Surogat
Z Wikipedii
[edytuj] Surogat – pojęcie ogólne
Surogat to rzecz o charakterze zastępczym, używana jako namiastka, substytut innej rzeczy. Pojęcie to jest używane w odniesieniu do szerokiej gamy obiektów o charakterze materialnym (np. do produktów, substancji). Słowo surogat wywodzi się z łaciny (surrogare, subrogare – wybierać zastępczo kogoś innego). Synonimem słowa surogat jest pochodzące z jęz. niemieckiego słowo ersatz (ersetzen – wyręczyć, uzupełnić, odszkodować, zastąpić).
[edytuj] Surogat – pojęcie w języku prawniczym
Pojęcie surogatu w języku prawniczym występuje w kilku kontekstach:
a. o surogacie mówi się w związku z zasadą surogacji, która wyrażona jest np. w art 33 pkt 10 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Polega ona na tym, że w przypadku istnienia odrębnego majątku małżonków, w miejsce tego, co wyszło z danej masy majątkowej, wchodzi to, co zostało w zamian uzyskane. Surogatem są w tym przypadku przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego.
b. pojęcie surogatu (i zasada surogacji) występuje również w przypadku bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405-414 Kodeksu Cywilnego). Surogatem jest w tym przypadku wszystko to, co bezpodstawnie wzbogacony uzyskał w zamian bezpodstawnie uzyskanej korzyści lub jako naprawienie szkody w przypadku zbycia, utraty lub uszkodzenia tej korzyści.
c. w przypadku następczej niemożliwości świadczenia (art. 475 Kodeksu Cywilnego), jeżeli rzecz będąca przedmiotem świadczenia została zbyta, utracona lub uszkodzona, dłużnik ma obowiązek wydać wszystko to, co uzyskał w zamian za tę rzecz albo jako naprawienie szkody – czyli właśnie surogaty. Tutaj również działa zasada surogacji.
d. o surogacie można też mówić w związku z możliwością funkcjonalnego zastąpienia jednej instytucji przez inną, np. kiedy karę umowną określa się jako surogat odszkodowania.
Rozróżnienie surogatów w kontekście zasady surogacji (a.,b.,c.) od surogatów w kontekście funkcjonalnym (d.) nie pretenduje do miana jakiegoś ścisłego podziału. Podkreśla ono tylko różne możliwe odcienie znaczenia pojęcia surogatu w języku prawniczym.
Źródła: 1) Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych Władysław Kopaliński, Warszawa 1989, Wydanie XVII rozszerzone; 2) Prawo cywilne zarys części ogólnej Aleksander Wolter, Jerzy Ignatowicz, Krzysztof Stefaniuk, Wydawnictwa Prawnicze PWN, Warszawa 1999, wydanie II zmienione; 3) Ustawa z 25.02.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 1964 r. Nr 9 poz. 59 z późniejszymi zmianami; 4) Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23.04.1964 r. (Dz.U. Nr 16, poz. 93); 5) Zobowiązania-część ogólna Zbigniew Radwański, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 1998;
