Utnapisztim
Z Wikipedii
akad. Utnapisztim, nazywany też Atrahasis ("bardzo mądry"), sumer. Ziusudra - bohater legendy o potopie, syn króla Ubara-tutu z miasta Szuruppak, będącego według Sumeryjskiej Listy Królów ostatnim[1]władcą panującym przed potopem. Pierwowzór biblijnej postaci - Noego.
Legenda znana jest w kilku wersjach: sumeryjskich i akadyjskich. Najpóźniejszą wersję, w której bohater występuje pod imieniem Ksisutros przekazał nam Berossos.
Według Eposu o Gilgameszu, Utnapisztim był jednym z niewielu ludzi, którzy ocaleli z potopu sprowadzonego przez bogów za namową Enlila. Ostrzeżony przez przychylnego mu boga Enkiego, Utnapisztim zbudował statek, na którym pomieścił swoją żonę, krewnych, sługi i dobytek oraz rośliny i zwierzęta wszystkich gatunków. Gdy nadszedł potop, unoszący się na falach korab dał wszystkim bezpieczne schronienie. Po siedmiu dniach Utnapisztim wypuścił gołębicę, by poszukała suchego lądu, ta wróciła jednak wyczerpana, nie dotarłszy do lądu. Następnego dnia Utnapisztim wypuścił w tym samym celu jaskółkę, lecz i ona wróciła z niczym. Dziewiątego dnia Utnapisztim wypuścił kruka, ten jednak nie wrócił, a wkrótce ukazał się suchy ląd. Przybiwszy do lądu, Utnapisztim wypuścił wszystkie zwierzęta i zasadził wszystkie rośliny. Wraz ze swą żoną dał również początek nowemu odrodzonemu rodzajowi ludzkiemu. Skutki nierozważnie wywołanej katastrofy przeraziły i rozczarowały bogów, którzy pożałowali swojej decyzji. W nagrodę za uratowanie ludzkości obdarowali Utnapisztima wraz z żoną nieśmiertelnością, pomimo początkowego sprzeciwu Enlila.
Do mieszczącej się w krainie Dilmun siedziby Utnapisztima, po długiej i wyczerpującej wędrówce dotarł Gilgamesz, aby poznać prawdę o jego wiecznym życiu i dowiedzieć się, jak można oszukać śmierć. Ten wytłumaczył Gilgameszowi, że jego podróż była bezcelowa, ponieważ ostatecznym celem życia człowieka jest właśnie śmierć i aby go zniechęcić poddał próbie niespania. Próba miała trwać siedem dni, lecz skrajnie wyczerpany Gilgamesz natychmiast zasnął. W końcu jednak pod wpływem żony poruszonej trudem Gilgamesza, wyjawił mu istnienie pewnego odmładzającego ziela.
Przypisy
- ↑ Według niektórych wersji przedostatnim.
[edytuj] Bibliografia
- Słownik mitologii Mezopotamii, Jeremy Black, Anthony Green, Wydawnictwo Książnica, Katowice 1998, ISBN 83-7132-286-0
- Epos o Gilgameszu, tłum. Krystyna Łyczkowska, Piotr Puchta, Magdalena Kapełuś, Wydawnictwo Agade, Warszawa 2002, ISBN 83-87111-24-4
- Gilgamesz - epos starożytnego Dwurzecza, zrekonstruował i przełożył (głównie z ros.) Robert Stiller, 1982
