Trepcza

Z Wikipedii

Niektóre informacje zawarte w artykule wymagają weryfikacji.
Do weryfikacji: położenie: nad jaką rzeką? -patrz dyskusja

Współrzędne: 49°35' N 22°12' E49.5833333 22.2 (Trepcza)


Trepcza
Województwo	podkarpackie
Powiat	sanocki
Gmina	Sanok
Położenie	49° 35' N 22° 12' E
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności	800
Strefa numeracyjna (do 2005)	13
Tablice rejestracyjne	RSA
Położenie na mapie Polski Trepcza

Trepcza – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie sanockim, w gminie Sanok, położona nad Sanoczkiem. W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krośnieńskiego.

[edytuj] Historia

Historyczne nazwy wsi:

1339 r. - Trebscz,
1424 r. - Trzepcza,
1435 r. - Trepcza.

Kościół rzymskokatolicki w Trepczy

Stary kościół

Pomnik pamięci narodowej

Zespół Szkół w Trepczy

Wieś prawdopodobnie lokowana była przez księcia Jerzego II, jako wieś służebna grodu sanockiego.

Na terenie wsi na wzgórzu Fajka odkryto, podczas prac archeologicznych, dwa grodziska - dobrze obecnie zbadana Horodyszcze i obiekt znacznie rozleglejszy Horonda oraz cmentarzysko kurhanowe. Grodziska oraz osada datowane są na okres z przedziału od VIII do XIII wieku. Znalezione tam artefakty, oraz historia regionu pozwala określić grody jako lędziańskie, przez innych określane po prostu jako ruskie ponieważ przymiotnik ruski oznaczał wówczas przynależność polityczną, a nie etniczną.

Prawdopodobnie gród wchodził w skład systemu obronnego tzw. Grodów Czerwieńskich. W tym na grodzisku "Fajka" odkopano elementy posadowienia wczesnośredniowiecznej świątyni lub nawet dwóch. Można to wnioskować po tym, że na ruinach (zgliszczach) wcześniejszej znajdują się pozostałości nieco późniejszego obiektu, który prawdopodobnie powstał na miejscu nie odbudowywanego już grodu.

Wśród zabytków odnalezionych podczas prac wykopaliskowych znalazły się późniejsze pięczęcie wielkiego księcia kijowskiego i przemyskiego Ruryka Rościsławowicza z drugiej połowy XI wieku, elementy ozdób i uzbrojenia oraz enkolpiony w typie kijowskim. Waga znalezionych tam obiektów, oraz fakt, że na terenie obecnego miasta Sanoka nie znaleziono śladów większej osady, grodu czy warowni sprzed XIII wieku sugerują, że gród "Sanok", wzmiankowany w Latopisie Hipackim z 1150 r. oraz miejsce zawarcia tzw. "Umowy Sanockiej" z 1209 r. znajdowały się na terenie Horodnej i Horodyszczy.

Ciekawostkę stanowi też fakt, że na terenie grodu Horodnej znaleziono elementy spalonych konstrukcji (w tym wzmiankowanej wcześniej świątyni) i mnóstwo grotów strzał o typie nie stosowanym wówczas na Rusi (takie też znaleziono, ale w mniejszej ilości), natomiast używanych przez Tatarów. Znaleziska te pozwalają postawić hipotezę, że gród został zniszczony przez Tatarów gdzieś między rokiem 1257 a 1295, a na jego zgliszczach wzniesiono świątynię (pozostałości drugiej świątyni nie noszą cech spalenia), natomiast osada została przeniesiona nieco na północ i przekształciła się z czasem w miasto Sanok.

Wszystkie zabytki prezentowane są w Muzeum Historycznym w Sanoku.

[edytuj] Mieszkańcy

Nazwiska mieszkańców XIX wiek : Babiak, Basnik, Bohenko, Wahanka, Wenhryn, Wołowec, Hajdak, Gładysz, Huczko, Drabik, Drozd, Zając, Kapcio, Kerman, Kociuba, Krem, Muzyk, Ozupko, Pakosz, Paciorka, Podobiński, Smoła, Słomiany, Starak, Strogi, Tandor, Fenio, Chimiak, Cap, Czufin, Szapka, Szwed, Jaroszczak.

Do roku 1939 we wsi znajdował się dwór którego właścicielem był Antoni Woliński.