Skrętka

Z Wikipedii

Kolory 25 par skrętki

Skrętka (ang. twisted-pair wire) to rodzaj kabla sygnałowego służącego do przesyłania informacji, który zbudowany jest z jednej lub więcej par skręconych z sobą przewodów miedzianych, przy czym każda z par posiada inną długość skręcenia w celu obniżenia zakłóceń wzajemnych, zwanych przesłuchami. Niestety skręcenie przewodów powoduje równocześnie zawężenie pasma transmisyjnego.

Wyróżnia się skrętkę nieekranowaną, ekranowaną (posiadającą dodatkowe płaszcze z folii) oraz skrętkę z folią (FTP (nie mylić z protokołem FTP)). Zastosowanie skrętki to łącza telekomunikacyjne oraz sieci komputerowe, obecnie najczęściej wykorzystywana jest w telefonii analogowej oraz w sieciach Ethernet. Skrętka ma zastosowanie zarówno do przesyłania danych w postaci analogowej jak i cyfrowej.

[edytuj] Rodzaje skrętki

• UTP – skrętka nieekranowana (ang. unshielded twisted pair)
• FTP – skrętka foliowana (ang. foiled twisted pair)
• STP – skrętka ekranowana (ang. shielded twisted pair)
• SFTP – skrętka foliowana ekranowana (ang. shielded folied twisted pair)

[edytuj] Elektryczne parametry skrętki

• Impedancja charakterystyczna (falowa);
• Tłumienie;
• Opóźnienie – czas w jakim impuls pokonuje 1 m skrętki (typowe dla UTP: 5,7 ns na 1 m);
• Straty odbiciowe;
• Rezystancja stałoprądowa;
• Przesłuch NEXT – Stosunek wysyłanego sygnału na wejściu skrętki do sygnału wytworzonego w sąsiedniej parze po tej samej stronie skrętki. NEXT = 10log(Ugen/Unear) [dB]. Przesłuch zbliżny (NEXT) jest to stosunek amplitud napięcia sygnału testowego i sygnału przesłuchu mierzonych na tym samym końcu połączenia. Przesłuch zbliżony jest wyrażany w decybelach (dB) przy użyciu wartości ujemnych. Im większa liczba (mniejsza wartość bezwzględna), tym większy szum: tak samo temperatury ujemne bliskie zera oznaczają, że jest cieplej. Zazwyczaj testery okablowania nie wyświetlają znaku minus oznaczającego ujemne wartości przesłuchu zbliżnego. Odczyt NEXT o wartości 30 dB (co faktycznie ma znaczyć –30 dB) oznacza mniejszy przesłuch zbliżny i bardziej czysty sygnał niż odczyt NEXT o wartości 10 dB;
• Przesłuch EL FEXT;
• Przesłuch PS NEXT;
• Przesłuch PS EL FEXT.

[edytuj] Kategorie skrętki

Kategorie skrętki wg europejskiej normy EN 50171:

• klasa A – realizacja usług telefonicznych z pasmem częstotliwości do 100 kHz;
• klasa B – okablowanie dla aplikacji głosowych i usług terminalowych z pasmem częstotliwości do 4 MHz;
• klasa C (kategoria 3) – obejmuje typowe techniki sieci LAN wykorzystujące pasmo częstotliwości do 16 MHz
• klasa D (kategoria 5) – dla szybkich sieci lokalnych, obejmuje aplikacje wykorzystujące pasmo częstotliwości do 100 MHz;
• klasa E (kategoria 6) – rozszerzenie ISO/IEC11801/TlA wprowadzone w 1999, obejmuje okablowanie, którego wymagania pasma są do częstotliwości 250 MHz (przepustowość rzędu 200 Mb/s). Przewiduje ono implementację Gigabit Ethernetu (4x 250 MHz = 1 GHz) i transmisji ATM 622 Mb/s;
• klasa F (kategoria 7) – najnowsze rozszerzenie (2002r) możliwa jest realizacja aplikacji wykorzystujących pasmo do 600 MHz. Różni się ona od poprzednich klas stosowaniem kabli typu STP (każda para w ekranie plus ekran obejmujący cztery pary) łączonych ekranowanymi złączami. Dla tej klasy okablowania jest możliwa realizacja systemów transmisji danych z prędkościami przekraczającymi 1 Gb/s;

[edytuj] Parametry skrętki

Źródło transmisji: elektryczne;

Współpracujące topologie: 10 Mb, 100 Mb i 1 Gb Ethernet, CDDI, ATM;

Maksymalna długość kabla: 100 m;

Minimalna długość kabla: 0,5 m;

Minimalna liczba stacji: 2 na kabel;

Maksymalna liczba stacji: 1024 na segment;

Maksymalna liczba segmentów, dla 10 Mb: 5 powtórzonych segmentów, z których tylko 3 są wypełnione, dla 100Tx i 1 Gb: 2 powtórzone segmenty;

Maksymalna średnica sieci: dla 100 Mb – 205 m, dla 10 Mb – ok. 2000 m;

Maksymalna całkowita długość segmentu: 100 m.

[edytuj] Końcówka RJ-45

Skrętka to cztery pary przewodów (8 żyłek) skręconych względem siebie w parach (stąd jej nazwa). Parę stanowi żyła w litym kolorze (pomarańczowy, zielony, niebieski i brązowy) oraz biało-kolorowe (biało-pomarańczowy, biało-zielony, biało-niebieski, biało-brązowy). Skręcenie przewodów w parze ogranicza ich promieniowanie na zewnątrz, wzajemne przesłuchy z innych par oraz zakłócenia zewnętrzne.

Przyjęło się, aby poszczególne kabelki układać we wtyczce następującej kolejności:

1. biało-pomarańczowy;
2. pomarańczowy;
3. biało-zielony;
4. niebieski;
5. biało-niebieski;
6. zielony;
7. biało-brązowy;
8. brązowy.

Zgodne ułożenie kabli zapewni poprawną transmisję zarówno z prędkością 10 Mbps, 100 Mbps oraz 1000 Mbps (zakładając, że kabel jest odpowiedniej kategorii). Według podanego powyżej schematu wykonuje się obie końcówki. Kabel UTP 5 można poznać po oznaczeniach na kablu. Przykładowo: "UTP cat. 5e".

Kabel skrosowany od zwykłego różni się ułożeniem przewodów w jednej z końcówek. W jednej przewody ułożone są według wcześniej wspomnianego schematu, natomiast w drugiej zamienia się linie transmisji i odbioru. W zależności od tego czy do transmisji używa się 2 lub 4 par (np. gigabit ethernet), zamieni:

2 pary:

1. biało-zielony – transmisja;
2. zielony – transmisja;
3. biało-pomarańczowy – odbiór;
4. niebieski – nie używany;
5. biało-niebieski – nie używany;
6. pomarańczowy – odbiór;
7. biało-brązowy – nie używany;
8. brązowy – nie używany.

4 pary:

1. biało-zielony – transmisja;
2. zielony – transmisja;
3. biało-pomarańczowy – odbiór;
4. biało-brązowy – transmisja;
5. brązowy – transmisja.
6. pomarańczowy – odbiór;
7. niebieski – odbiór;
8. biało-niebieski – odbiór;

Wiele obecnych przełączników sieciowych rozpoznaje kable skrosowane i dostosowuje układ linii transmisja/odbiór. Użycie kabla skrosowanego na 2 parach w przypadku gigabit ethernetu prowadzi w wielu przełącznikach do przełączenia w tryb fast ethernet.

[edytuj] Zobacz też

• RJ-11
• RJ-14
• RJ-45 (opis połączenia kabla)
• EIA/TIA-568A
• EIA/TIA-568B
• 10BASE-T
• 100Base-TX
• token ring
• POTS
• Ethernet