Richard Stallman
Z Wikipedii
Richard Matthew Stallman (znany szerzej jako rms, ur. 16 marca 1953) – znany haker i jeden z twórców ruchu wolnego oprogramowania, założyciel projektu GNU oraz Free Software Foundation, współtwórca licencji GNU GPL, jeden z twórców wielu kluczowych programów takich jak edytor Emacs, kompilator GCC czy debuger GDB.
Ustalił ramy moralne, polityczne i prawne dla ruchu wolnego oprogramowania, jako alternatywy dla programów o zamkniętym kodzie.
Spis treści |
[edytuj] Życiorys
Urodził się 16 marca 1953 na Manhattanie. Studiował matematykę na Harvard University (1971), a następnie został hakerem w laboratorium sztucznej inteligencji MIT.
[edytuj] Stallman wobec rozpadu kultury hakerskiej
W latach osiemdziesiątych dwudziestego wieku kultura hakerska, stanowiąca centrum życia Stallmana, zaczęła się rozkładać pod naciskiem rosnącego w siłę przemysłu programistycznego. Pozostali hakerzy z laboratorium sztucznej inteligencji zostali zatrudnieni przez firmy Symbolics i Lisp Machines. Usiłowały one zastąpić wolne oprogramowanie tego laboratorium własnym prawnie zastrzeżonym oprogramowaniem.
Przez dwa lata (od 1983 do 1985) Stallman samodzielnie zapobiegał uzyskaniu monopolu na komputerach laboratorium przez Symbolics dzięki równoległemu rozwijaniu analogicznego oprogramowania. Jednak wtedy był już ostatnim ze swojego pokolenia hakerów pozostającym w laboratorium. Został poproszony o podpisanie zgody na nieujawnianie informacji, do których miał dostęp. To oraz inne rzeczy, do których usiłowano go nakłonić, uznał za zdradę swoich podstawowych wartości.
[edytuj] Tworzenie GNU
- 27 września 1983 Stallman opublikował w Usenecie zapowiedź powstania wolnego systemu GNU, a dwa lata później Manifest GNU, który wyjaśniał jego zamiary i przyczyny stworzenia wolnej alternatywy dla systemu Unix. Planowany system nazwał GNU (GNU to Nie UNIX – ang. GNU's Not UNIX).
- Wkrótce powstała niedochodowa organizacja Free Software Foundation w celu koordynowania prac.
- Stworzył koncepcję copyleft, która została zawarta w GNU General Public License (znanej jako GPL) w 1989 r.
W tym samym czasie powstała większość systemu GNU, z wyjątkiem jądra. W roku 1991 Linus Torvalds udostępnił tworzone przez siebie jądro – Linuksa – na licencji GPL. Po przystosowaniu niektórych komponentów GNU do działania z Linuksem powstał system operacyjny GNU/Linux.
[edytuj] Promowanie Wolnego Oprogramowania
Obecnie Richard Stallman zajmuje się promowaniem idei Wolnego Oprogramowania oraz pokrewnych wolności.
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
[edytuj] Kontrowersje
Polityczne i moralne motywacje Richarda Stallmana uczyniły go postacią kontrowersyjną. Wielu wpływowych programistów, zgadzających się z pomysłem dzielenia się kodem, sprzeciwia się jego postawie moralnej, osobistej filozofii czy językowi, którego używa do opisu swoich poglądów. Jednym ze skutków tych dyskusji były narodziny koncepcji Open Source i stojącego za nim ruchu otwartego oprogramowania, niejako alternatywnego dla ruchu wolnego oprogramowania.
[edytuj] Nagrody
Stallman za swoją pracę otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in.:
- 1990 – stypendium MacArthur Fellowship przyznane przez Fundację MacArthura
- 1990 – "The Association for Computing Machinery's Grace Hopper Award" za prace nad edytorem Emacs
- 1996 – doktorat honorowy szwedzkiego Royal Institute of Technology
- 1998 – nagrodę Pioniera Electronic Frontier Foundation
- 1999 – nagrodę Yuri Rubinsky Memorial Award
- 1999 - nagrodę Linus Torvalds Award for Community Service - otrzymując tę nagrodę, zażartował: "Danie nagrody Linusa Torvaldsa Fundacji Wolnego Oprogramowania to coś jak nagroda Hana Solo dla Przymierza Rebeliantów"
- 2001 – nagrodę Takedy
[edytuj] Multimedia
Richard Stallman na WSIS 2005 w Tunisie | |
World Summit on the Information Society 2005 w Tunisie, wypowiedź Richarda Stallmana w trakcie panelu pt. "Is Free/Open Source Software the Answer?" (15:32 min.) | |
Problem ze ściągnięciem pliku? Zobacz pomoc wideo. |
Richard Stallman na WSIS 2005 w Tunisie (info) | |
World Summit on the Information Society 2005 w Tunisie, wywiad z Richardem Stallmanem na temat Wolnego Oprogramowania i praw autorskich (32:09 min.) | |
Problem ze ściągnięciem pliku? Zobacz Pomoc. |
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- strona domowa RMS
- filozofia GNU (pl)
- Linux a Projekt GNU (pl)
- pierwotne obwieszczenie GNU
- Sam Williams W obronie wolności (Free as in Freedom) – książka o RMS dostępna online na serwerze wydawnictwa Helion
- felieton "Straszny dziadunio" (LinuxNews)
- Komputery na smyczy - artykuł R. Stallmana
- Nie zamierzam mówić językiem wydawców - wywiad z R. Stallmanem
Rick Adams • Eric Allman • Brian Behlendorf • Keith Bostic • Alan Cox • Miguel de Icaza • Theo de Raadt • Jim Gettys • John Gilmore • Jon Hall • Jordan Hubbard • Lynne i William Jolitz • Rasmus Lerdorf • Lawrence Lessig • Robert Love • Marshall Kirk McKusick • Eben Moglen • Ian Murdock • Tim O'Reilly • Keith Packard • Brian Paul • Bruce Perens • Eric S. Raymond • Bob Scheifler • Richard Stallman • Linus Torvalds • Andrew Tridgell • Guido van Rossum • Larry Wall