Migawka

Z Wikipedii

Migawka jest częścią aparatu fotograficznego służącą do odsłaniania na odpowiedni czas a następnie zasłaniania z powrotem materiału światłoczułego (lub przetwornika optoelektronicznego) w celu jego prawidłowej ekspozycji czyli dostarczenia odpowiedniej ilości światła padającego przez obiektyw.

Migawka centralna zwana również irysową, umieszczona jest we wnętrzu obiektywu, lub tuż za nim. Składa się z kilku, kilkunastu elementów z bardzo cienkiej blaszki w kształcie sierpa, rozmieszczonych symetrycznie wokół osi optycznej aparatu tworząc okrągły otwór o regulowanej średnicy, dzięki czemu migawka centralna pełni jednocześnie rolę przysłony. Uruchomienie mechanizmu spustowego migawki powoduje błyskawiczne rozchylenie elementów do z góry określonej średnicy (funkcja przysłony) - otwierając w ten sposób drogę światłu do materiału światłoczułego na określony czas (funkcja migawki), a następnie niemalże natychmiastowe ich zamknięcie (przyspieszenia w mechanizmie migawki centralnej dochodzą do 10 G). Migawka centralna ze względu na swą wysoką cenę i specjalistyczne zastosowanie występuje powszechnie tylko w wysokiej klasy obiektywach profesjonalnych aparatów wielkoformatowych, również jako samodzielny, niezależny od obiektywu moduł. Konstrukcja migawki centralnej umożliwia synchronizację z lampą błyskową w pełnym zakresie oferowanych czasów. Najkrótsze czasy pracy migawek irysowych dochodzą do 1/2000 s, co pozwala na swobodne mieszanie światła ciągłego i błyskowego bez efektu rozmazania, jaki towarzyszy ekspozycji szybko poruszających się obiektów fotografowanych przy czasach dłuższych niż 1/500 s. (przy standardowym obiektywie).

Migawka szczelinowa stosowana obecnie powszechnie w lustrzankach małoobrazkowych umieszczona jest pomiędzy obiektywem a materiałem światłoczułym. Składa się z dwóch równolegle prowadzonych taśm stalowych (lamelek) lub płóciennych. Zmiana położenia taśm względem siebie (odległość lamelek = wielkość szczeliny) skutkuje zmianą czasu ekspozycji materiału światłoczułego. Naciągnięcie i zwolnienie mechanizmu migawki powoduje przesuwanie się szczeliny utworzonej przez lamelki wzdłuż materiału światłoczułego, czego skutkiem jest jego równomierne naświetlenie. Pod względem konstrukcyjnym rozróżnia się migawki szczelinowe poziome i pionowe w zależności od orientacji ruchu (konstrukcji) lamelek. Migawki pionowe, w związku z krótszą drogą do pokonania, pozwalają na najkrótsze - do 1/250 s. - czasy pełnej synchronizacji standardowego błysku lampy błyskowej (flesza). Jest odkryciem polskiego fotografa Stanisława Jurkowskiego. Skonstruował ją, opatentował i w 1883 opublikował dane na jej temat w piśmie Fotograf. Produkcją migawki szczelinowej zajęły się angielskie i niemieckie firmy. Jednak w literaturze to odkrycie przypisywane jest Ottomarowi Anschutzowi. Miałby go dokonać w 1888.

W dawniej produkowanych aparatach czas otwarcia migawki regulowany był mechanicznie. Większość obecnie produkowanych modeli ma migawkę sterowaną elektronicznie, co skutkuje większą dokładnością i lepszą powtarzalnością czasu naświetlania. Standardowo oferowany przedział czasu otwarcia migawki to obecnie od 1/2000 sekundy, do 30 sekund.

Zobacz też: przegląd zagadnień z zakresu fotografii.