Rynek (ekonomia)
Z Wikipedii
Rynek (w ekonomii) - zespół mechanizmów umożliwiający kontakt producentów z konsumentami.
Rynek to całokształt transakcji kupna i sprzedaży oraz warunków w jakich one przebiegają. Na rynku konkurencyjnym dokonuje się ustalenia ceny oraz ilości dóbr. To także określona zbiorowość podmiotów gospodarujących zainteresowanych dokonywaniem operacji kupna-sprzedaży określonych dóbr, wartości lub usług. Część zbiorowości reprezentuje podaż (producenci) zaś część popyt (konsumenci). Przeciwstawienie się popytu podaży w określonym miejscu oraz czasie prowadzi do ustalenia ceny wartości będącej przedmiotem obrotu – sprawia to iż dochodzą do skutku transakcje kupna sprzedaży.
Spis treści |
[edytuj] Rodzaje rynków
I. Wg rodzaju dóbr będących przedmiotem obrotu
- rynek towarów
- rynek dóbr konsumpcyjnych
- rynek dóbr przemysłowych
- rynek usług - obejmuje dobra które są konsumowane w trakcie ich produkcji np.: usługi spedycyjne, bankowe
- rynek finansowy - obejmuje obrót pieniądzem, środkami dewizowymi, akcjami, obligacjami, instrumentami pochodnymi, ubezpieczeniami.
- rynek czynników produkcji (ziemi, pracy, kapitału)
II. Wg zasięgu geograficznego
- lokalny - w bezpośrednim otoczeniu klienta
- regionalny - do kontaktów między klientem a dostawcami dochodzi na większym terenie, np. powiatu, województwa
- narodowy (krajowy) - funkcjonuje w obrębie państwa
- międzynarodowy - prowadzone są transakcje pomiędzy przynajmniej dwoma państwami
- światowy - dotyczy wymian dóbr i usług na obszarze całego świata
III. Wg głównych miejsc produkcji i konsumpcji
- rynek pierwotny - główne miejsca produkcji
- rynek centralny – główne miejsce obrotu i konsumpcji
IV. Wg relacji popytu do podaży
- rynek nabywcy
- rynek sprzedawcy
V. Wg swobody dokonywania transakcji na rynku
- rynek wolny – swoboda obrotu, podjęcia działalności, minimalizacja ograniczeń dostępu do poszczególnych rynków międzynarodowych.
- rynek reglamentowany
- szary rynek - posiadanie reglamentowanych dóbr jest legalne, ale obrót nimi poza wyznaczonym systemem reglamentacji jest zakazany.
- czarny rynek - obrót wartościami, których posiadanie jest nielegalne lub ograniczone do pewnych organizacji, zakazany jest także obrót tymi wartościami.
VI. Wg zorganizowania rynków
- rynki formalne
- rynki formalne ułomne
- rynki nieformalne
VII. Wg kryterium skali lub wielkości transakcji
- hurtowy
- detaliczny (półhurt)
VIII. Wg charakteru transakcji handlowej
- dóbr i usług
- produkcyjny - rynek elementów służących do dalszej produkcji (np. maszyn, urządzeń) lub elementów służących do dalszego przetworzenia, półproduktów (np. surowców, minerałów)
- konsumpcyjny - zaspakaja bezpośrednio zapotrzebowanie konsumentów
- kapitałowy - np. środków pieniężnych, papierów wartościowych
- pracy
IX. Wg stopnia zaspokojenia potrzeb
- producenta - Jest to taka sytuacja na rynku w której warunki dyktuje producent. Występuje brak konkurencji (monopol), oczekiwania nabywców znacznie przewyższają oferowaną do sprzedaży ilość produktów (popyt jest większy niż podaż), toteż sprzedawcy nie zabiegają o konsumenta, a nabywcy muszą rywalizować w ich zdobywaniu; konsekwencją takiego stanu rzeczy może być korupcja, wprowadzanie reglamentacji sprzedaży, przydziałów, talonów i wreszcie dystrybucja za pomocą systemu kartkowego
- konsumenta - Sytuacja przeciwna do rynku producenta, tzn. warunki dyktuje konsument (klient). Nieodzownym elementem tego rynku jest konkurencja. Ilość produktów przeznaczonych do sprzedaży przewyższa zapotrzebowanie klientów, przedsiębiorstwa produkują to, co znajduje aprobatę nabywców i właściwie zaspokaja ich potrzeby, a pozyskanie klienta jest wynikiem marketingu
[edytuj] Czynniki rynkowe
Czynniki rynkowe to zmiany poziomu dochodów nabywców, cen innych towarów oraz oczekiwania nabywców co do zmian cen w przyszłości.
[edytuj] Czynniki pozarynkowe
- demograficzne (liczba ludności pod względem wieku, płci, zatrudnienia)
- naturalne (klimatyczno-atmosferyczne)
- preferencje nabywców (gust, upodobania, zwyczaje)
- polityczne (zagrożenia wewnętrzne i zewnętrzne, np. wojny)
