Tramwaje w Libercu
Z Wikipedii
Miasto Liberec jest jednym z siedmiu na terytorium Republiki Czeskiej prowadzących komunikację tramwajową.
Na koniec roku 2007 w mieście funkcjonowały 4 linie dzienne oraz jedna linia historyczna. Całkowita długość sieci wynosiła 21,5 km.
Spis treści |
[edytuj] Historia
[edytuj] Początki
11 września 1894 r. rada miasta Liberec uchwaliła projekt wybudowania sieci elektrycznych tramwajów o rozstawie szyn 1000 mm. Było to w czasach, gdy jedyna linia tramwaju elektrycznego na terytorium ówczesnych Czech istniała w Pradze (linia Františka Křižíka na wzgórze Letna[1]). Budowa rozpoczęła się w kwietniu 1897, w trzy miesiące później torowisko było ukończone, zaś 25 sierpnia tego roku miało miejsce uroczyste otwarcie. Wozy pierwszej linii kursowały pomiędzy dworcem kolejowym (kraniec Nádraží) a parkiem miejskim i ogrodami: zoologicznym i botanicznym (kraniec Městský lesík). Od listopada 1897 trasa została ostatecznie wydłużona do krańca Lidové Sady.
W roku 1899 uruchomiono nową linię do Rochlic, na początku XX wieku zaś tory do Růžodolu (dziś część miejscowości Kořenov) i Horní Hanychowa (1912, dziś dzielnica Liberca). W 1906 roku w związku z niemiecko-czeską wystawą powstał specjalny, prowizoryczny odcinek linii, który po zakończeniu wystawy zdemontowano. Do roku 1914 do miasta przybyły 32 wagony motorowe i 8 doczepnych.
[edytuj] I wojna światowa
Tramwajowy entuzjazm przerwała I wojna światowa. Wielu pracowników powołano do wojska, co znacznie osłabiło komunikację. Tramwaje służyły także do przewożenia rannych żołnierzy z dworca kolejowego do miejskich szpitali (od 29 listopada 1914). Pod koniec lipca 1915, ze względu na brak mężczyzn do pracy, do przedsiębiorstwa tramwajowego przyjęto pierwsze kobiety.
[edytuj] Okres międzywojenny
Tabor został poszerzony o 10 wozów ze Studénki oraz 7 kolejnych z Czeskiej Lipy. 13 grudnia 1924 istniały następujące linie:
- Nádraží (dworzec kolejowy) – Lidové sady
- ( Lidové sady – Pekárny po skróceniu 1934)
- Rochlice – Růžodol
- Soukenné náměstí – Horní Hanychov
[edytuj] Doba socjalizmu
Najważniejszym wydarzeniem mającym miejsce po II wojnie światowej w libereckiej komunikacji tramwajowej było uruchomienie w 1955 r. liczącej 12 km linii międzymiastowej do Jabłońca nad Nysą. 31 października 1960 zlikwidowano linie do Rochlic i Růžodolu. W latach 70. gruntownie wyremontowano międzymiastową trasę do Jabłońca. Następnie zlikwidowano pętlę w pobliżu centrum Jabłońca, a trasę skrócono do nowej pętli w ul. Paryskiej. W roku 1984 przełożono obie jednotorowe trasy w centrum do obecnej lokalizacji (w ulicy Praskiej umieszczono wówczas pamiątkową szynę). Pod koniec lat 80. problemami z dostawą nowych pojazdów uwidoczniła się konieczność zmiany rozstawu szyn z 1000 na 1435 mm, identycznego z obecnym we wszystkich miastach ówczesnej Czechosłowacji (oprócz Bratysławy). Dokonano jej dopiero w latach 90.
[edytuj] Lata 90.
Lata 90. upłynęły pod znakiem prac nad modernizacją - zmianą szerokości torów - na całej linii miejskiej. Przebudowa torowisk trwała, podzielona na kilka etapów, od roku 1990 do roku 1998. Przebudowywane wówczas odcinki torów otrzymały trzy szyny, co umożliwiło eksploatację na nich także tramwajów wąskotorowych (przejeżdżających przez miasto podczas wyjazdów i zjazdów do zajezdni). 14 sierpnia 1998 pierwsze tramwaje o rozstawie 1435 mm wyruszyły na trasę Lidové Sady - Viadukt. Jednocześnie, zamknięto do przebudowy dalszą część trasy miejskiej, uruchamiając odcinek do Dolnego Hanychowa w 2001 r., a do Górnego Hanychowa - w 2005 r.
Wcześniej, w 1995 r. na ul.Fügnerověj w ramach przebudowy otwarto nowoczesny węzeł przesiadkowy, który stał się symbolem libereckiej komunikacji.
[edytuj] Współczesna sieć
Współczesna sieć libereckich tramwajów składa się z trasy miejskiej Horní Hanychov – Lidové sady oraz trasy międzymiastowej z Liberca (Fügnerova) przez Vratislavice nad Nysą do Jabłońca nad Nysą. Między przystankami Soukenným náměstím a Nádražím zlokalizowana jest, dziś już zmodernizowana, zajezdnia tramwajowa Rybníček.
Rozważano także przedłużenie trasy na Górnym Hanychowie do stacji kolejki linowej na Ještěd i wybudowanie nowej linii tramwajowej do Rochlic. Plany te stanowiły główne priorytety wielu libereckich stronnictw politycznych przed wyborami samorządowymi w roku 2006.
[edytuj] Tabor
W Libercu obecnie eksploatowane są następujące typy tramwajów:
| Ilustracja | Typ | Modyfikacje i podtypy |
|---|---|---|
 |
Tatra T2 | Tatra T2R |
 |
Tatra T3 | Tatra T3, Tatra T3SUCS, Tatra T3m, Tatra T3M.04, Tatra T3R.PV, Tatra T3R.PLF |
| Tatra RT6S | Tatra RT6S (odstawiony) |
W Libercu stacjonują także dwa historyczne wozy: ex. nr 78 (oryginalnie z Ústí nad Labem) oraz jabłoniecki tramwaj 6MT ex. nr 117, który jest wypożyczony na dłuższy okres czasu z Muzeum Technicznego w Brnie.
[edytuj] Zobacz także
[edytuj] Źródła i przypisy
- ↑ Zobacz: Tramwaje w Pradze, sekcja "Koniec XIX wieku"
- Karpaš, R.: Kniha o Liberci. Dialog, Liberec, 1996.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Dopravní podnik města Liberce - operator komunikacji miejskiej w Libercu
- Zdjęcia pojazdów DPML (w tym tramwajów) w fotogalerii Phototrans.eu
- Historia tramwajów w Libercu
Komunikacja tramwajowa: Brno • Czeskie Budziejowice • Liberec • Most i Litvínov • Ołomuniec • Ostrawa • Pilzno • Praga
Komunikacja trolejbusowa: Brno • Czeskie Budziejowice • Hradec Králové • Chomutov i Jirkov • Jihlava • Mariańskie Łaźnie • Opawa • Ostrawa • Pardubice • Pilzno • Praga • Teplice • Ústí nad Labem • Zlín
