Stanisław Korczak

Z Wikipedii

Stanisław Korczak
Stanisław Korczak 5 X 1933 r.
Urodzony	11 kwietnia 1896 Potok Wielki
Zmarł	kwiecień 1940 Twer

Stanisław Korczak w mundurze rosyjskim na początku 1915 r. w czasie służby w 85 wyborskim p.p.

Stanisław Korczak, pseudonim Edwin (ur. 11 kwietnia 1896 w Potoku Wielkim, zamordowany 5 kwietnia 1940 w Twerze) – pochodził z wielodzietnej rodziny włościańskiej o patriotycznych tradycjach. Syn Jana i Rozalii (z domu Dyl). Miał braci Józefa, Antoniego, Stefana i Juliana. Kształcił się w szkole średniej w Lublinie.

[edytuj] I wojna światowa

W 1914 r. przerwał naukę w Szkole Lubelskiej i wstąpił na ochotnika do wojska rosyjskiego z przydziałem do 85 wyborskiego pułku piechoty^[1], który został skierowany na front warszawski do walki z wojskami niemieckimi. Wkrótce po nawiązaniu kontaktów z Polską Organizacją Wojskową (POW) w 1915 r. zbiegł z wojska. Po przeszkoleniu został przydzielony do lubelskiego Oddziału Lotnego Wojska Polskiego będącego dywersyjnym oddziałem I Brygady Legionów. W Oddziale Centralnym działał jego starszy brat Józef Korczak. Stanisław Korczak, który przybrał pseudonim "Edwin", brał czynny udział w akcjach lubelskiego oddziału.

Po rozwiązaniu lubelskiego Oddziału Lotnego Wojska Polskiego Stanisław Korczak skierowany został do obwodu Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) Siedlce i mianowany komendantem podobwodu Polskiej Organizacji Wojskowej (POW) obejmującego Międzyrzec, Łosice, Mordy oraz Konstantynin.

Po ustąpieniu wojsk rosyjskich wstąpił do I Brygady Legionów, gdzie przydzielony został do 1 Pułku Ułanów Legionów Polskich maj. Władysława Prażmowskiego "Bieliny". W pułku "Bieliny" brał udział w walkach na Wołyniu między innymi pod Maniewiczami i Stochodem, gdzie został ranny. Po przewiezieniu do szpitala wojskowego w Pradze został internowany. Wkrótce Stanisław Korczak uciekł z internowania i zgłosił się do Komendy Legionów w Wiedniu, skąd został skierowany do okręgu POW w Kozienicach.

W 1916 r. objął obwód Puławy, który zorganizował, i prowadził tam szkolenia. W tym samym roku ożenił się z Janiną Guz, nauczycielką z Lublina. Przeniesiony do Ostrowa Lubelskiego jako komendant miejscowego POW przebywał tam do 1918 r. W Ostrowie Lubelskim razem z żoną pracowali jako nauczyciele.

[edytuj] II RP

Pod koniec wojny, po demobilizacji, wstąpił do Milicji Ludowej w Lublinie, a po jej likwidacji w 1919 r. przeszedł do Policji Państwowej powołanej przez Naczelnika Państwa na mocy ustawy z dnia 24 lipca 1919 r. o policji państwowej (Dz.Pr.P.P. 1919 nr 61 poz. 361).

Brał czynny udział w wojnie polsko-ukraińskiej w 1919 r. oraz wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. Za czynny udział został odznaczony medalem – Polska Swemu Obrońcy 1918-1921.

Przez cały okres międzywojenny był związany z policją lubelską, m. in. był zastępcą komendanta komisariatu i posterunku Policji Państwowej na Dziesiątej w Lublinie. Po przeszkolenie w 1921 r. otrzymał stopień przodownika^[2] Policji Państwowej. W 1939 r. ukończył szkołę oficerów PP w Warszawie. Mianowany na stopień aspiranta^[3] i został przeniesiony do Komendy Powiatowej PP w Lublinie.

W latach 1929-1933 pełnił również funkcję oskarżyciela publicznego w Sądzie Grodzkim w Lublinie.

Uczęszczał do Szkoły Oficerów Rezerwy WP w Biedrusku. Uzyskał stopień porucznika rezerwy i został wcielony do 7 Pułku Piechoty Legionów stacjonującego w Chełmie.

W wolnych chwilach poświęcał się rodzinie i sportowi (strzelectwo i kolarstwo). Jako członek Policyjnego Klubu Sportowego otrzymał wiele odznaczeń i nagród w obu dyscyplinach m. in. Odznakę Strzelecką I klasy.

[edytuj] II wojna światowa

Stanisław Korczak został zmobilizowany z chwilą rozpoczęcia wojny. Uczestniczył w walkach z Sowietami. Ujęty pod Tarnopolem przez wojska sowieckie przewieziony został do obozu w Ostaszkowie. W kwietniu 1940 r. wraz z innymi jeńcami wywieziony do Tweru i zamordowany strzałem w tył głowy. Pochowany w zbiorowych mogiłach w Miednoje. Osierocił czwórkę dzieci. Córki Zofia i Janina były łączniczkami AK, syn Władysław w Szarych Szeregach i AK. W jego domu na Dziesiątej w Lublinie był skład broni AK.

[edytuj] Odznaczenia i medale

• Krzyż Niepodległości z Mieczami
• Krzyż Legionów J. Piłsudskiego 1914-1918
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
• Medal 10-lecia 1918-1928
• Srebrny Medal "Za długoletnią służbę w PP"
• Odznaka Pamiątkowa Krzyż Kampanii Wrześniowej 1939 – pośmiertnie
• Medal Za udział w wojnie obronnej 1939 – pośmiertnie

Stanisław Korczak na liście jeńców NKWD z 5 kwietnia 1940 r. figuruje pod numerem 012/4, poz. 7, s.68 akta nr 2338.

[edytuj] Przypisy

1. ↑ Strony rosyjskie poświęcone pułkowi [1]
2. ↑ Odpowiednik sierżanta w Wojsku Polskim.
3. ↑ Odpowiednik podporucznika Wojska Polskiego.

[edytuj] Źródła

• Elżbieta Rusak red.: Ocaleni z Niepamięci: losy polskich jeńców wojennych obozów NKWD w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Stowarzyszenie Rodzina Katyńska w Gdańsku. Gdańsk: Marpress, 2001. ISBN 8387291706. 
• Katedra Polowa Wojska Polskiego w Warszawie (pl). [dostęp 12.05.2008].