Project Gutenberg
Contents Listing Alphabetical by Author:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z Unknown Other
Contents Listing Alphabetical by Title:
# A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W Y Z Other

Amazon - Audible - Barnes and Noble - Everand - Kobo - Storytel 

See also ebooksgratis.com: no banners, no cookies, totally FREE.

CLASSICISTRANIERI HOME PAGE - YOUTUBE CHANNEL
Privacy Policy Cookie Policy Terms and Conditions
Wyspy Marshalla - Wikipedia, wolna encyklopedia

Wyspy Marshalla

Z Wikipedii

Wyspy Marshalla (Republika Wysp Marshalla, ang. Republic of the Marshall Islands) – państwo wyspiarskie na Oceanie Spokojnym, położone na północ od Nauru i Kiribati, na wschód od Federacji Mikronezji oraz na południe od amerykańskiej wyspy Wake.


Aolepān Aorōkin M̧ajeļ
Republic of the Marshall Islands

Republika Wysp Marshalla
Flaga Wysp Marshalla
Godło Wysp Marshalla
Flaga Wysp Marshalla Godło Wysp Marshalla
Hymn: Forever Marshall Islands
Położenie Wysp Marshalla
Język urzędowy marszalski, angielski
Stolica Majuro
Ustrój polityczny Demokracja parlamentarna
Głowa państwa prezydent Litokwa Tomeing
Szef rządu prezydent Litokwa Tomeing
Powierzchnia
 • całkowita
 • wody śródlądowe
187. na świecie
181 km²
0%
Liczba ludności (2005)
 • całkowita 
 • gęstość zaludnienia
186. na świecie
59 071
326 osób/km²
Jednostka monetarna dolar amerykański (USD)
Niepodległość od Stanów Zjednoczonych
21 października 1986
Strefa czasowa UTC +12
Kod ISO 3166 MH
Domena internetowa mh
Kod samochodowy MH
Kod telefoniczny +692
Mapa Wysp Marshalla
Omelek - jedna z wysp atolu Kwajalein
Omelek - jedna z wysp atolu Kwajalein

Spis treści

[edytuj] Ustrój polityczny

Prezydent Wysp Marshalla jest jednocześnie głową państwa i szefem rządu. Jest on wybierany spośród członków marszalskiego parlamentu Nitijela przez członków tegoż parlamentu. Po wyborze na stanowisko wyznacza swój gabinet.

Wybory do parlamentu, w którym zasiada 33 parlamentarzystów, odbywają się co cztery lata.

[edytuj] Prezydenci Wysp Marshalla

[edytuj] Historia

Chociaż wyspy Mikronezji zasiedlone były już w 2 tysiącleciu p.n.e., to mało wiemy o ich wczesnej historii. Pierwszym Europejczykiem, który przybył na Wyspy Marshalla był hiszpański odkrywca Álvaro de Saavedra Cerón w roku 1529. Później wyspy uległy zapomnieniu na kilka kolejnych wieków. W 1788 wylądował tu angielski kapitan John Marshall, od którego imienia wzięły nazwę wyspy.

W 1885 otwarto niemiecką placówkę handlową na wyspach. Tym samym stały się one częścią protektoratu Nowej Gwinei Niemieckiej. Japonia zajęła je podczas I wojny światowej i administrowała nimi jako terytorium mandatowym Ligi Narodów.

Podczas II wojny światowej wyspy, w ramach Operacji Flintlock (Walki o Wyspy Marshalla) zostały zajęte w 1944 przez Stany Zjednoczone i włączone do Powierniczych Wysp Pacyfiku. USA zaraz po wojnie rozpoczęły na atolach Bikini i Eniwetok próby z bronią jądrową, która trwały aż do lat 60. XX wieku. Wielu mieszkańców Wysp Marshalla cierpi dzisiaj z powodu choroby popromiennej. Problem rekompensat za szkody wywołane przez Amerykanów jest nadal przedmiotem rozmów dwustronnych,

W 1979 Republika Wysp Marshalla podpisała z rządem amerykańskim Porozumienie o Wolnym Stowarzyszeniu, które weszło w życie w 1986. Od tej pory Wyspy Marshalla są niezależnym państwem stowarzyszonym z USA.

[edytuj] Geografia

Republika Wysp Marshalla to 1225 wysepek rozrzuconych na zachodnim Pacyfiku (w Mikronezji), na terenie o powierzchni ponad miliona kilometrów kwadratowych. W skład państwa wchodzi 29 atoli oraz 5 izolowanych wysp a łączna powierzchnia lądu wynosi zaledwie 181 km2. Najważniejsze atole i wyspy tworzą dwie główne grupy: Ratak i Ralik, które znaczą odpowiednio "wschód słońca" i "zachód słońca". Dwie trzecie ludności wysp zamieszkuje na dwóch głównych wyspach: Majuro, na której położona jest stolica, do niedawna zwana Dalap-Uliga-Darrit, a obecnie po prostu Majuro oraz Kwajalein, na której znajduje się baza amerykańska i przeludnione miasto Ebeye. Wyspy położone dalej są rzadziej zaludnione ze względu na trudniejsze warunki ekonomiczne.

Klimat wysp jest gorący i wilgotny z porą deszczową między majem a listopadem. Wyspy nawiedzają niekiedy tajfuny.

[edytuj] Gospodarka

Pomoc rządowa Stanów Zjednoczonych stanowi podstawę gospodarki tej wyspiarskiej republiki. Produkcja rolnicza skupia się w małych gospodarstwach. Główne uprawy to palma kokosowa, pomidory, melony oraz drzewo chlebowe. Przemysł jest słabo rozwinięty i reprezentuje go rękodzielnictwo, przetwórstwo ryb oraz kopry. Turystyka, w której zatrudnione jest obecnie 10% siły roboczej, stanowić może ważny dział gospodarki w przyszłości. Wyspy nie posiadają znaczących zasobów naturalnych, stąd import znacznie przewyższa eksport.

Jako, że Wyspy Marshalla pozostają w wolnym stowarzyszeniu z USA, rząd tego kraju udziela im corocznej pomocy w wysokości około 65 mln dolarów. W 1999 toczyły się negocjacje nad zwiększeniem tej pomocy. Bowiem w poprzedzających latach 1996-98 nastąpił znaczący spadek PKB kraju, który był m.in. następstwem kryzysu azjatyckiego.

[edytuj] Demografia

Ludność złożona jest głównie z Marszalezów (96,6%). Mieszkańcy Wysp Marshalla są pochodzenia mikronezyjskiego, którzy przybyli w te rejony Oceanii kilka tysięcy lat temu z Azji oraz z napływowej ludności pochodzenia japońskiego.

Język angielski jest w powszechnym użyciu i ma status języka urzędowego, ale mieszkańcy, rząd i parlament używają na co dzień języka marszalskiego.

Prawie wszyscy mieszkańcy wyznają chrześcijaństwo, głównie protestantyzm (90,1%).

[edytuj] Kultura

Mieszkańcy Wysp Marshalla znani byli w przeszłości ze swego kunsztu w budowaniu łodzi. Na wysokim poziomie stała także sztuka nawigacji, która jednak obecnie ulega zapomnieniu.

Static Wikipedia (no images) - November 2006

aa - ab - af - ak - als - am - an - ang - ar - arc - as - ast - av - ay - az - ba - bar - bat_smg - be - bg - bh - bi - bm - bn - bo - bpy - br - bs - bug - bxr - ca - cbk_zam - cdo - ce - ceb - ch - cho - chr - chy - closed_zh_tw - co - cr - cs - csb - cu - cv - cy - da - de - diq - dv - dz - ee - el - eml - en - eo - es - et - eu - fa - ff - fi - fiu_vro - fj - fo - fr - frp - fur - fy - ga - gd - gl - glk - gn - got - gu - gv - ha - haw - he - hi - ho - hr - hsb - ht - hu - hy - hz - ia - id - ie - ig - ii - ik - ilo - io - is - it - iu - ja - jbo - jv - ka - kg - ki - kj - kk - kl - km - kn - ko - kr - ks - ksh - ku - kv - kw - ky - la - lad - lb - lbe - lg - li - lij - lmo - ln - lo - lt - lv - map_bms - mg - mh - mi - mk - ml - mn - mo - mr - ms - mt - mus - my - mzn - na - nah - nap - nds - nds_nl - ne - new - ng - nl - nn - no - nov - nrm - nv - ny - oc - om - or - os - pa - pag - pam - pap - pdc - pi - pih - pl - pms - ps - pt - qu - rm - rmy - rn - ro - roa_rup - roa_tara - ru - ru_sib - rw - sa - sc - scn - sco - sd - se - searchcom - sg - sh - si - simple - sk - sl - sm - sn - so - sq - sr - ss - st - su - sv - sw - ta - te - test - tet - tg - th - ti - tk - tl - tlh - tn - to - tokipona - tpi - tr - ts - tt - tum - tw - ty - udm - ug - uk - ur - uz - ve - vec - vi - vls - vo - wa - war - wo - wuu - xal - xh - yi - yo - za - zea - zh - zh_classical - zh_min_nan - zh_yue - zu