Skalnica seledynowa

Skalnica seledynowa (Saxifraga caesia L.) – gatunek byliny należący do rodziny skalnicowatych. Występuje w Alpach, Apeninach, Górach Iliryjskich, Pirenejach i Karpatach Zachodnich. W Polsce wyłącznie w Tatrach (roślina tatrzańska)^[1].

Spis treści

Pokrój: Roślina poduszkowa tworząca zbite, półkuliste poduszki o wysokości 4-12 cm, składające się z licznych różyczek liściowych. Mają one seledynową barwę (stąd gatunkowa nazwa rośliny) i są twarde. Większość tych różyczek jest płonna, z nielicznych tylko wyrastają łodygi kwiatowe.

Łodyga: Wyrastające z poduszki wzniesione łodyżki kwiatowe o wysokości do 10 cm. Są wiotkie, smukłe i słabo ulistnione. Wyrastają pojedynczo z kątów liści różyczki.

Liście: Liście tworzące poduszkę mają elipsowaty kształt, są całobrzegie, lekko zaostrzone, dołem orzęsione i łukowato odgięte w dół. Na brzegach posiadają po 5-7 wypotników. To właśnie wydzielany przez te wypotniki węglan wapnia nadaje poduszce seledynową barwę. Listki wyrastają bardzo gęsto na pędzie, dachówkowato zachodząc na siebie. Na łodyżkach kwiatowych skrętolegle wyrastają tylko 2-4 lancetowate liście. Są one dłuższe od liści tworzących poduszkę.

Kwiaty: Pojedyncze, lub zebrane w kilkukwiatowy kwiatostan na szczycie łodygi. Są to kwiaty promieniste, mają 5-krotny kielich o tępych i gruczołowato owłosionych działkach. Korona o średnicy ok. 1 cm składa się z 5 mlecznobiałych płatków 2-3 razy dłuższych od działek. W środku kwiatu 1 słupek i 10 pręcików. Kwitnie od czerwca do lipca.

Biotop, wymagania: Skały, piargi, wyleżyska, niskie murawy. Wyłącznie na podłożu wapiennym. W Tatrach występuje od regla dolnego po piętro halne, wyjątkowo dochodzi nawet do 2150 m n.pm.^[2]. Główny obszar jej występowania stanowi piętro kosówki i piętro halne. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Ass. Caricetum firmae^[3].

↑ Zbigniew Mirek, Halina Pięknoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
↑ Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
↑ Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

Zbigniew Mirek, Halina Pięknoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie. Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.