Skapolity
Z Wikipedii
Skapolity – grupa minerałów zaliczana do gromady krzemianow. Należą do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych rejonach Ziemi.
Nazwa pochodzi od gr. skapos = pręt (słup) i lithos = kamień (skała), nawiązuje do wyglądu kryształów tych minerałów.
Spis treści |
[edytuj] Właściwości:
- Wzór chemiczny: glinokrzemiany sodu i wapnia
- Układ krystalograficzny: tetragonalny
- Twardość: 5-6
- Gęstość: 2,54-2,80
- Rysa: biała
- Barwa: najczęściej bezbarwne, białe, szare, żółtawe, brunatnawe,
- Przełam: nierowny
- Połysk: szklisty, perłowy
- Łupliwość: dobra
Tworzą szereg izomorficzny: marialit - dipyr - mizzonit - mejonit.
Do grupy skapolitów należą też:
- glaukolit - (niebieski, spotykany w okolicach J. Bajkał Rosja),
- stroganovit - (zielononiebieski, spotykany nad rzeką Sludianką koło Bajkału),
- petschyt - (purpurowy),
- sarkolit - (jasnoczerwony, znaleziony w produktach działalności Wezuwiusza Włochy),
- ussingit - (jasnofioletowy w odcieniach, znaleziony w pegmatytach na Grenlandii),
- skapolit gwiaździsty
Najczęściej mają pokrój słupkowy – wykształcają słupy o przekroju kwadratu lub ośmiokąta (często z poprzecznym prążkowaniem). Występują w skupieniach zbitych, włóknistych, w formie szczotek krystalicznych. Są kruche, przezroczyste, mają różne barwy. Niektóre po oszlifowaniu wykazują efekt kociego oka, czasami asteryzm. W promieniach ultrafioletowych wykazują silną, pomarańczową fluorescencję.
[edytuj] Występowanie:
Składniki skał metamorficznych powstałych w strefie przeobrażeń kontaktowych skarny, hornfelsy, gnejsy. Bywają spotykane też w pegmatytach. Współwystępują z diopsydem, hornblendą, granatami, epidotem, wezuwianem, kalcytem, muskowitem.
Miejsca występowania: Madagaskar, Cejlon, Brazylia, USA, Rosja, Chiny, Australia, Finlandia, Szwajcaria, Hiszpania.
W Polsce – na Dolnym Ślasku, w Masywie Śnieżnika, w Górach Sowich, Karkonoszach, Rudawach Janowickich.
[edytuj] Zastosowanie:
- wysoko cenione i poszukiwane kamienie kolekcjonerskie
- interesują naukowców
- czasami wykorzystuje się je w jubilerstwie do wyrobu bardzo atrakcyjnej biżuterii
[edytuj] Bibliografia:
- Leksykon Przyrodniczy - Minerały i kamienie szlachetne –„Horyzont” - 2002r.
- O.Medenbach, C.Sussieck –Fornefeld -Minerały – „Świat Książki” - 1996r.
- W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd.”Alma- Press” 2003r.
- J.Bauer – Przewodnik Skały i minerały – Wyd. Multico 1997r.
