w latach 1900-1902, wtedy też przeniesiono do niego słynący łaskami obraz. Budowla ta ma charakter neogotycki — od frontu umieszczona została wieża. Także polichromia wykonana w 1905 roku jest neogotycka, figuralne-ornamentalna. Witraże wykonane zostały przez M. Romańczyka z Krakowa. Na wyposażeniu kościoła są: feretrony z XVIII i XIX wieku, monstrancja z I poł. XIX wieku, kielichy z 2 poł. wieku XVIII, świeczniki z początku XX wieku, ornaty z XVIII wieku i welon z II poł. XIX wieku.

Nieopodal kościoła usytuowana została parterowa plebania. Tradycja mówi, że powstała z drzewa modrzewiowego, uzyskanego z rozbiórki kościoła. Tam znajdują się dokumenty dotyczące kościoła z XVII i XVIII wieku, księgi parafialne prowadzone od roku 1620, a także barokowy obraz św. Stanisława Kostki datowany na 1730 rok i barokowy krucyfiks z I poł. XVIII wieku.

Pośrodku wsi ustawiona została kapliczka, która wzniesiona została zapewne w I poł. XIX wieku, na rzucie prostokąta. Jest ona murowana, otynkowana, zamknięta trójbocznie, opięta na narożach lizenami, zwieńczona profilowanym gzymsem. W ołtarzyku znajduje się rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem - współczesna kapliczce. Dach jest dwuspadowy.

Dzisiaj miejscowość liczy około 1000 mieszkańców, którzy zajmują się głównie rolnictwem. Wieś jest stelefonizowana i zgazyfikowana.

W Ostrowach Tuszowskich działa klub piłkarski - KS FLORIAN Ostrowy Tuszowskie, obecnie gra w B Klasie Rzeszów. Nazwa pochodzi od św. Floriana patrona strażaków.