Saper (gra)
Z Wikipedii
Saper – klasyczna jednoosobowa gra komputerowa napisana w 1981 roku przez Roberta Donnera, dostępna jako akcesorium w każdym systemie Microsoft Windows. Jest ona dostępna również w innych systemach operacyjnych. Gra polega na odkrywaniu na planszy poszczególnych pól w taki sposób, aby nie natrafić na minę. Na każdym z odkrytych pól napisana jest liczba min, które bezpośrednio stykają się z danym polem (od zera do ośmiu). Jeśli oznaczymy dane pole flagą, jest ono zabezpieczone przed odsłonięciem, dzięki czemu przez przypadek nie odsłonimy miny.
Spis treści |
[edytuj] Typy rozgrywki
Windowsowa wersja gry oferuje 4 typy rozgrywki:
- Początkujący – (plansza 8x8 pól, 10 min) 15,625% szansy na trafienie miny
- Zaawansowany – (plansza 16x16 pól, 40 min) 15,625% szansy na trafienie miny
- Ekspert – (plansza 30x16 pól, 99 min) 20,625% szansy na trafienie miny
- Plansza użytkownika... – (plansza w rozmiarach od 8x8 do 30x24 pól, liczba min od 10 do 667; gracz sam wybiera rozmiary planszy i liczbę min)
Możliwa maksymalna liczba min zależna jest od rozmiarów planszy. Dla planszy o rozmiarach AxB maksymalna liczba wynosi (A-1)x(B-1).
W rzeczywistości szansa na trafienie miny jest nieznacznie większa, gdyż pierwsze odsłonięte pole na planszy nigdy nie będzie polem z miną. Począwszy od systemu Windows 2000 najmniejszy dopuszczalny rozmiar planszy wynosi 9x9 pól – i taki jest zastosowany na poziomie Początkujący. Szansa na trafienie miny wynosi w tym wypadku 12,346%. Zmianie uległy również nazwy poziomów: Zaawansowany na Średniozaawansowany, a Plansza użytkownika... na Niestandardowy....
[edytuj] Strategia
Zależy ona głównie od wielkości pola i liczby min. Im mniejsze pola, tym mniej czasu należy poświęcać pojedynczym polom. Ze wzrostem wielkości pola więcej czasu należy poświęcić na poszczególne przypadki, które są bardziej złożone. Ponieważ układ min jest losowy, powtórzenie układu praktycznie nie powinno się zdarzyć. Jednakże możliwa jest sytuacja, w której plansza jest niejednoznacznie zdefiniowana, tzn. nie można określić, w którym dokładnie miejscu znajduje się mina. Sytuacje takie zdarzają się m. in. w końcowych etapach rozgrywki (pozostają 2 pola do odsłonięcia i 1 mina do wstawienia). Niektóre inne wersje gry nie dopuszczają do takiej sytuacji generując ponownie układ planszy.
Gracze stosują 2 odmienne style gry:
- Flagging (FL): styl, w którym zaznacza się chorągiewkami miejsca min (umożliwiając double-click - dlatego gra z flagami jest szybsza na Zaawansowanym i Expercie, oraz na Początkująym gdy chcemy mieć dobre 3BV/s). 3BV planszy nie ma dużego wpływu na szybkość przejścia planszy.
- Non-flagging (NF): styl, w którym nie zaznacza się min. 3BV planszy ma duży wpływ na szybkość przejścia planszy. Styl ten umożliwia osiągnięcie lepszych wyników na Zaawansowanym niż grając stylem flagging, jednak tylko wtedy gdy plansza ma niskie 3BV (30-35)
[edytuj] Najlepsze wyniki
Wynik w grze można określić na kilka sposobów:
- czas przejścia planszy;
- 3BV/s: 3BV to najmniejsza ilość kliknięć lewym przyciskiem myszki potrzebna do ukończenia planszy, 3BV dzieli się przez czas otrzymując wynik 3BV/s.
Na stronie www.minesweeper.info jest ranking światowy i rankingi krajowe, oprócz tego na www.minesweeper.cc jest kilka zasad pobijania rekordów (limit 3bv, wersja). Aby dostać się na listę wyników należy osiągnąć łączny czas (dla wszystkich poziomów) poniżej 100 sekund, trzeba też mieć nagrany filmik podczas gry.
Rekordy świata (wynik): (NF - non-flagging):
- Początkujący (NF): 1s (wiele osób, najlepsi Tam Minh Bui i Kamil Murański - ponad 20 razy)
- Zaawansowany: 10s (Kamil Murański 9 razy, Roman Gammel 2 razy, Dion Tiu 2 razy, Manuel Heider 3 razy)
- Zaawansowany NF: 10s (Kamil Murański 9 razy, Roman Gammel 1 raz)
- Ekspert: 37s (Dion Tiu 1 raz)
- Ekspert NF: 44s (Kamil Murański 1 raz)
Rekordy Polski (wynik):
- Początkujący (NF): 1s (kilka osób, najwięcej Kamil Murański - 21 razy)
- Zaawansowany: 10s (Kamil Murański 9 razy)
- Zaawansowany NF: 10s (Kamil Murański 9 razy)
- Ekspert: 44s (Łukasz Malinowski 4 razy, Kamil Murański 1 raz)
- Ekspert NF: 44s (Kamil Murański 1 raz)
Dokładne rekordy świata (rzeczywisty czas):
- Zaawansowany: 9,015s (Kamil Murański - 17 marzec 2008r.)
- Zaawansowany NF: 9,015s (Kamil Murański - 17 marzec 2008r.)
- Ekspert: 36,775s (Dion Tiu - 12 kwiecień 2007r.)
- Ekspert NF: 43,961s ( Kamil Murański - 31 maj 2008r..)
Dokładne rekordy Polski (rzeczywisty czas):
- Zaawansowany: 9,015s (Kamil Murański - 17 marzec 2008r.)
- Zaawansowany NF: 9,015s (Kamil Murański - 17 marzec 2008r.)
- Ekspert: 43,43s (Łukasz Malinowski - 7 wrzesień 2007r.)
- Ekspert NF: 43,961s (Kamil Murański - 31 maj 2008r.)
Rekordy świata turniejowe (na żywo, nie gra się Początkującego):
- Zaawansowany: 13s (Manuel Heider 2 razy, Oliver Scheer 1 raz, Roman Gammel 1 raz, Zhang Shen Jia 1 raz)
- Ekspert: 42s (Roman Gammel 1 raz)
Turniejowe rekordy Polski:
- Zaawansowany: 14s (Łukasz Malinowski 1 raz)
- Ekspert: 50s (Łukasz Malinowski 1 raz)
Rekordy świata 3BV/s:
- Początkujący: 7,882 (Kamil Murański) - 16 3BV w 2,02s (7 kwiecień 2008r.)
- Początkujący NF: 6,711 (Kamil Murański) - 17 3BV w 2,533s(12 marzec 2008r.)
- Zaawansowany: 5.826 (Dion Tiu) - 82 3BV w 14,074s (17 lipiec 2007r.)
- Zaawansowany NF: 5,125 (Kamil Murański) - 66 3BV w 12,879s (5 kwiecień 2008r.)
- Ekspert: 4.599 (Dion Tiu) - 230 3BV w 50,009s (5 maj 2006r.)
- Ekspert NF: 3,727 (Kamil Murański) - 179 3BV w 48,032s (10 maj 2008r.)
Rekordy Polski 3BV/s:
- Początkujący: 7,882 (Kamil Murański) - 16 3BV w 2,02s (7 kwiecień 2008r.)
- Początkujący NF: 6,711 (Kamil Murański) - 17 3BV w 2,533s (12 marzec 2008r.)
- Zaawansowany: 5,125 (Kamil Murański) - 66 3BV w 12,879s (5 kwiecień 2008r.)
- * Zaawansowany NF: 5,125 (Kamil Murański) - 66 3BV w 12,879s (5 kwiecień 2008r.)
- Ekspert: 4,429 (Łukasz Malinowski) - 240 3BV w 54,63s (2 styczeń 2005r.)
- Ekspert NF: 3,727 (Kamil Murański) - 179 3BV w 48,032s (10 maj 2008r.
Ciekawostki związane z rekordami:
- Jako pierwszy wynik poniżej 50 na Ekspercie osiągnął Lasse Nyholm 14 stycznia 2001r. (wynik 47, czas niemożliwy do ustalenia, bo grał na winmine 98).
- Jako pierwszy wynik poniżej 40 na Ekspercie osiągnął Oliver Scheer 11 grudnia 2004r. (wynik 39, czas 38,84s na 115 3BV).
- Jako pierwszy wynik poniżej 50 na Ekspercie NF osiągnął Dan Cerveny 8 lutego 2005r. (wynik 48, czas 47,35s na 131 3BV).
- Jako pierwszy wynik 10 na Zaawansowanym osiągnął Matt McGinley 26 czerwca 2001r (na 30 3BV). Wynik został osiągnięty na Dreamboardzie.
- Jako pierwszy wynik 10 na Zaawansowanym (nie na Dreamboardzie) osiągnął Dion Tiu 13 października 2005r. (wynik 10, czas 9,91s na 33 3BV).
- Jako pierwszy wynik 10 na Zaawansowanym NF osiągnął Roman Gammel 1 sierpnia 2007r. Pierwszy raz w historii ogólny rekord świata na Zaawansowanym został pobity w grze bez zaznaczania min. (wynik 10, czas 9,293s na 32 3BV).
- Jako pierwszy wynik ponad 5 3BV/s na Zaawansowanym NF ustanowił Kamil Murański dnia 5 kwietnia 2008r. Żaden inny gracz na świecie nie ma rekordu powyżej 4,4.
- Dnia 29 marca 2008r. Kamil Murański jako pierwszy w historii ułożył Zaawansowanego w 10s aż 2 razy jednego dnia, a 7 czerwca 2008 roku zrobił to ponownie.
- Manuel Heider pomylił się w przedostatnim ruchu (120/122 3BV) tracąc rekord świata na Ekspercie: : 36s.
- Zhang Shen Jia pomylił się w czwartym ruchu od końca (214/218 3BV) tracąc rekord świata na Ekspercie: około 4,64 3BV/s.
- Łukasz Malinowski miał przez kilka lat rekord świata 3BV/s na Expercie: 4,39, obecnie jest trzeci.
[edytuj] Klony i warianty gry
Powstało wiele klonów gry pod różne systemy operacyjne (np. KMines napisana pod środowisko graficzne KDE systemu operacyjnego Linux). Oprócz standardowych trybów rozgrywki niektóre z nich oferują różne warianty rozgrywki takie jak:
- inny wygląd planszy (inne wymiary planszy, sześciościenne pola, trójwymiarowa plansza) - np. Minesweeper 3D,
- możliwość występowania większej ilości min na jednym polu,
- brak możliwości wystąpienia niejednoznacznych sytuacji na planszy lub przeciwnie, możliwość trafienia na minę już w pierwszym kroku.
Dodatkowo część programów (np. Minesweeper Clone) oferuje rozbudowane statystyki odbytych gier.
 Saper w trójwymiarze |
 hexagonal |
 triangular |
|
 no guess |
[edytuj] Ocena stopnia skomplikowania planszy
Stopień trudności planszy jest najczęściej oceniany na podstawie współczynnika 3BV (skrót od Bechtel's Board Benchmark Value - Miara skomplikownia planszy Bechtela)
[edytuj] 3BV
Stephen Bechtel prawdopodobnie jako pierwszy liczył ilość kliknięć lewym klawiszem myszki, jaka jest niezbędna do rozwiązania planszy w grze. W czerwcu 2002 roku opisał tę metodę w oficjalnej księdze gości gry Saper. Niedługo potem Benny Benjamin nadał tej metodzie nazwę 3BV. W przeciągu następnych dwóch miesięcy Yoni Roll i Benny Benjamin napisali narzędzie obliczające ilość 3BV danej planszy na podstawie zrzutów ekranu z gry.
W 2003 roku Sorin Manea napisał program rejestrujący rozgrywkę Sapera, który wyświetlał ilość 3BV jak również ilość kliknięć myszką. Był to pierwszy program obliczający 3BV/s (ilość 3BV na sekundę) dla rozgrywki.
W 2004 roku Rodrigo Silveira Camargo opublikował grę "Minesweeper Clone", która zawierała wiele funkcji związanych z 3BV, takich jak: ustalanie konkretnej liczby lub przedziału 3BV, z której ma składać się plansza. Dodatkowo program prowadził statystyki ukończonych gier.
[edytuj] Metoda obliczania 3BV
- Każde kliknięcie, które odsłania wyspę (pole z 0 min dookoła) traktowane jest jako 1 3BV - białe kropki na rysunku.
- Każde pole z liczbą, które nie jest krawędzią wyspy (białe linie na rysunku) traktowane jest jako 1 3BV - zielone kropki na rysunku.
Suma wszystkich 3BV określa współczynnik 3BV.
[edytuj] 3BV/s
Współczynnik 3BV/s oblicza się z następującego wzoru: 3BV/s = 3BV/(rzeczywisty czas przejścia planszy). Dla przykładu: Jeżeli plansza posiada współczynnik 3BV równy 32 i jest ukończona w 16 sekund, to współczynnik 3BV/s wynosi 32/16 = 2.
Współczynnik ten pokazuje szybkość gry gracza, jednakże jest mniej popularny od szybkości podanej w czasie odsłonięcia planszy.
[edytuj] Ciekawostki
- W teorii obliczeń gra jest traktowana jako problem NP-zupełny. Bardziej szczegółowe informacje na ten temat można znaleźć na angielskojęzycznych stronach: Richarda Kaya oraz Iana Stewarta.
- Polska Grupa Crackerska HTBTeam 11 kwietnia 2006 roku zorganizowała compo na napisanie najlepszego trainera do gry[1].
- Dreamboard - najprostsza plansza na poziomie Zaawansowanym, wystepująca w zwykłych windowsowych wersjach (winmine3.1, winmine98, winminexp). Plansza ma 30 3BV i tylko 3 openingi. Z powodu, że windowsowe wersje Sapera posiadają jedynie około 13000 różnych plansz (dziennie można rozegrać nawet kilka tysięcy), często zdarzało się, że gracze trafiali kilka razy na tę planszę, układając ją nawet w 8 sekund. Zanim klasyczne wersje Sapera zostały wycofane z listy rankingowych wersji, plansza ta, jako jedyna, została zakazana. W rankingu tylko 2 graczy ma uznany rekord na Dreamboardzie: Matt McGinley - pierwsze w historii 10s oraz Dan Cerveny - dawny rekord świata w grze NF: 11s.
[edytuj] Możliwość oszukiwania
W grze możliwe jest oszukiwanie na kilka sposobów:
- Po uruchomieniu gry można wpisać "xyzzy", a następnie przycisnąć kombinację <SHIFT> + <ENTER>. Spowoduje to, iż lewy górny Piksel ekranu będzie się świecił na biało, gdy pod nieodkrytym polem nie ma miny albo na czarno, gdy mina się tam znajduje. Powyższy kod działa pod większością systemów Windows (pod systemami Windows 95, Windows 98 oraz Windows NT 4.0 piksel jest widoczny, jeżeli standardowy pulpit Explorera nie jest włączony)
- Po odsłonięciu pierwszego pola można wcisnąć prawy i lewy klawisz myszki i jednocześnie wcisnąć klawisz <ESCAPE>. Spowoduje to zatrzymanie się licznika. Inna wersja tego kodu polega na wciśnięciu tylko lewego klawisza myszki na już odsłoniętym polu i jednoczesnym przyciśnięciu klawisza <ESCAPE>. Kod ten nie działa pod systemem Windows XP
- W systemie Windows 2000 licznik zatrzymuje się po wciśnięciu klawisza <ESCAPE>.
- Możliwa jest ręczna edycja pliku winmine.ini, w którym zapisane są rekordy. Nie działa to pod systemem Windows XP. W tym przypadku wyniki zapisane są w rejestrze w HKEY_CURRENT_USER\Software\Microsoft\Winmine.
- Czas zatrzymuje się również w przypadku kliknięcia i przytrzymania klawisza na buźce Sapera (przycisku, który rozpoczyna nową grę). Dopóki nie zwolninimy klawisza - czas nie będzie upływał.
- Czas nie będzie upływał, jeżeli gra jest zminimalizowana. Pod systemem Windows XP szybkie zminimalizowanie <Klawisz Windows + D>, a następnie natychmiastowe przywrócenie okienka i kliknięcie w niezbadane pole powoduje zatrzymanie upływu czasu.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Minesweeper.info (en) - Oficjalna strona Sapera
Strony domowe projektów gier będących klonami lub wariantami gry:
- Minesweeper 3D (en) - strona domowa projektu
- Saper 3D (en) - strona domowa projektu
- Minesweeper Clone (en) - strona domowa projektu
- Mozilla/Firefox Saper - Rozszerzenie przeglądarki internetowej Mozilla/Firefox umożliwiające grę w Sapera. Oferuje możliwość gry na planszy składającej się z sześciościennych pól oraz wielu min na jednym polu.
