Pigwa pospolita
Z Wikipedii
Pigwa pospolita | |
Systematyka wg Reveala | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Podklasa | różowe |
Rząd | różowce |
Rodzina | różowate |
Rodzaj | pigwa |
Nazwa systematyczna | |
Cydonia oblonga Mill. | |
Synonimy | |
Cydonia vulgaris Pers, Pyrus cydonia L. | |
Galeria zdjęć i grafik |
Pigwa pospolita (Cydonia oblonga Mill.) - gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju pigwa. Pochodzi z obszarów Azji: Zakaukazia, Iranu, Turkiestanu, południowo-wschodniej Arabii, Azji Mniejszej, Syberii, Afryki Północnej. Do Europy Południowej prawdopodobnie została zawleczona. W Polsce jest uprawiana. Czasami mylona bywa z pigwowcem.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Pokrój
- Duży krzew lub niewielkie drzewko osiągające 5 m (w naszych warunkach rzadko do 3 m), z cienką łuskowatą korowiną, stale odpadającą płatami o zmiennym ubarwieniu zależnym od odmiany (czerwonawa, popielata lub prawie czarna).
- Liście
- Jajowate do owalnych, całobrzegie, wierzchnia strona naga, lekko błyszcząca, spodem kutnerowato filcowate, z owłosionym ogonkiem.
- Kwiaty
- Osadzone pojedynczo, ukazujące się po rozwoju liści, o kolorze białym, bladoróżowym do różowego. Obcopylne, pięciokrotne o 15-25 pręcikach i jednym słupku. Kwitnie na przełomie maja i czerwca.
- Owoce
- Tzw. owoce jabłkowate, żółte, u większości odmian o średnicy 6 cm (u nowych odmian owoce osiągają nawet 1 kg), z pięcioma komorami nasiennymi zawierającymi pestki. Pokryte są kutnerem. Nasiona czerwonawobrązowe, odwrotnie jajowate, nieregularnie kanciaste o silnie śluzowiejącej łupinie. MTN 24-45 g. Miąższ owoców twardy i mocno cierpki aromatyczny, z dużą ilością komórek kamiennych.
[edytuj] Systematyka
- Pozycja w systemie Reveala
Gromada okrytonasienne Cronquist, podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe Takht., nadrząd Rosanae Takht., rząd różowce Perleb, podrząd Rosineae Rchb., rodzina różowate Juss., rodzaj pigwa Mill. [1].
[edytuj] Zastosowanie
- W Polsce jest uprawiana głównie jako skarlająca podkładka dla grusz i innych drzew owocowych z rodziny Rosaceae. W tym celu uprawiana jest przez siew z nasion. Znajduje się w rejestrze roślin uprawnych Unii Europejskiej. Ostatnio wyhodowano odmiany o dużych i smacznych owocach.
- Uprawa: ma płytki system korzeniowy i dlatego wymaga żyznej i stale wilgotnej gleby. Jest światłolubna, na mróz nie jest całkowicie odporna. Szlachetne odmiany wielkoowocowe, aby nie utraciły cech, rozmnażane są przez odkłady pionowe lub szczepienie na podkładkach gruszy kaukaskiej, głogu jednoszyjkowego lub jarzębiny[2]
- Sztuka kulinarna: owoce nie nadają się do bezpośredniego spożycia, gdyż są twarde i bardzo kwaśne (nazywane bywają nawet polską cytryną). Są jednak bardzo aromatyczne i używane są do wytwarzania syropów, nalewek, konfitur; także na kompot. Doskonale nadaje się na domieszkę do przetworów z owoców o mdłym lub słabo wyraźnym smaku, dobrze smakuje w połączeniu z jabłkami. Dzięki dużej zawartości pektyn służą również do żelowania przetworów z owoców o niskiej zawartości pektyn.
- Roślina lecznicza. Alkoholowe nalewki korzystnie wpływają na pracę serca i obniżają ciśnienie krwi, osłabiają skurcze jelit i pobudzają trawienie. Wyciąg ze świeżych owoców w Rosji był używany do leczenia niedokrwistości. Śluz powstający podczas moczenia nasion pigwy w medycynie ludowej był wykorzystywany przy kaszlu i stanach zapalnych dróg oddechowych. Na Zakaukaziu śluz ten wykorzystywano zewnętrznie przy oparzeniach i podrażnieniach skóry.[3]
- Roślina ozdobna - jest uprawiana ze względu na swoje ładne owoce, ozdobna jest także podczas kwitnienia. Sadzona jest w ogródkach przydomowych i w parkach. Wykorzystywana bywa do formowania bonsai.
Przypisy
- ↑ Reveal James L. System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Cydonia wg Reveala
- ↑ Szkółkarstwo-niepospolite krzewy z rodziny różowatych. [dostęp 18 stycznia 2008 r.].
- ↑ Nieocenione owoce pigwy wielkoowocowej. [dostęp 18 stycznia 2008 r.].
[edytuj] Bibliografia
- Miejski Ogród Botaniczny w Zabrzu. [dostęp 18 stycznia 2008 r.].
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.