Tuszyn
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°36'33" N 19°31'48" E
Tuszyn | |||
|
|||
Województwo | łódzkie | ||
Powiat | łódzki wschodni | ||
Gmina - rodzaj |
Tuszyn miejska |
||
Prawa miejskie | 1416-1870 oraz 1924 | ||
Burmistrz | Tadeusz Walas | ||
Powierzchnia | 23,25 km² | ||
Położenie | 51° 36'33'' N 19° 31'48'' E |
||
Liczba mieszkańców (2004) - liczba ludności - gęstość - aglomeracja |
7201 309,7 os./km² 12 000 |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
42 | ||
Kod pocztowy | 95-080 | ||
Tablice rejestracyjne | ELW | ||
Położenie na mapie Polski
|
|||
TERC10 (TERYT) |
1101206064 | ||
Urząd miejski3
ul. Piotrkowska 2/495-080 Tuszyn tel. 42 614-30-69; faks 42 614-30-69 (e-mail) |
|||
Strona internetowa miasta |
Tuszyn - miasto w centralnej Polsce w woj. łódzkim, w pow. łódzkim wschodnim, w gminie Tuszyn, oddalone od południowych granic Łodzi o 15 kilometrów. Położone jest przy tranzytowej drodze A-1.
Według danych z 31 grudnia 2004, miasto miało 7201 mieszkańców.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1223 r. Należała ona do dóbr królewskich i posiadała komorę celną.
W 1416 r. Władysław Jagiełło lokował tu miasto królewskie. W XV wieku było ono miejscem wypadowym dla królewskich polowań w okolicznej puszczy. W r. 1655 Tuszyn został splądrowany przez wojska szwedzkie podczas potopu. Miasto na jakiś czas podupadło, dopiero napływ Żydów w pod koniec XVII wieku nieco poprawił sytuację gospodarczą.
Wskutek II rozbioru Polski Tuszyn wszedł w 1793 r. w skład Prus. W 1807 r. znalazł się w Księstwie Warszawskim, a w 1815 r. - w Królestwie Kongresowym. Wiek XIX to okres rozwoju funkcji handlowej miasta. W Tuszynie odbywało się 12 targów rocznie, na które zjeżdżali kupcy z odległych stron - z Mazowsza, Śląska czy Wielkopolski. Napływ do miasta kolonistów niemieckich przyczynił się do rozwoju rzemiosła.
W latach 50. XIX wieku Tuszyn utracił jednak znaczenie wskutek dynamicznego rozwoju niedalekiej Łodzi. W 1862 r. miasto liczyło 1862 mieszkańców, w tym 61% katolików i 37% żydów. W 1863 r. w walkach powstania styczniowego wziął udział oddział zorganizowany przez tuszyńskiego ławnika, Tomasza Zdzienickiego.
W 1870 r., jak większość małych miast w Królestwie Polskim, Tuszyn ukazem carskim pozbawiony został praw miejskich. W tym samym roku na ówczesnych 1820 mieszkańców miejscowości składało się 62% Polaków, 34% Żydów i 3% Niemców.
Podczas okupacji niemieckiej w 1915 r. Tuszyn uzyskał połączenie kolejką parową z Łodzią przez Rzgów, co otworzyło dla miejscowości nowe perspektywy rozwoju. W 1921 samorząd poczynił starania o utworzenie w Tuszynie sanatorium przeciwgruźliczego, ostatecznie oddanego do użytku w 1928 i funkcjonującego do dziś. W r. 1924 Tuszyn odzyskał prawa miejskie. Przebudowa kolejki na tramwaj elektryczny w 1927 r. wzmocniła rosnącą letniskową i wypoczynkową funkcję miasta. W 1939 r. Tuszyn liczył już 4500 mieszkańców.
Podczas okupacji Niemcy wywieźli ludność pochodzenia żydowskiego do getta w Łodzi, a następnie wymordowali.
W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do województwa piotrkowskiego. W 1978 r. zlikwidowane zostało połączenie tramwajowe miasta z Łodzią. W tym samym okresie droga Tuszyn-Łódź przebudowana została na trasę szybkiego ruchu, omijającą centrum Tuszyna od południowego zachodu.
Po 1989 r., korzystając z centralnego położenia w kraju, Tuszyn stał się ponownie dużym ośrodkiem handlu.
[edytuj] Zabytki
- kościół z 1862 r., z wyposażeniem barokowym
- małomiasteczkowe budownictwo mieszkalne z XIX w. i I poł. XX w.
[edytuj] Znani Tuszynianie
[edytuj] Osoby urodzone w Tuszynie
- Jankiel Adler (1895-1949) - malarz ekspresjonistyczny i surrealistyczny