Polonia na Węgrzech
Z Wikipedii
 |
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
 |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: styl, język "szacuje się" - kto szacuje?. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Polonia na Węgrzech - Szacuje się, że węgierska Polonia liczy obecnie około 10-12 tysięcy osób. Jest ona na terenie Węgier rozproszona. Większość, bo 1/3 mieszka w stolicy kraju, Budapeszcie.
Spis treści |
[edytuj] historia
Obecność Polonii na Węgrzech jest następstwem dobrosąsiedzkich powiązań dynastycznych Polski i Węgier, osiedlaniu się na Węgrzech polskich uczonych, artystów, rzemieślników, a także osadnictwa wiejskiego rozpoczynającego się już od wczesnego średniowiecza.
Wielu Polaków osiedliło się na Węgrzech po walkach wyzwoleńczych Węgrów w latach 1848-49. Powstanie to licznie zasiliło tysiące polskich oficerów i żołnierzy pod dowództwem generała Józefa Bema i Dembińskiego. Kolejna liczna fala osadnictwa stanowiły lata II wojny światowej. Po 1939 roku przez Węgry przeszło ponad 100 tysięcy uchodźców: polskich żołnierzy i cywilów. Część z nich znalazło na Węgrzech schronienie na okres całej wojny i długo potem.
[edytuj] Organizacje polonijne
Zorganizowany charakter węgierska Polonia miała już w drugiej poł.X1X wieku. Po II wojnie światowej władze komunistyczne Węgier rozwiązały organizacje polonijne i upaństwowiły ich majątek. Ponowne możliwości zaistniały dopiero w 1958 r. Rozwój ruchu polonijnego rozpoczął się jednak w czasach pełnej niepodległości Republiki Węgierskiej po roku 1990.
[edytuj] Rozwój organizacji polonijnych na Węgrzech
W latach 80-tych istniał tylko jeden budapesztański ośrodek polonijny. W roku 1993 było ich już 6, w roku 1995 - 23. Od 1998 na 19 województw węgierskich ośrodki polonijne działały już w 14 województwach na ogólną sumę 52. Od 2006 roku samych tylko polskich samorządów lokalnych jest już 47. Wiosną 2007 roku powstały samorządy stopnia średniego: Stołeczny Samorząd Mniejszości Polskiej w Budapeszcie i Wojewódzki Samorząd Mniejszości Polskiej w woj.BAZ, oraz Ogólnokrajowy Samorząd Mniejszości Polskiej. W sumie wraz z organizacjami społecznymi istnieje na terenie Węgier około 75 zorganizowanych ośrodków polonijnych. Polonia posiada dziś dwie organizacje społeczne o zasięgu ogólnokrajowym (im. gen. Bema od 1958 oraz p.w. Św. Wojciecha - od 1992), samorządy mniejszościowe (od 1994-95, w tym Ogólnokrajowy i Stołeczny), a od 2007 roku SWMP BAZ. W roku 1998 Polonia węgierska odzyskała budynek, w którym mieścił się Dom Polski oraz budynek Kościoła Polskiego podniesionego w 1991 roku do rangi rzymsko-katolickiej Polskiej Parafii Personalnej w Budapeszcie. Od 1996 roku polscy artyści oraz naukowcy skupili się w Forum Twórców Polonijnych na Węgrzech. W tym samym roku polscy biznesmeni na Węgrzech utworzyli Zrzeszeniu Ochrony Interesów Gospodarczych Polaków na Węgrzech "Polonia-Hungaria". Polonia utworzyła też instytucje oraz organizacje zachowujące polskie dziedzictwo kulturalne na obczyźnie: Muzeum i Archiwum Węgierskiej Polonii, Ogólnokrajową Szkołę Polską i Dom Polski w Budapeszcie, zorganizowali młodzieżowy, ludowy zespól taneczny „Polonez” oraz Grupę Teatralną „Dom otwarty”.
[edytuj] polskie media na Węgrzech
Od 1995 roku ukazuje się miesięcznik "Polonia Węgierska" oraz od 1997 kwartalnik - "Glos Polonii". Od 2003 roku kazuje się także kwartalnik katolicki „Quo Vadis”. W 1998 roku w radio węgierskim - „Magyar Rádió” działa Redakcja Polska. MTV - (Magyar TV) nadaje comiesięczny magazyn mniejszościowy pt.”Rondo” zajmujący tematyką polonijną.
