Oskarżyciel posiłkowy
Z Wikipedii
Oskarżycielem posiłkowym może być osoba pokrzywdzona czynem, o który toczy się sprawa w sądzie. Wyróżnia się dwa rodzaje oskarżycieli posiłkowych:
- oskarżyciel posiłkowy uboczny działający w postępowaniu obok oskarżyciela publicznego. Aby stać się oskarżycielem posiłkowym, pokrzywdzony musi złożyć oświadczenie do sądu, w którym będzie toczyć się sprawa, iż będzie działał w takim właśnie charakterze. Oświadczenie takie musi zostać złożone w terminie od wniesienia aktu oskarżenia do sądu, do momentu jego odczytania na rozprawie głównej. Złożone po upływie terminu jest nieskuteczne.
- oskarżyciel posiłkowy subsydiarny działa samodzielnie, zastępując oskarżyciela publicznego w sytuacji, gdy ten odmawia wszczęcia postępowania lub umarza je, bez skierowania sprawy do sądu. By pokrzywdzony nabył prawo do wniesienia własnego aktu oskarżenia muszą być spełnione następujące przesłanki:
- postanowienie prokuratora o umorzeniu lub odmowie wszczęcia postępowania,
- wniesienie do prokuratora nadrzędnego zażalenia na postanowienie prokuratora o umorzeniu lub odmowie wszczęcia postępowania,
- wydanie postanowienia o nieuwzględnieniu zażalenia i przesłanie akt do sądu,
- wydanie przez sąd postanowienia o uwzględnieniu zażalenia i przekazanie sprawy prokuratorowi,
- wydanie przez prokuratora ponownego postanowienia o umorzeniu lub odmowie wszczęcia postępowania,
- ponowne wniesienie zażalenia do prokuratora nadrzędnego,
- wydanie ponownego postanowienia o nieuwzględnieniu zażalenia.
- Po wyczerpaniu tej procedury pokrzywdzony może w ciągu miesiąca od doręczenia mu zawiadomienia o ostatnim postanowieniu prokuratora wnieść własny subsydiarny akt oskarżenia. W tym zakresie obowiązuje przymus adwokacki.
[edytuj] Uprawnienia oskarżyciela posiłkowego
Oskarżycielowi posiłkowemu, w przeciwieństwie do pokrzywdzonego, przysługują przed sądem prawa strony. Oznacza to, że może on zgłaszać własne wnioski dowodowe, zadawać pytania osobom przesłuchiwanym, a także wywodzić środki odwoławcze od orzeczeń sądu. Podczas rozprawy oskarżyciel posiłkowy zajmuje miejsce przed stołem sędziowskim po prawej stronie, obok prokuratora.