Fenobarbital

Z Wikipedii

Fenobarbital (Luminal) (ATC:N 03 AA 02), pochodna kwasu barbiturowego o działaniu nasennym i uspokajającym. Działanie opiera się na interakcji z kompleksem receptora GABA. Fenobarbital o wzorze sumarycznym: C₁₂H₁₂N₂O₃, jak i inne barbiturany, powoduje zwiększenie powinowactwa receptora do endogennych ligandów. Wpływa także bezpośrednio na kanał chlorkowy. W ten sposób prowadzi do hiperpolaryzacji błony komórkowej neuronu i tłumi jego aktywność.

[edytuj] Działanie

Wykazuje działanie przeciwdrgawkowe przez stabilizację błon.

Farmakokinetyka:

dostępność biologiczna - 95%
czas półtrwania leku - 100 godz.
objętość dystrybucji - 0,5-0,7 l/kg m.c.
wiązanie z białkami osocza - 50%.

Eliminacja: ok. 25% przez nerki w postaci niezmienionej (większy odsetek przy moczu alkalicznym lub przy poliurii), reszta metabolizowana w wątrobie. Poziom leczniczy w osoczu 15-40 mg/l.

[edytuj] Wskazania

Napady ogniskowe, lek przeciwdrgawkowy drugiego wyboru przy napadach grand mal, najczęściej w kombinacji. Serie wielkich napadów, stan padaczkowy grand mal: lek drugiego wyboru, jeżeli fenytoina, diazepam lub klonazepam nie są skuteczne. Lek nasenny.

[edytuj] Przeciwwskazania

choroba wieńcowa
miastenia
zatrucie alkoholem lub lekami uspokajającymi
ostra porfiria wątrobowa
ciężkie zaburzenia czynności nerek i wątroby
wstrząs
stan astmatyczny
ciąża
okres karmienia.

[edytuj] Dawkowanie

dożylnie 100 mg powoli w ciągu co najmniej 4 min
perfusor: 600 mg na 50 ml 0,9% NaCl, podawać 0,2-0,4 mg/kg m.c./godz. = 12-24 mg/godz. = 12-24 ml/godz. dla pacjenta 60 kg m.c.
maksymalna dawka dzienna 600 mg
domięśniowo maksymalnie 800 mg/d jako okresowa ochrona przed atakami, jeżeli doustne podanie innych leków przeciwpadaczkowych nie jest możliwe (np. z powodu zabiegu).

[edytuj] Objawy niepożądane

Możliwe działania niepożadane:

niewydolność serca
hipotermia po dużych dawkach
zaparcie.

Przy długotrwałym podawaniu:

osteopatia (niedobór witaminy K)
u noworodków matek leczonych fenobarbitalem, niedokrwistość megaloblastyczna (niedobór kwasu foliowego)
polyfibromatosis (przykurcz Dupuytrena, bolesna sztywność barku)
dysforia
zaburzenia świadomości
stany podniecenia
zwolnienie reakcji
paradoksalne reakcje
wysypki
bóle głowy
wstrząs
bradykardia
zaburzenia wzroku.

[edytuj] Interakcje

Inne ośrodkowo działające leki i alkohol powodują wzmocnienie działania uspokajającego fenobarbitalu. Równoczesne stosowanie kwasu walproinowego powoduje podwyższnie poziomu fenobarbitalu w osoczu wskutek zwolnionej eliminacji.

Indukcja enzymatyczna -» przyspieszony rozkład hormonów steroidowych (doustne środki antykoncepcyjne, kortykosteroidy), inne leki przeciwpadaczkowe, dikumarol, izoniazyd, chloramfenikol i wiele innych

[edytuj] Uwagi

Przy dużych dawkach fenobarbital ma ujemny wpływ na serce. Zaleca się oznaczanie poziomu fenobarbitalu w osoczu.

Postępowanie przy zatruciu: diureza z alkalizacją, hemodializa lub hemoperfuzja.

Obecnie, jako lek nasenny i uspokajający fenobarbital jest niezalecany.

[edytuj] Bibliografia

Na podstawie książki pt. "Leki w medycynie ratunkowej i intensywnej terapii" autorstwa F. Flake'a i B. Lutomsky'ego; Wydanie I polskie pod redakcją Andrzeja Kūblera