Zielenice

Z Wikipedii

Zielenice
Gałęzatka
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Gromada	zielenice
Nazwa systematyczna
Chlorophyta Chlorophyta
Galeria zdjęć i grafik

Zielenice (Chlorophyta) - parafiletyczna grupa jednokomórkowych (o strukturze wiciowcowej, kapsalnej i kokoidalnej) lub wielokomórkowych, samożywnych roślin występujących w wodach słodkich i słonych, rzadko w środowisku lądowym. Należy tu ok. 9000 gatunków. Swą polską nazwę wzięły od dominującej barwy chlorofilu a i b, występują jednak w nich również karoteny i ksantofile. Zielenice stanowią jedną z trzech linii rozwojowych roślin (obok glaukofitów i krasnorostów). Współcześnie dzielone są na dwie lub cztery równorzędne grupy (gromady). W rygorystycznych ujęciach taksonomicznych do zielenic zaliczane są także rośliny lądowe, przy czym dla takiego ujęcia stosuje się odrębną nazwę rośliny zielone. Termin zielenice oznacza w aktualnym ujęciu wszystkie linie rozwojowe roślin zielonych po wyłączeniu z nich roślin lądowych.

[edytuj] Rozmnażanie

U zielenic obserwuje się znaczną różnorodność procesów rozmnażania. Rozmnażają się zarówno bezpłciowo (poprzez podział komórki, fragmentację plechy, zoospory lub aplanospory) jak i płciowo. W zależności od stopnia rozwoju danego przedstawiciela, w procesie płciowym występuje izogamia (najczęściej), anizogamia lub oogamia. U niektórych grup zachodzi przemiana pokoleń (izomorficzna lub heteromorficzna).

[edytuj] Systematyka

Postęp jaki dokonał się w zakresie badań molekularnych w końcu XX w. i na początku XXI w. pozwolił na znaczącą przebudowę systematyki zielenic, tworzonej wcześniej głównie na podstawie analiz cech morfologicznych i cytologicznych ^[1]. Odkryte powiązania filogenetyczne pozwalają na identyfikację taksonów monofiletycznych. Ze względu na parafiletyczny charakter samych zielenic, w rygorystycznych pod względem formalnym ujęciach systematycznych do grupy tej zaliczane są rośliny lądowe (Embryophytes), a zielenice dzielone są na 2 (wg Lewisa i McCourta 2004 w randze gromad) lub 4 równorzędne grupy.

System zielenic wg Lewisa i McCourta (2004) ^[2]:

Gromada: Chlorophyta

Podgromada: Chlorophytina

Klasa: Chlorophyceae

Rząd: Chlamydomonadales (obejmuje m.in. część dawnych Chlorococcales, Volvocales, Tetrasporales, Chlorosarcinales)

Rząd: Sphaeropleales (obejmuje m.in. część dawnych Chlorococcales)

Rząd: Oedogoniales - uwikłowce

Rząd: Chaetopeltidales

Klasa: Ulvophyceae - watkowe

Rząd: Ulotrichales - wstężnicowce

Rząd: Ulvales - watkowce

Rząd: Siphonocladales - syfonowce

Rząd: Caulerpales - pełzatkowce

Rząd: Dasycladales - dasykladowce

Klasa: Trebouxiophyceae

Rząd: Trebouxiales

Rząd: Microthamniales

Rząd: Prasiolales

Rząd: Chlorellales (obejmuje część dawnych Chlorococcales)

Klasa: Prasinophyceae - prazynofity

Rząd: Pyramimonadales

Rząd: Mamiellales

Rząd: Pseudoscourfieldiales

Rząd: Chlorodendrales

Gromada: Charophyta

Klasa: Mesostigmatophyceae

Klasa: Chlorokybophyceae

Klasa: Klebsormidiophycae - klebsormidiofitowe

Klasa: Zygnemophyceae - zrostnice (sprzężnice)

Rząd: Zygnematales

Rząd: Desmidiales - (desmidie)

Klasa: Coleochaetophyceae

Rząd: Coleochaetales

Podgromada: Streptophytina

Klasa: Charophyceae - ramienicowe

Rząd: Charales - ramienicowce

Klasa: Embryophyceae - rośliny lądowe

Podział zielenic wg Adla, Simpsona i in. (2005)^[3]
Podział odzwierciedla relacje filogenetyczne i nie ustala rang systematycznych dla podanych grup (kladów) zielenic. Nie odzwierciedla relacji między grupami należącymi do Charophyta z wyjątkiem Streptophytina.

• Chlorophyta Pascher 1914, emend. Lewis i McCourt 2004
  • Ulvophyceae Mattox i Stewart 1984
  • Trebouxiophyceae Friedl 1995
  • Chlorophyceae Christensen 1994
• Chlorodendrales Fritsch 1917
• Prasinophyceae Cavalier-Smith 1998, emend. Lewis i McCourt 2004
• Mesostigma Lauterborn 1894, emend. Lewis w Adl i in. 2005 (Mesostigmata)
• Charophyta Karol i in. 2001, emend. Lewis i McCourt 2004
  • (Chlorokybophyceae, Klebsormidiophycae, Zygnemophyceae, Coleochaetophyceae)
  • Streptophytina Lewis i McCourt 2004
    • Charales Lindley 1836 (Charophytae)
    • Plantae Hackel 1866

W dawniejszych podziałach zielenice traktowane były jako jeden takson w randze gromady dzielony na różną liczbę klas klas^{[potrzebne źródło]}:

• prazynofity (Prasinophyceae)
• zielenice właściwe (Chlorophyceae)
• watkowe (Ulvophyceae)
• gałęzatkowate (Cladophorophyceae)
• (Bryopsidophyceae)
• dazyklakowate (Dasycladophyceae)
• trentepoliofitowe (Trentepohliophyceae)
• pleuastrofitowe (Pleurastrophyceae)
• klebsormidiofitowe (Klebsormidiophyceae)
• zrostnice (Zygnematophyceae)
• ramienicowe (Charophyceae)

[edytuj] Literatura

1. ↑ Irvine D.E.G.D.M. John 1984: Systematics of the green algae. Academic Press, Inc., London, UK.
2. ↑ Louise A. Lewis i Richard M. McCourt: Green algae and the origin of land plants (en). 2004. [dostęp 3 lutego 2007].
3. ↑ Adl, S.M., Simpson, A.G.B., Farmer, M., & 25 innych 2005.The new higher-level classification of eukaryotes with emphasis on the taxonomy of protists. Journal of Eukaryotic Microbiology, 52, 399-451.