Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
Z Wikipedii
Ten artykuł wymaga uzupełnienia źródeł podanych informacji. Aby uczynić go weryfikowalnym, należy podać przypisy do materiałów opublikowanych w wiarygodnych źródłach. |
Ten artykuł wymaga dopracowania zgodnie z zaleceniami edycyjnymi. Należy w nim poprawić: błędy, w jednym artykule stany zapalne infekcyjne i nieinfekcyjne, ropne i nieropne, bez źródeł, chaotycznie. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość. |
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych | |
ICD-10: |
G00-G03
|
G00-G03.0 {{{X.0}}} |
|
G00-G03.1 {{{X.1}}} | |
G00-G03.2 {{{X.2}}} | |
G00-G03.3 {{{X.3}}} | |
G00-G03.4 {{{X.4}}} | |
G00-G03.5 {{{X.5}}} | |
G00-G03.6 {{{X.6}}} | |
G00-G03.7 {{{X.7}}} | |
G00-G03.8 {{{X.8}}} | |
G00-G03.9 {{{X.9}}} |
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych (łac. meningitis) - choroba zakaźna wywoływana przez wirusy lub bakterie, rzadziej przez pierwotniaki i pasożyty.
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
[edytuj] Patologia
Zapalenie obejmuje tkanki opon, a często przylegające do nich części mózgowia i rdzenia.
[edytuj] Objawy
Podstawowe objawy to bóle głowy, wymioty i objawy oponowe (sztywność karku, objaw Brudzińskiego).
Mogą też występować: gorączka, senność, śpiączka, podwójne widzenie, zaburzenia mowy, porażenie mięśni, padaczka.
Zapalenie bakteryjne, częściej dotyka dzieci niż dorosłych, szerzy się drogą kropelkową. Objawy: ból gardła, gorączka, ból głowy, sztywność karku i wymioty. Na ciele pojawia się krwistoczerwona wysypka. W ciągu jednego dnia od początku choroby może rozwinąć się ciężki stan, prowadzący do śpiączki i śmierci.
[edytuj] Etiologia
[edytuj] Przyczyny infekcyjne
- wirusy - najczęstsza przyczyna
- enterowirusy
- ECHO
- HSV-2
- arbowirusy (dają meningoencephalitis)
- Coxsackie
- VZV
- Wirus Epsteina-Barr (rzadko)
- wirus polio
- wirusy grypy A i B
- wirus odry
- bakterie
Grupa wiekowa | Przyczyny |
---|---|
Noworodki | Streptokoki grupy B, Escherichia coli, Listeria monocytogenes |
Niemowlęta | Neisseria meningitidis, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae |
Dzieci | N. meningitidis, S. pneumoniae |
Dorośli | S. pneumoniae, N. meningitidis, Mycobacteria, kryptokoki |
-
- najczęściej:
-
- Neisseria meningitidis (dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych),
- Streptococcus pneumoniae (pneumokoki),
- Haemophilus influenzae typ B;
- rzadziej:
-
- Listeria monocytogenes,
- choroba z Lyme (Borrelia burgdorferi),
- Staphylococcus, Escherichia coli;
- w krajach rozwijających się częstą przyczyną są prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis);
- Streptococcus agalactiae sive pyogenes jest ważną przyczyną zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u noworodków, cechuje się wysoką śmiertelnością.
- grzyby, np. Cryptococcus neoformans, Coccidioides immitis.
Zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych ropne, bakteryjne, jest zawsze wtórne do ogniska infekcji poza układem nerwowym:
- ropnego zapalenia ucha środkowego – Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae,
- ropnego zapalenia zatok – Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Staphylococcus aureus,
- odoskrzelowego zapalenia płuc – Streptococcus pneumoniae,
- zmian ropnych na skórze – Staphylococcus aureus,
- ropni przywierzchołkowych zębów – Staphylococcus aureus, flora beztlenowa,
- zakażenia dróg moczowych – Escherichia coli, Proteus mirabilis, flora beztlenowa,
- zakażenia dróg żółciowych – Escherichia coli, Proteus mirabilis,
- ogniska w jamie brzusznej – zakażenia mieszane: flora beztlenowa, pałeczki tlenowe G-.
[edytuj] Przyczyny nieinfekcyjne
-
- białaczka,
- nowotwory tkanki limfatycznej,
- guzy mózgu,
- przerzuty do mózgu,
- sarkoidoza,
- leki, np. metotreksat,
- zatrucie ołowiem.
[edytuj] Diagnoza
Zmiany w płynie mózgowo-rdzeniowym zależą od rodzaju zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Stan | Glukoza | Białko | Liczba komórek |
---|---|---|---|
Ostre bakteryjne ZOMR | Niska | wysokie | wysoka, często > 300/mm³ |
Ostre wirusowe ZOMR | Prawidłowa | prawidłowe lub wysokie | mononukleary, < 300/mm³ |
Gruźlicze ZOMR | Niska | wysokie | pleocytoza, mieszana < 300/mm³ |
Grzybicze ZOMR | Niska | wysokie | < 300/mm³ |
Nowotworowe ZOMR | Niska | wysokie | najczęściej mononukleary |
Krwotok podpajęczynówkowy | Prawidłowa | prawidłowe lub wysokie | erytrocyty |
[edytuj] Leczenie
- przeciwwirusowo: leczenie objawowe, ogólnie podtrzymujące, w skrajnie ciężkich przypadkach gancyklowir i interferon
- przeciwbakteryjnie: antybiotyki, np. ampicylina, aminoglikozydy, cefalosporyny III generacji (np. ceftriakson, ceftazydym)
-
- przeciwgruźliczo: streptomycyna, pirazynamid, rifampicyna, izoniazyd, etambutol
- przeciwgrzybiczo: amfoterycyna B, flukonazol, itrakonazol
[edytuj] Immunoprofilaktyka
Istnieją szczepionki przeciwko:
- meningokokom
- Haemophilus influenzae typ B
- pneumokokom
- wirusowi kleszczowego zapalenia opon mózgowych
U niemowląt szczepienia przeciwko wirusowej odmianie meningitis stosowane są jedynie w: Irlandii, Wielkiej Brytanii, Hiszpanii i na Kubie. W innych krajach (w tym Polsce) szczepionki takiej nie stosuje się.
Przypisy
- ↑ Drew Provan: Oxford Handbook of clinical and laboratory investigation. Oxford: Oxford university press, 2005. ISBN 0198566638.
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
- www.meningitis.de (de)