Pleonazm
Z Wikipedii
Pleonazm, masło maślane (z gr. pleonasmos "nadmiar") – jeden z błędów logiczno-językowych; niepoprawne wyrażenie, w którym jedna część wypowiedzi zawiera te same treści, które występują w drugiej części.
- Przykłady[potrzebne źródło]
- masło maślane
- w miesiącu lipcu
- okres czasu
- akwen wodny
- powtórzyć jeszcze raz
- fakty autentyczne
- spadać w dół
- skręcić w bok
- cofać do tyłu
Skrótowce typu:
- artykuły AGD
- numer NIP
- pamięć RAM
- dioda LED
- płyta CD
- numer PIN
- podatek VAT
- wirus HIV
formalnie są pleonazmami, ale językoznawcy uważają je za poprawne, ponieważ weszły do powszechnego użycia[potrzebne źródło]. Ze względu na nieodmienność skrótowców zdania typu „Podświetlenie jest zrobione na LED” mogą brzmieć niezręcznie.
Pleonazmy często zawierają wyrazy pokrewne (np. maślane masło) albo wyrazy obce, których twórca wypowiedzi nie rozumie (np. akwen wodny).
Pleonazmem szczególnego rodzaju jest figura retoryczna – wyrażenie, w którym wypowiedź, mająca pewne znaczenie wynikające z jej formy leksykalnej lub gramatycznej, uzupełniana jest niepotrzebnymi słowami niejako zastępującymi te formy, np. dodawanie przysłówka "bardziej" albo "mniej" do form stopnia wyższego przymiotników (np. bardziej częstszy, mniej bogatszy).
Pleonazmy są często stosowane w reklamie w konstrukcjach typu nowy, ulepszony itp.