Rezerpina
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga dodania infoboksu. Jeśli możesz, zrób to korzystając z szablonu {{związek chemiczny infobox}}. Instrukcja użycia szablonu znajduje się na jego stronie dokumentacji. Zobacz też listę artykułów z szablonem. |
`
Rezerpina (Reserpinum, ATC: C 01 AA 52, C 02 LA 01) — alkaloid pochodzenia naturalnego, wyizolowany z korzeni Rauwolfii żmijowej (Rauwolfia serpentina) rosnącej u stóp Himalajów, od wieków stosowanej w medycynie. Pod względem chemicznym jest pochodną indolu, zaliczamy ją do alkaloidów indolowych, typu johimbanu. Jest estrem kwasu trimetoksybenzoesowego.
Rezerpina łatwo wchłania się z przewodu pokarmowego i łatwo przenika do ośrodkowego układu nerwowego. Działa wolno i może się kumulować w organizmie, gromadząc się głównie w tkankach bogatych w lipidy.
Mechanizm działania rezerpiny polega na wypłukiwaniu katecholamin (neuroprzekaźników) i zapobieganiu ich gromadzenia się w zakończeniach nerwów układu współczulnego. Powoduje to uniemożliwienie działania tych przekaźników w mózgowiu i nerwach obwodowych. Znoszenie przekaźnictwa w układzie współczulnym powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, a zatem obniżenie ciśnienia krwi. Rezerpina działa również uspokajająco. Stosuje się ją w celu leczenia łagodnego nadciśnienia połączonego z częstoskurczem zatokowym, i to głównie jako składowa preparatów złożonych.
Dawniej rezerpina była stosowana jako lek przeciwpsychotyczny, m.in. w leczeniu schizofrenii (dawki większe - do 4 mg, a nawet 15 mg / dobę). Jednak obecnie w psychiatrii jest niemal niestosowana.
Do działań niepożądanych można zaliczyć: senność, nastroje depresyjne, znużenie, obniżenie szybkości reakcji (mogące wpływać na zdolność do prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn), nasilenie choroby wrzodowej, wymioty, biegunki, zaburzenia potencji. Może powodować zwiększoną zapadalność na nowotwory sutka[potrzebne źródło].
Ze względu na działania niepożądane oraz wprowadzenie skuteczniejszych leków, rezerpina jest stosowana coraz rzadziej, a w niektórych krajach wycofana z lekospisów. W Polsce pozostał obecnie już tylko jeden preparat zawierający rezerpinę.
Dostępne preparaty:
- Normatens® draż. (lek złożony: rezerpina 0,1 mg, dihydroergokrystyna 0,5 mg, klopamid 5 mg)
Dawniej rezerpina, głównie w postaci preparatów złożonych była w Polsce szeroko stosowana. Stosowane były następujące preparaty: Brinerdin tabl. (odpowiednik Normatensu), Bipressin tabl.(połączenie rezerpiny z binazyną), Raudiazin tabl. (połączenie rezerpiny z siarczanem dihydralazyny), Retiazid i Retiazid forte tabl. (połączenie rezerpiny z hydrochlorotiazydem) oraz rezerpina w czystej postaci - Raupasil tabl. 0,1 mg; 0,25 mg oraz 1 mg. Obecnie preparaty te są już niedostępne. Przez wiele lat były podstawowymi preparatami w leczeniu nadciśnienia tętniczego.