Szot

Z Wikipedii

Szot – na żaglowcu jest to lina olinowania ruchomego służąca do ustawiania wolnego rogu żagla najkorzystniej względem kierunku wiatru. Róg ten nazywany jest właśnie rogiem szotowym. Szot jest liną napinającą pracujący żagiel, a biegnie od niego w dół do pokładu, w stronę rufy.

Jeżeli wolny róg danego żagla nie jest przymocowany do żadnego drzewca, to szot jest przymocowany w rogu tego żagla do otworu zwanego uchem szotowym. Rozwiązanie takie dotyczy sztaksli (żagli wiszących na sztagach), żagli w ożaglowaniu arabskim, lugrowym, łacińskim i rozprzowym, oraz żagli rejowych, przy czym w tym ostatnim przypadku stosowana jest symetrycznie para szotów (po jednym na każdy z wolnych rogów).

W przypadku żagli mocowanych do bomu (ożaglowanie bermudzkie i gaflowe), szot jest mocowany do wolnego końca bomu, czyli do jego noku.

W żaglach sztakslowych razem z szotem może być czasami stosowana lina o działaniu przeciwstawnym, biegnąca w dół, ale w stronę dziobu jednostki, zwana kontraszotem, służąca przy słabych wiatrach pełnych do utrzymania żagla w prawidłowym położeniu. Natomiast przy kursach ostrzejszych, stosowane sa dwa szoty (prawy i lewy), przy czym szot nawietrzny jest luzowany, a napinany jest szot zawietrzny.

W przypadku żagli rejowych pracują zawsze oba szoty, a kontraszoty spełniają inną funkcję i inaczej się nazywają - są nimi gejtawy służące do sprzątania żagla poprzez podciągniecie jego rogów szotowych do góry.

W marynarce handlowej nazwą szot określa się ścianę nadbudówki, pokładówki lub pomieszczenia wewnętrznego statku. Przednia ściana (od strony dziobu) nadbudówki nazywana jest forszotem.

Zobacz też: olinowanie, olinowanie stałe, omasztowanie, ożaglowanie, przegląd zagadnień z zakresu żeglarstwa, takielunek.