Skaleń
Z Wikipedii
Skalenie - rodzaj pospolitych minerałów.
Skalenie są glinokrzemianami przestrzennymi potasu, sodu, wapnia, rzadziej baru. Zawierają izomorficzne domieszki litu, rubidu, cezu, strontu i żelaza.
Grupa skaleni obejmuje szereg minerałów o zróżnicowanym składzie chemicznym i różnej postaci kryształów. Tworzą one kryształy mieszane, w których wzajemnemu podstawieniu ulega jedna lub dwie pary jonów.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości
- Barwa: biała, białoszara lub z odcieniem czerwonawym, kremowożółty lub niebieskoszary
- Układ krystalograficzny: jednoskośny lub trójskośny
- Łupliwość: doskonała w dwóch kierunkach
- Twardość w skali Mohsa: 6-6,5
- Gęstość: 2,54-2,76 g/cm3
[edytuj] Podział skaleni
Ze względu na skład chemiczny skalenie dzielą się na:
- plagioklazy - skalenie sodowo-wapniowe. Pospolite są plagioklazy będące mieszaninami tych dwóch skaleni: oligoklaz, andezyn, labrador, bytownit, celesjan - skaleń barowy (bardzo rzadki).
- skalenie potasowe
[edytuj] Występowanie
Są obok kwarcu najważniejszymi minerałami skałotwórczymi większości skał magmowych (przeważnie jako składniki jasne, wyjątkowo tylko mają barwę ciemną), stanowią bowiem blisko 60% objętości ich składu mineralnego. Ważną rolę skałotwórczą odgrywają także w pospolitych skałach metamorficznych. Skalenie występują również w skałach osadowych, głównie jednak jako składnik allogeniczny. Są też ważnymi komponentami materiału glebowego. Można znaleźć je również w pegmatytach i żyłach hydrotermalnych.
[edytuj] Szlachetne odmiany skaleni
- adularowy kamień księżycowy
- amazonit
- kamień słoneczny, czyli kamień awenturynowy
- labrador
[edytuj] Bibliografia
- Leksykon Przyrodniczy - Minerały i kamienie szlachetne, „Horyzont”, 2002
- G. G. Gormaz, J. J. Casanovas, Atlas mineralogii, „Wiedza i życie”, 1992
- O. Medenbach, C. Sussieck–Fornefeld, Minerały, „Świat Książki”, 1996
- R. Hochleitner, Minerały i kryształy, „Muza S.A.”, 1994
