Ludwik Szymon Gutakowski
Z Wikipedii
Ludwik Szymon Gutakowski herbu Gutak (ur. 28 października 1738 w Kierogaliszkach, województwo trockie na Litwie – zm. 1 grudnia 1811 w Warszawie), prezes Senatu, Rady Stanu i Rady Ministrów Księstwa Warszawskiego, szambelan królewski, poseł sejmowy.
Kształcił się w Collegium Nobilium w Warszawie. Jego rodzina poparła podczas elekcji Stanisława Augusta Poniatowskiego, za co został mianowany szambelanem królewskim (wcześniej już był szambelanem Augusta III). W początkach lat 70. wyjeżdżał do Londynu i Petersburga (w misjach dyplomatycznych). W 1775 został asesorem sądów królewskich. W 1778 został konsyliarzem Rady Nieustającej, w 1779 był przejściowo, w zastępstwie Ignacego Potockiego, jej marszałkiem. Poseł z powiatu orszańskiego na Sejm Czteroletni, aktywny zwolennik stronnictwa królewskiego i zwolennik Konstytucji 3 maja. W 1791 mianowany podkomorzym wielkim litewskim i członkiem Komisji Edukacji Narodowej. W czasie powstania kościuszkowskiego wszedł w październiku 1794 w skład Rady Najwyższej Narodowej.
Po rozbiorach sprzedał swe majątki na Litwie i nabył dobra Góra i Nowy Dwór pod Warszawą; był jednym z założycieli Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk; starał się też bezskutecznie o otrzymanie zezwolenia władz pruskich na założenie Towarzystwa Rolniczego (1800).
W listopadzie 1806, jako najstarszy wiekiem poseł Sejmu Czteroletniego, witał wjeżdżającego do Warszawy Joachima Murata. W grudniu 1806 przewodniczył zorganizowanej na polecenie Napoleona Najwyższej Izbie Wojennej i Administracyjnej, organizując i zaopatrując wojsko narodowe, Następnie znalazł się w Komisji Rządzącej, gdzie powierzono mu wydział skarbowy. W tym czasie występował przeciw projektowanej przez Feliksa Łubieńskiego organizacji sądownictwa na wzór francuski. 14 grudnia 1807 mianowany został prezesem Rady Stanu i Rady Ministrów na miejsce Stanisława Małachowskiego, pod którego wpływami pozostawał. Z powodu wieku nie potrafił wywiązywać się z tak ważnych obowiązków i w listopadzie 1808 zrezygnował z tych godności; w marcu 1809 został senatorem, a w grudniu 1809 prezesem senatu.
Jednocześnie w swym majątku prowadził nowoczesne gospodarstwo rolne; w 1810 został prezesem Królewskiego Towarzystwa Gospodarczo-Rolniczego.
Czynny członek wolnomularstwa polskiego od 1781; m.in. założyciel loży Przesąd Zwyciężony w Krakowie (1786). Po wskrzeszeniu polskiej masonerii od marca 1810 namiestnik, a potem (od lata 1810) Wielki Mistrz Wielkiego Wschodu Narodowego. Po śmierci Gutakowskiego Wielkim Mistrzem został Stanisław Potocki.
