Polis
Z Wikipedii
Polis (gr. πόλις l.mn. πόλεις poleis, pierwotnie "miejsce warowne") – forma państwa w starożytnej Grecji, Fenicji i Mezopotamii, błędnie nazywanego miastem-państwem. Terytorialnie polis obejmowała najczęściej samo macierzyste miasto z otaczającymi je wiejskimi terenami – tzw. χώρα (chora). Bywały duże poleis (jak np. ateńska), w skład których wchodziły osiedla o charakterze miejskim, niebędące odrębnymi organizmami, a także poleis, które w ogóle nie posiadały ośrodka miejskiego. Liczyła od kilku do kilkunastu tysięcy obywateli.
Polis była wspólnotą wolnych obywateli, w której decyzje o ich życiu były podejmowane przez zgromadzenie ludowe (mężczyzn). Poza wspólnotą znajdowali się niewolnicy, a mieszkający w niej na stałe cudzoziemcy nie mieli prawa głosu, podobnie jak kobiety. Najczęstszymi ustrojami w poleis były demokracja i oligarchia. Zdarzało się również, że władzę w państwie przejmował tyran (zazwyczaj przy poparciu części obywateli).
Dla Greka polis była pewnym ośrodkiem identyfikacji obywatelskiej i głównym środowiskiem politycznym, w życiu którego brał udział czyli określić ją można w pewnym sensie mianem ojczyzny.
[edytuj] Polis wobec innych poleis
Modelowa polis miała być niezależna politycznie, ale w praktyce miasta nie żyły w izolacji. Duże, ważniejsze miasta-państwa wpływały na decyzje mniejszych, sąsiadujących z nimi. Silniejsze poleis często podporządkowywały sobie słabsze państwa, sprawowały nad nimi przywództwo (hegemonię). Miasta będące mniejszymi, często nie mogły konkurować z potężnymi ośrodkami, takimi jak Ateny, czy Sparta, nie tylko pod względem militarnym (nie bez znaczenia była liczba obywateli polis), lecz także kulturowym.