Pancerniki typu Vittorio Veneto

Z Wikipedii

Pancerniki typu Vittorio Veneto – włoskie pancerniki budowane w latach 1934 – 1942, niekiedy dla tego typu używa się nazwy Littorio, gdyż to był pierwszy gotowy pancernik tego typu.

Rysunek pancernika klasy Vittorio Veneto

Pancernik „Vittorio Veneto”

Spis treści

1 Historia:
2 Historia poszczególnych pancerników klasy „Vittorio Veneto”
3 Dane techniczno-taktyczne pancerników klasy Vittorio Veneto

[edytuj] Historia:

Po zakończeniu I wojny światowej w latach 1920 – 1921 toczyła się rozmowy w Waszyngtonie w sprawie ograniczenia flot wojennych państw na świecie. W rozmowach tych uczestniczyły: Stany Zjednoczone, Francja, Włochy, Wielka Brytania, Japonia i Chiny. W dniu 6 lutego 1922 roku podpisano traktat waszyngtoński, na mocy którego dokonano określenia stosunek sił morskich poszczególnych państw. Ustalono w nim także, że okręty liniowe nie mogą mieć większego tonażu niż 35000 ton i dział głównych o kalibrze przekraczającym 406 mm. Traktat ten podpisano na okres 10 lat. Po jego wygaśnięciu próbowano przedłużyć czas jego obowiązywania i w 1930 roku podpisano w Londynie traktat londyński, który zezwalał Włochom na wybudowanie pancerników o łącznym tonażu 70000 ton.

W 1930 roku ówczesny generalny inspektor włoskiej marynarki wojennej (Regia Marine) gen. Umberto Pugliese zlecił opracowania 3 okrętów liniowych o tonażu 23000 ton, uzbrojone w działa główne kalibru 381 mm lub 406 mm. W 1934 roku zmieniono te założenia głównie w celu zapewnienia przewagi nad flotą francuską, która w tym czasie rozpoczęła budowę pancerników „Dunkerque” i „Strassbourg”. Jednostki włoskie miały mieć tonaż 35000 ton i być silniej opancerzone i uzbrojone niż francuskie. Zdecydowano się na budowę dwóch pancerników, które otrzymały nazwę „Littorio” i „Vittorio Veneto”. W 1937 roku traktat londyński nie został przedłużony wobec wyłamania się z niego Japonii, a także podjęciu zbrojeń przez III Rzeszę. Wtedy to Włochy zdecydowały się na budowę kolejnych dwóch pancerników tej klasy, które otrzymały nazwy: „Roma” i „Impero”. Ostatecznie tylko trzy z tych pancerników zostało ukończonych i wzięło udział w działaniach wojennych II wojny światowej. Natomiast pancernik „Impero” nie został nigdy ukończony. Pancerniki, z wyjątkiem pancernika „Roma”, przetrwały wojnę, lecz poniosły ciężkie uszkodzenia i ostatecznie wszystkie zostały złomowane pod koniec lat pięćdziesiątych.

[edytuj] Historia poszczególnych pancerników klasy „Vittorio Veneto”

[edytuj] Pancernik „Vittorio Veneto”

Stępkę pod pancernik położono w dniu 28 października 1934 roku w stoczni Cantieri Riuniti dell' Adriatico San Marco w Trieście. Wodowanie nastąpiło w dniu 22 sierpnia 1937 roku. Ostateczne wyposażenie pancernika nastąpiło w dniu 6 maja 1940 roku i z tym dniem wszedł on w skład włoskiej floty Regia Marina.

Pancernik „Vittorio Veneto” w czasie bitwy koło przylądka Cape Spartivento

Do akcji wszedł w dniu 1 września 1940 roku, gdy wspólnie z pancernikiem „Littorio” wziął udział w operacji Hats, także w dniu 29 września 1940 roku wziął udział we operacji MB 5. W trakcie ataku na port Tarento w nocy z 11/12 listopada 1940 roku znajdował się w porcie lecz uniknął uszkodzeń.

W dniu 27 listopada 1940 roku wziął udział w bitwie koło przylądka Cape Spartivento, w trakcie której został uszkodzony po trafieniu torpedą z samolotu pokładowego brytyjskiego lotniskowca „Formidable”. Skierowany do naprawy do portu Genua, został tam ponownie uszkodzony w trakcie bombardowania w dniu 8 lutego 1941 roku.

W dniu 27 marca 1941 roku wziął udział w bitwie koło przylądka Matapan, w trakcie której został trafiony torpedą zrzuconą z samolotów pokładowych lotniskowca „Formidable”. W wyniku tego trafienia stracił on możliwości manewrów, gdyż miał uszkodzone stery. W dniu 27 września 1941 roku ponownie bierze udział w ataku na brytyjski konwój „Halbert” płynący z Malty. W dniu 14 grudnia 1941 roku w trakcie ochrony konwoju zmierzającego do Libii został trafiony torpedą przez brytyjski okręt podwodny „Urge” z 10 flotylli okrętów podwodnych stacjonującej na Malcie.

Skierowany do naprawy w porcie La Spazia, w dniu 15 czerwca 1942 roku został uszkodzony w trakcie bombardowania. Z portu wypłynął w dniu 9 września 1943 roku wraz z grupą innych włoskich okrętów i udał się w kierunku Malty. W trakcie rejsu uniknął uszkodzeń i w dniu 10 września 1943 roku wpłynął do portu Valletta, gdzie podał się siłą alianckim. Został internowany i skierowany do Egiptu, gdzie przebywał do końca wojny. W 1947 roku został przejęty przez Wielką Brytanię w ramach reparacji wojennych. Lecz nie wszedł do służby a w dniu 1 lutego 1948 roku został skreślony z listy floty a następnie złomowany w La Spazia w czerwcu 1948 roku.

[edytuj] Pancernik „Littorio”

Pancernik „Littorio” latem 1940 roku

Stępkę pod pancernik położono 28 października 1934 roku w stoczni Cantieri Ansaldo Genova w Genui. Wodowanie nastąpiło w dniu 25 lipca 1937 roku. Ostateczne zakończenie budowy nastąpiło 28 kwietnia 1940 roku i okręt wszedł w skład Regia Marina.

W dniu 1 września 1940 roku wziął udział w operacji „Hats”, a w dniu 29 września 1940 roku w operacji MB 5. W nocy z 11/12 listopada 1940 roku w porcie Tarent został zaatakowany przez samoloty pokładowe Fairey Swordfish Mk I z brytyjskiego lotniskowca „Illustrious” i trafiony 3 torpedami. Okręt został ciężko uszkodzony i jego część dziobowa znalazła się pod wodą. Został wydobyty 11 grudnia 1940 roku i rozpoczęto jego remont który trwała do sierpnia 1941 roku.

W dniu 27 września 1941 roku ponownie wszedł do działań bojowych biorąc udział w ataku na konwój brytyjski „Halbert” zmierzający na Maltę. W dniu 17 grudnia 1941 roku wziął udział w pierwszej bitwie w Zatoce Syrta, gdzie doszło do walki z brytyjskimi okrętami.

W dniu 3 stycznia 1942 roku wziął udział w ochronie włoskiego konwoju M 43 zmierzającego do Libii. W dniu 22 marca 1942 roku wziął udział w drugiej bitwie w Zatoce Syrta, w trakcie której doszło do jego uszkodzenia w wyniku eksplozji wewnętrznej. Ponownie wziął w dniu 16 czerwca 1942 roku w ataku na konwój brytyjski "Vigorous" płynącego z Malty w trakcie tego ataku został trafiony torpedą wystrzeloną przez brytyjski samolot i wycofał się. Jego remont trwał do lutego 1943 roku. W czerwcu 1943 roku został ponownie uszkodzenia w czasie amerykańskich nalotów na port La Spezia. W dniu 30 lipca 1943 roku przemianowany na „Italia”.

W dniu 9 września 1943 roku pancernik „Italia” wypłynął z portu La Spazia wraz z pancernikami „Vittorio Veneto” i „Roma” oraz 6 krążownikami, 8 niszczycielami i 4 torpedowcami w kierunku Malty, aby poddać się siłą alianckim. W drodze zespół włoskich okrętów został zaatakowany przez 15 samolotów bombowych Dornier Do 217K, które zaatakowały go bombami kierowanymi Fritz X (SD 1400X). Jedna z takich bomb trafiła w okręt, lecz zdołał on w dniu 10 września 1943 roku dotrzeć na Maltę. Został on internowany w Egipcie. W 1947 roku został on przejęty przez Stany Zjednoczone w ramach reparacji wojennych, lecz nie wszedł do służby. W dniu 1 czerwca 1948 roku został skreślony z listy floty a następnie złomowany w porcie La Spezia.

[edytuj] Pancernik „Roma”

Pancernik „Roma” w 1940 roku w kamuflażu bojowym

Stępkę pod pancernik „Roma” położono w 18 września 1938 roku w stoczni Cantieri Riuniti dell' Adriatico San Marco w Trieście. Wodowanie nastąpiło w dniu 9 czerwca 1940 roku. A ostateczne wyposażenie okrętu w 14 czerwca 1942 roku i z tym dniem weszła w skład Regia Marina. Pancernik nie brał udziału w walkach. W czerwcu 1943 roku został uszkodzona w czasie nalotu lotnictwa amerykańskiego.

W dniu 9 września 1943 roku wypłynął z portu La Spazia wraz z grupą okrętów włoskich i udał się w kierunku Malty. W trakcie rejsu zespół ten został zaatakowany przez niemieckie samoloty bombowe Dornier Do 217K . Pancernik „Roma” został trafiony dwoma bombami i zatonął.

[edytuj] Pancernik „Impero”

Stępkę pod pancernik „Impero” położono w dniu 14 maja 1938 roku w stoczni Cantieri Ansaldo Genova w Genui, a okręt wodowani w dniu 15 listopada 1939 roku. W czerwcu 1940 roku przerwano jednak nad nim prace i został skierowany początkowo do Brindisi, a następnie do Wenecji, gdzie w styczniu 1942 roku wznowiono prace wykończeniowe. Następnie przeniesiono go do Triestu, gdzie we wrześniu 1943 roku został przejęty przez Niemców.

Następnie w czasie nalotów lotnictwa amerykańskiego został uszkodzony. A po wojnie zrezygnowano w ogóle z jego wykończenia i ostatecznie został złomowany w 1950 roku. Okręt nigdy nie wszedł w skład floty włoskiej ani niemieckiej.

[edytuj] Dane techniczno-taktyczne pancerników klasy Vittorio Veneto

Nazwa okrętu	Vittorio Veneto	Littorio (Italia)	Roma	Impero
Wyporność standartowa (t)	41167	41337	41650	41650
Wyporność pełna (t)	45750	45956	46125	46125
Wymiary
Długość (m)	237,80	237,80	240,70	240,70
Szerokość (m)	32,90	32,90	32,90	32,90
Zanurzenie (m)	9,60 – 10,50	9,60 – 10,50	9,70 – 10,50	9,70 – 10,50
Uzbrojenie
	9 x 381 mm 12 x 152 mm 12 x 90 mm 20 x 37 mm 20 x 20 mm od 1942 roku dodatkowo 4 x 120 mm 8-12 x 20 mm 3 samoloty startujące z katapulty	takie same	takie same	takie same
Opancerzenie
	Burty – 100 - 350 mm Rufa – 60 - 130 mm Pokład główny – 36 - 45 mm Pokład bojowy – 100 - 204 mm Wieże dział głównych – 100 - 350 mm Wieża dział średnich – 35-135 mm	takie same	takie same	takie same
Napęd - 8 kotłów, 4 turbiny parowe o mocy 140000 KM, 4 śruby
Prędkość maksymalna	30 węzłów	takie same	takie same	takie same
Zasięg – 4580 mil morskich
Załoga	1861	1861	1960	-