Spółgłoska szczelinowa dziąsłowo-podniebienna dźwięczna

Z Wikipedii

Spółgłoska szczelinowa dziąsłowo-podniebienna dźwięczna to rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych. W międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA oznaczana jest symbolem: [ʑ]

[edytuj] Artykulacja

W czasie artykulacji podstawowego wariantu [ʑ]:

• modulowany jest prąd powietrza wydychanego z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
• tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, powietrze uchodzi przez jamę ustną (spółgłoska ustna)
• prąd powietrza w jamie ustnej przepływa ponad całym językiem lub przynajmniej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka (spółgłoska środkowa)
• następuje wysklepienie języka w kierunku przedniej części podniebienia przy jednoczesnym kontakcie czubka języka z dziąsłami - jest to spółgłoska przedniopodniebienna.
• wiązadła głosowe periodycznie drgają, spółgłoska ta jest dźwięczna

[edytuj] Terminologia

Spółgłoskę [ʑ] zaliczamy do spółgłosek syczących czyli sybilantów

[edytuj] Przykłady

• w języku polskim: ziele ['ʑelɛ]
• w języku abchaskim: ажьа [aˈʑa] "zając"
• w języku rosyjskim: жжёшь [ʑːɔʂ] "płoniesz"

	Dwu‐ wargowe	War‐ gowo‐ zębowe	Zębowe	Dzią‐ sło­we	Zadzią‐ słowe	Re­tro‐ fle­ksyjne	Pod­nie‐ bienne	Miękko‐ podnie‐ bienne	Języcz‐ kowe		Gar‐ dłowe		Nagło‐ śnio­we		Krta‐ niowe
Nosowe	m	ɱ	n̪	n		ɳ	ɲ	ŋ	ɴ
Zwarte	p b	p̪ b̪	t̪ d̪	t d		ʈ ɖ	c ɟ	k ɡ	q ɢ				ʡ		ʔ
Szczelinowe	ɸ β	f v	θ ð	s z	ʃ ʒ	ʂ ʐ	ç ʝ	x ɣ	χ	ʁ	ħ	ʕ	ʜ	ʢ	h ɦ
Półotwarte	β̞	ʋ	ð̞	ɹ		ɻ	j	ɰ
Drżące	ʙ		r			*			ʀ				*
Uderzeniowe	*	ѵ	ɾ			ɽ							*
Boczne szczelinowe			ɬ ɮ			*	*	*
Boczne półotwarte			l			ɭ	ʎ	ʟ
Boczne uderzeniowe			ɺ			*	*	*

Podwójna artykulacja i koartykulacja ʍ w ɥ ɕ ʑ ɧ ɫ Zwarto-szczelinowe pf ʦ ʣ ʧ ʤ ʨ ʥ tɬ dɮ kx qχ

Mlaski ʘ ǀ ǃ ǂ ǁ   Iniektywne ɓ ɗ ʄ ɠ ʛ   Ejektywne pʼ tʼ cʼ kʼ qʼ sʼ