Wertheim (koncern)
Z Wikipedii
Wertheim - niemiecka sieć domów towarowych, założona w Stralsundzie w 1852.
W 1852 bracia Wertheim założyli Manufaktur & Modewarengeschäft der Gebrüder Abraham und Theodor Wertheim. W 1875 Abraham Wertheim założył sklep pasmanteryjny w Stralsundzie, a w 1884 filię w Rostock. Rok później jego synowie Georg, Franz, Wilhelm i Wolf założyli manufakturę w Berlinie, zaś w 1894 otwarli pierwszy dom towarowy z wystawionymi towarami i stałymi cenami przy Rosenthaler Straße 27. W 1897 zbudowano znacznie większy dom towarowy Wertheim w Berlinie, zaprojektowany przez Alfreda Messela, który zapoczątkował wielokrotnie rozbudowywany słynny kompleks przy Leipziger Straße, który swego czasu osiągnąwszy powierzchnię handlową 106.000 m² był najwiekszym domem towarowym Europy.
W 1934 naziści zdecydowali o konfiskacie mienia żydowskiego, wówczas Georg Wertheim przekazał cały majątek firmy swej żonie Ursuli, nieposiadającej żydowskiego pochodzenia, jednak w 1935 firma została zaliczona do czysto żydowskich i w 1937 znacjonalizowana. Domy towarowe Wertheim, w tym najnowszy przy ul. Świdnickiej we Wrocławiu przeszły na własność firmy Allgemeine Warenhaus Gesellschaft AG.
Po II wojnie światowej firma odzyskała jedynie dom towarowy mieszczący się przy Moritzplatz w zachodniej części Berlina, pozostałe znalazły się w strefie radzieckiej, a wrocławski dom towarowy w Polsce. W 1952 otwarto dom towarowy przy Wilmersdorfer Straße (obecnie Karstadt), w tym samym roku przy Schlossstraße i w 1971 przy Kurfürstendammie. W połowie lat 80. koncern został przejęty przez Hertie, ten zaś w 1994 przez KarstadtQuelle AG. Obecnie w Berlinie istnieją dwa domy towarowe działające nadal pod marką Wertheim.
[edytuj] Domy towarowe przedsiębiorstwa
.JPG/200px-Stralsund,_Germany,_Wertheimkaufhaus_(2006-09-29).JPG)
(w nawiasie rok otwarcia)
- Stralsund (1875 - sklep)
- Rostock (1881 - sklep)
- Berlin, Rosenthaler Straße (1885, zastąpiony nowym w 1903)
zobacz: Wertheim (koncern) – strona w serwisie ArchINFORM (en) (de) - Berlin, Oranienstraße (1894)
zobacz: Wertheim (koncern) – strona w serwisie ArchINFORM (en) (de) - Berlin, Leipziger Straße
zobacz: Wertheim (koncern) – strona w serwisie ArchINFORM (en) (de) - Berlin, Columbushaus przy Potsdamer Platz (1945-1948)
- Berlin, Moritzplatz (1913-1945)
- Berlin, Königstraße (1911-1945)
- Berlin, Schloßstraße (nowo zbudowany, od 1952)
- Berlin, Kurfürstendamm (nowo zbudowany, od 1970)
- Bochum (zamknięty w 1986)
- Wrocław (1931 - 1944)
zobacz: dom towarowy Wertheim we Wrocławiu - Essen (zamknięty w 1986)
- Essen-Steele (nowo zbudowany, 1972-1979)
- Hannover, Kröpcke-Center (nowo zbudowany, zamknięty w 1980)
- Hannover, Raschplatz (nowo zbudowany, zamknięty w 1979)
- Kaiserslautern, Stiftsplatz (zamknięty)
