Wady drewna

Z Wikipedii

Przykład kilku wad występujących jednocześnie na jednym przekruju poprzecznym pnia dębu:
Pp - pęknięcia promieniowe,
Pr - pęknięcia rdzeniowe,
R - dwurdzenność,
Z - zakorek,
Pr.r -element budowy - promień rdzeniowy.
Cały przekrój cechuje spłaszczenie.

Wady drewna są to anomalie budowy drewna, wszelkie jego uszkodzenia lub inne wrodzone i nabyte cechy, które obniżają jego wartość techniczną i ograniczają zakres użyteczności. Z punktu widzenia przerobu surowca drzewnego drewno powinno mieć kształt walca, równomierną słoistość, przebieg włókien równoległy do podłużnej osi, oraz nie powinno mieć sęków (gałęzi).

Wada drewna jest pojęciem względnym: jakaś cecha drewna może być uznana za ewidentną wadę w jednym sortymencie, w innym może stanowić wyjątkową zaletę. Przykładem są poszukiwane wady, w których budowa, rysunek i barwa drewna są nieregularne czy faliste - drewno z taką wadą jest cenione w wyrobach artystycznych, boazeriach, niektórych okleinach. To samo drewno w elementach konstrukcyjnych nie znajdzie zastosowania z uwagi na słabą wytrzymałość. (Innym przykładem jest spróchniałe (zgnilizna miękka) drewno drzew liściastych poszukiwane w pszczelarstwie do podkurzaczy, którego wytrzymałość jest znikoma)

Niektóre w. d. są biologicznie nieuniknioną cechą. Przykładem są sęki - miejsca po odciętych lub obumarłych gałęziach, które zakłócają jednolitość budowy i tym samym zmniejszają użyteczność drewna, jednocześnie gałęzie są niezbędne do podtrzymywania aparatu asymilacyjnego drzew. (Innym przykładem jest zmniejszanie się średnicy drzewa ku górze -zbieżystość).

[edytuj] Geneza wad drewna

Wady drewna powstają lub powiększają się w wyniku działania różnych czynników. Przykładem pozytywnego wpływu człowieka na budowę pnia mogą być przeprowadzone zabiegi hodowlane w lasach gospodarczych. Niewłaściwe wykonanie np. trzebieży może prowadzić do nadmiernej zbieżystości, zwiększenia sękatości, skręcenia drzew, czy zranień, następstwem których mogą być zgnilizny. Wady te mogą powstać zarówno na drzewach ściętych jak i pozostawionych po trzebieży. Właściwa konserwacja drewna umożliwia zapobieganie uszkodzeniom przez owady czy zgniliznom zarówno w formie przetartej jak i w postaci drewna okrągłego.

[edytuj] Podział wad drewna

Zależnie od czasu powstania można wyróżnić wady:

• pierwotne tworzące się za życia drzewa,
• wtórne powstałe po ścięciu drzewa (w lesie, na składnicy, w toku obróbki).

Wszystkie wady pierwotne będą występowały również po ścięciu drewna. W odpowiednich normach (PN-79/D-01011) podział wad drewna został oparty dwóch kryteriach: na rodzaju uszkodzenia i na przyczynie powstania wady. Według tej normy wyróżnia się następujące grupy wad:

• sęki,
• pęknięcia,
• wady kształtu,
• wady budowy,
• zabarwienia,
• zgnilizny,
• uszkodzenia mechaniczne.

[edytuj] Literatura

• Franciszek Krzysik, Nauka o drewnie, PWN, Warszawa 1978;
• Jerzy Szczuka, Jan Żurowski, Materiałoznawstwo przemysłu drzewnego, WSiP, Warszawa 1995, ISBN 83-02-05326-0;
• Marian Kubiak, Zbigniew Laurow, Surowiec drzewny, Fundacja rozwój SGGW, Warszawa 1994, ISBN 83-86241-33-0;
• Norma Wady drewna PN-79/D-01011;
• Karol Mańka, Fitopatologia leśna, PWRiL, Warszawa 1992, ISBN 83-09-01507-0;
• Mała encyklopedia leśna, PWN, Warszawa 1991, ISBN 83-01-08938-5;
• Poradnik leśniczego, Świat, Warszawa 1991;
• Słownik encyklopedyczny leśnictwa, drzewnictwa, ochrony środowiska, łowiectwa oraz dziedzin pokrewnych, Warszawa 1996, ISBN 83-00-028525-0;
• Jan Dominik, Jerzy Strarzyk, Sanisław Kinelski, Robert Dzwonkowski, Atlas owadów uszkadzających drewno, Multico, Warszawa 1998, ISBN 83-7073-157-0;
• Jerzy Krupka, Ryszard Dzieciołowski, Zygmunt Pielowski, Łowiectwo, PWRiL, Warszawa 1989, ISBN 83-09-01139-3.

To jest tylko zalążek artykułu związanego z leśnictwem. Jeśli potrafisz, rozbuduj go.