Project Gutenberg
Contents Listing Alphabetical by Author:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Unknown Other
Contents Listing Alphabetical by Title:
# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z Other

Amazon - Audible - Barnes and Noble - Everand - Kobo - Storytel 

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Tuszyn - Wikipedia, wolna encyklopedia

Tuszyn

Z Wikipedii

Ten artykuł dotyczy miasta Tuszyn. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Współrzędne: 51°36'33" N 19°31'48" EGeografia

Tuszyn
Herb
Herb Tuszyna
Województwo łódzkie
Powiat łódzki wschodni
Gmina
 - rodzaj
Tuszyn
miejska
Prawa miejskie 1416-1870 oraz 1924
Burmistrz Tadeusz Walas
Powierzchnia 23,25 km²
Położenie 51° 36'33'' N
19° 31'48'' E
Liczba mieszkańców (2004)
 - liczba ludności
 - gęstość
 - aglomeracja

7201
309,7 os./km²
12 000
Strefa numeracyjna
(do 2005)
42
Kod pocztowy 95-080
Tablice rejestracyjne ELW
Położenie na mapie Polski
Tuszyn
Tuszyn
Tuszyn
TERC10
(TERYT)
1101206064
Urząd miejski3
ul. Piotrkowska 2/4
95-080 Tuszyn
tel. 42 614-30-69; faks 42 614-30-69
(e-mail)
Strona internetowa miasta

Tuszyn - miasto w centralnej Polsce w woj. łódzkim, w pow. łódzkim wschodnim, w gminie Tuszyn, oddalone od południowych granic Łodzi o 15 kilometrów. Położone jest przy tranzytowej drodze A-1.

Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 7201 mieszkańców.

Spis treści

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1223 r. Należała ona do dóbr królewskich i posiadała komorę celną.

W 1416 r. Władysław Jagiełło lokował tu miasto królewskie. W XV wieku było ono miejscem wypadowym dla królewskich polowań w okolicznej puszczy. W r. 1655 Tuszyn został splądrowany przez wojska szwedzkie podczas potopu. Miasto na jakiś czas podupadło, dopiero napływ Żydów w pod koniec XVII wieku nieco poprawił sytuację gospodarczą.

Wskutek II rozbioru Polski Tuszyn wszedł w 1793 r. w skład Prus. W 1807 r. znalazł się w Księstwie Warszawskim, a w 1815 r. - w Królestwie Kongresowym. Wiek XIX to okres rozwoju funkcji handlowej miasta. W Tuszynie odbywało się 12 targów rocznie, na które zjeżdżali kupcy z odległych stron - z Mazowsza, Śląska czy Wielkopolski. Napływ do miasta kolonistów niemieckich przyczynił się do rozwoju rzemiosła.

W latach 50. XIX wieku Tuszyn utracił jednak znaczenie wskutek dynamicznego rozwoju niedalekiej Łodzi. W 1862 r. miasto liczyło 1862 mieszkańców, w tym 61% katolików i 37% żydów. W 1863 r. w walkach powstania styczniowego wziął udział oddział zorganizowany przez tuszyńskiego ławnika, Tomasza Zdzienickiego.

W 1870 r., jak większość małych miast w Królestwie Polskim, Tuszyn ukazem carskim pozbawiony został praw miejskich. W tym samym roku na ówczesnych 1820 mieszkańców miejscowości składało się 62% Polaków, 34% Żydów i 3% Niemców.

Podczas okupacji niemieckiej w 1915 r. Tuszyn uzyskał połączenie kolejką parową z Łodzią przez Rzgów, co otworzyło dla miejscowości nowe perspektywy rozwoju. W 1921 samorząd poczynił starania o utworzenie w Tuszynie sanatorium przeciwgruźliczego, ostatecznie oddanego do użytku w 1928 i funkcjonującego do dziś. W r. 1924 Tuszyn odzyskał prawa miejskie. Przebudowa kolejki na tramwaj elektryczny w 1927 r. wzmocniła rosnącą letniskową i wypoczynkową funkcję miasta. W 1939 r. Tuszyn liczył już 4500 mieszkańców.

Podczas okupacji Niemcy wywieźli ludność pochodzenia żydowskiego do getta w Łodzi, a następnie wymordowali.

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa piotrkowskiego. W 1978 r. zlikwidowane zostało połączenie tramwajowe miasta z Łodzią. W tym samym okresie droga Tuszyn-Łódź przebudowana została na trasę szybkiego ruchu, omijającą centrum Tuszyna od południowego zachodu.

Po 1989 r., korzystając z centralnego położenia w kraju, Tuszyn stał się ponownie dużym ośrodkiem handlu.

[edytuj] Zabytki

  • kościół z 1862 r., z wyposażeniem barokowym
  • małomiasteczkowe budownictwo mieszkalne z XIX w. i I poł. XX w.

[edytuj] Znani Tuszynianie

[edytuj] Osoby urodzone w Tuszynie

  • Jankiel Adler (1895-1949) - malarz ekspresjonistyczny i surrealistyczny

[edytuj] Linki zewnętrzne


Zalążek artykułu To jest tylko zalążek artykułu związanego z woj. łódzkim. Jeśli możesz, rozbuduj go.

Static Wikipedia (no images) - November 2006

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu