Santiago de Compostela
Z Wikipedii
Santiago de Compostela, miasto w północno-zachodniej Hiszpanii, w prowincji La Coruña, stolica regionu Galicia. Położone na zachodnim pogórzu Gór Kantabryjskich, ok. 30 km od wybrzeża Oceanu Atlantyckiego.
Liczba mieszkańców: 93 tys. (2003)
Przemysł lekki i rzemiosło artystyczne, ośrodek handlowy i turystyczny. Od średniowiecza znany ośrodek kultu i cel pielgrzymek. Do Santiago de Compostela, które było w tamtym czasie jednym z trzech głównych celów średniowiecznego pątnictwa, wyruszali ludzie wszystkich stanów płci obojga. Pielgrzymka do Santiago de Compostela bywała też traktowana jako element resocjalizacji, czy to zadany sobie samodzielnie, czy to nakazany wyrokiem sądowym. Na szlakach do Composteli, zwanych Drogą św. Jakuba, liczne były schroniska, prowadzone głównie przez bractwa pątnicze św. Jakuba Apostoła. Przed katedrą w Santiago de Compostela kupić można pamiątkę, talizman i znak rozpoznawczy celu podróży - muszlę pielgrzymią, symbol św. Jakuba.
[edytuj] Historia miasta i regionu
- region od X wieku p.n.e. zasiedlony przez Celtów (Galaicos), którzy wznosili osady na planie koła na szczytach wzgórz
- W II–I w. p.n.e. ziemie podbite przez Rzymian
- W V/VI w. pod panowaniem Swewów a od 585 Wizygotów
- Od 711 w rękach Maurów
- W 813 odkryto grób uznany za miejsce pochówku Jakuba Apostoła (Świętego Jakuba - Sant Iago, Santiago) co dało początek słynnym pielgrzymkom z całej Europy. Miasto powstało i rozwinęło się wokół sanktuarium zbudowanym przez Alfonsa II - króla Asturii, w miejscu odkrycia grobu.
- W IX w. utworzenie biskupstwa.
- W 910–914 Santiago de Compostela zostało stolicą samodzielnego królestwa.
- W 997 miasto zburzone przez Almanzora, władcę Kordowy
- Od XI w. związane z Asturią, w 1065–71 samodzielne królestwo; staje się jednym z najważniejszych miejsc pielgrzymkowych chrześcijaństwa - obok Rzymu i Jerozolimy.
- Od 1120 arcybiskupstwo
- W 1161 do ochrony pielgrzymów powołano zakon rycerski Santiago de Compostela
- Od 1230 połączone z Leónem i z Kastylią
- Od XVI w. główny ośrodek kulturalny Galicii; założenie uniwersytetu w 1501
- W 1936 ludność Galicii w referendum opowiedziała się za autonomią, nie wprowadzoną z powodu wybuchu hiszpańskiej wojny domowej
- Od 1981 posiada statut o autonomii - regionalny parlament i rząd.
W tym mieście znajduje się uniwersytet, który prężnie współpracuje z uniwersytetami w Polsce, np. Uniwersytetem Łódzkim (wydział filologiczny - stypendium Erasmus, Socrates)
[edytuj] Zabytki
- zespół zabytkowy starego miasta, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO
- katedra budowana od XI–XII do XVIII w., według tradycji nad grobem św. Jakuba Starszego
- romańskie wejście główne Pórtico de la Gloria, z 1168–88, z ok. 200 figurami, w tym Chrystusa, ewangelistów, św. Jakuba, proroków i apostołów
- barokowa fasada El Obradorio, z 1730-1750 (w stylu zwanym churrigeryzmem), z dwoma wieżami; na ścianie szczytowej umieszczony jest posąg św. Jakuba
- do katedry przylega późnogotycki krużganek z XVI wieku i pałac arcybiskupi z XVIII wieku
- portal południowy Puerta de las Platerias
- ołtarz główny w Capilla Mayor ze słynną dwumetrową kadzielnicą botafumeiro, uroczyście zapalaną przy szczególnych okazjach
- klasztory, m.in.: S. Martin Pinario (XVII wiek) z kościołem o renesansowej fasadzie (1598),S. Augustin, S. Domingo (XVIII wiek), S. Clara (XVII wiek)
- kościoły, m.in. S. Maria del Sar (XII wiek) z pozostałościami klasztoru romańskiego, kaplica Capilla de las Angustias de Abajo (z XVIII wieku)
- szpital (Hospital Real z 1489, 1501–11)
- kolegia: S. Jeronimo (z XVI, XVII wieku), Fonseca (z XVI, XVII wieku) i S. Clemente (z XVII wieku)
- domy i pałace z XVII– XVIII wieku
- place: Plaza de Espana, jeden z najpiękniejszych w Hiszpanii, otoczony wspaniałymi starymi budynkami; wokół katedry: Plaza do Obradoiro, Plaza das Praterías, Plaza da Quintana, Plaza da Immaculada
- od XIIIw, w bocznej kaplicy katedry znajduje się rzekomo "prawdziwy" Święty Graal
[edytuj] Miasta partnerskie
Lata 80. XX wieku |
1985 |
Lata 90. XX wieku |
1990 |
Lata 2000-2009 |
2000 |
Lata 2010-2019 |
2010 |
Historyczne centrum Kordowy • Alhambra, Generalife i Albaicín w Grenadzie • Katedra w Burgos • Klasztor i pałac Eskurial pod Madrytem • Dzieła Gaudiego w Barcelonie: Park Güell, Pałac Güell, Casa Milà, Casa Vicens, fasada Narodzenia Pańskiego i krypta katedry Sagrada Família, Casa Batlló i krypta w Colonia Güell • Jaskinia Altamira • Stare miasto i akwedukt w Segowii • Zabytki Oviedo i kościoły Królestwa Asturii • Stare miasto w Santiago de Compostela • Stare miasto w Ávili wraz z kościołami poza murami • Zabytki w stylu mudejar w Aragonii • Historyczne centrum Toledo • Park Narodowy Garajonay • Stare miasto w Cáceres • Katedra, alkazar i Główne Archiwum Indii w Sewilli • Stare miasto w Salamance • Klasztor w Poblet • Zespół archeologiczny w Méridzie • Królewski klasztor Santa Maria de Guadalupe • Szlak pielgrzymkowy do Santiago de Compostela • Park Narodowy Doñana • Historyczne miasto warowne Cuenca • Giełda Jedwabiu w Walencji • Las Médulas • Pałac Muzyki Katalońskiej i szpital św. Pawła w Barcelonie • Pireneje - Mont Perdu • Klasztory Yuso i Suso w San Millán de la Cogolla • Sztuka naskalna basenu Morza Śródziemnego na Półwyspie Iberyjskim • Uniwersytet i dzielnica zabytkowa w Alcalá de Henares • Ibiza - różnorodność biologiczna i kulturowa • San Cristóbal de La Laguna • Stanowisko archeologiczne Atapuerca • Zespół katalońskich kościołów romańskich w Vall de Boí • Zespół archeologiczny Tarraco • Gaj palmowy w Elx • Rzymskie mury obronne w Lugo • Krajobraz kulturowy Aranjuezu • Renesansowe zespoły zabytkowe Úbeda i Baeza • Most Biskajski • Park Narodowy Teide