Pentagon (budynek)

Z Wikipedii

Widok Pentagonu z rzeką Potomac i Washington Monument

Pentagon na mapie z 1945 r.

Pentagon – siedziba Departamentu Obrony USA. Słowo "Pentagon" jest też często używane jako symboliczna nazwa Sił Zbrojnych USA i ogólnie całego kompleksu wojskowo-zbrojeniowego tego kraju. Budynek ten ma taką nazwę ze względu na swój pięciokątny kształt.

Zbudowany w pierwszych latach II wojny światowej, budynek otwarto 15 stycznia, 1943 r. Jest to największy pod względem kubatury i liczby pomieszczeń budynek biurowy na świecie, nie będący wieżowcem. Stoi w Arlington w stanie Wirginia. Po drugiej stronie rzeki Potomac znajduje się główna dzielnica rządowa Waszyngtonu. W budynku pracuje 23 tysiące pracowników wojskowych i cywilnych oraz 3 tysiące personelu pomocniczego. Budynek ma 5 pięter, a każde piętro ma pięć korytarzy okrążających cały budynek. Pomimo że wszystkie korytarze maja razem 28 km długości, przejście między dwoma punktami w budynku zajmuje najwyżej 7 minut.

Centralny dziedziniec budynku liczący 5 akrów (20,000 m²) jest największym w siłach zbrojnych USA otwartym terenem, gdzie obowiązuje zakaz salutowania i noszenia na głowie czapek wojskowych. Normalnie w Siłach Zbrojnych USA istnieje obowiązek noszenia czapek i salutowania na terenach otwartych. Dziedziniec ten jest też często nazywany ground 0, która to nazwa pochodzi z czasów zimnej wojny, gdyż był to najbardziej oczywisty cel ataku sowieckiej rakiety balistycznej z głowicą atomową. Na samym środku dziedzińca znajduje się kawiarnia i bar przekąskowy o nazwie Ground Zero Caffe.

Na południe od Pentagonu znajdują się Pentagon City i Crystal City, dwie luksusowe dzielnice mieszkaniowo-handlowe. Arlington National Cemetery znajduje się na północ od budynku. Wewnątrz budynku znajduje się stacja "Pentagon" metra waszyngtońskiego, łączącego jego niebieską i żółtą linię.

[edytuj] Historia

Budowa Pentagonu, zdjęcie z 1942 r.

[edytuj] Konstrukcja

Przed budową Pentagonu, Departament Wojny USA (obecnie Departament Obrony) znajdował się w kilkunastu "tymczasowych" budynkach wybudowanych w czasie I wojny światowej znajdujących się na terenie obecnego parku National Mall w Waszyngtonie. Budowa Pentagonu rozpoczęła się 11 września 1941 r., trwała 16 miesięcy i pochłonęła 83 miliony USD.

Budowa konstrukcji była nadzorowana przez przyszłego szefa Projektu Manhattan, Leslie Grovesa. Użyto do niej 620 000 ton piasku i gruzu, który został wydobyty z dna rzeki Potomac, oraz 330 000 m³ betonu. Do budowy użyto minimalną ilość stali, głównie ze względu na wojenne oszczędności tego materiału.

Jego nietypowy kształt wynika głównie z układu drogowego w miejscu jego budowy. Arlington Ridge Road i dojazd do Arlington Memorial Bridge przecinają się pod kątem 108°, który jest akurat kątem boków regularnego pięciokąta.^[1] Lokalizacja i niska konstrukcja budynku została wybrana przez prezydenta Franklina D. Roosevelta, który chciał uniknąć zakłócenia przez nowy budynek panoramy z dzielnicy rządowej Waszyngtonu w kierunku malowniczych okolic Cmentarza Arlington.^[2]

[edytuj] Lata 60. XX w.

Manifestacja pokojowa 21 październia 1967 przed głównym wejściem do Pentagonu

W latach 60. XX w. budynek Pentagonu był częstym miejsce protestów pokojowych w związku z udziałem USA w Wojnie wietnamskiej. Najbardziej znany tego rodzaju protest miał miejsce 21 października 1967 r. i przeszedł do historii jako Marsz na Pentagon. Był on zorganizowany przez Youth International Party ("Yippies"), która zebrała pod budynkiem 35 000 osób. Do obrony budynku użyto ok 2 500 żołnierzy Military Police Corps.

Protestujący zbudowali pod Pentagonem rodzaj tymczasowej wioski, którą ogłosili strefą zdemilitaryzowaną i w której odbywały się koncerty muzyczne, publiczne dyskusje polityczne, wykłady liderów ruchu itp. akcje, typowe dla ruchu hippisowskiego. Liderem protestu był Abbie Hoffman, który zasłynął z próby dokonania "egzorcyzmowania złego ducha Pentagonu" poprzez medytację mającą doprowadzić do lewitowania nad budynkiem.

[edytuj] Renowacja

Od 1998 r. Pentagon przechodzi gruntowną renowację. Program renowacji zakłada jej zakończenie w 2010 r. i jest prowadzony stopniowo bez wyłączania całego budynku z użytku. W jego ramach sektor po sektorze budynku jest poddawany całkowitej przebudowie od wewnątrz, tak aby spełniał on współczesne standardy nowoczesnych budowli biurowych i zapewniał odpowiedni poziom bezpieczeństwa i wygody dla pracujących tu ludzi.

[edytuj] 11 września 2001

Zdjęcie satelitarne wykonane 26 kwietnia 2002 r.

Odbudowa uszkodzonego skrzydła Pentagonu, październik 2001

Dokładnie w 60 lat od rozpoczęcia budowy Pentagonu, 11 września 2001 r. budynek został zaatakowany. Samolot linii American Airlines, lot nr. 77, uderzył w jedno ze skrzydeł budynku powodując jego zawalenie się i śmierć 125 osób wewnątrz budynku i 64 w samolocie. W trakcie konferencji prasowej^[3], która miała miejsce kilka dni po incydencie przedstawiono zapis video dokonany kilka minut po ataku przez sierżatna sztabowego Roberta Stenberga. Istnieje też kilka innych amatorskich nagrań potwierdzających wersję oficjalną.

Istnieją niepotwierdzone teorie, wg których atak na Pentagon miał zupełnie inny przebieg. Teorii tych próbuje się dowodzić na rozmaite sposoby zazwyczaj mające niewiele wspólnego z metodą naukową a wiele z bezkrytycznym powtarzaniem plotek i pseudonauką. Niektóre z tych teorii zakładają, że cały atak był mistyfikacją, mającą na celu wzmocnienie prezydentury Georga Busha oraz potęgi kompleksu militarno-zbrojeniowiego w USA. Więcej na ten temat w: zamach na World Trade Center i Pentagon. ^[4]

Wg oficjalnej wersji, samolot uderzył w krawędź budynku między dwiema sekcjami, z których jedna przeszła niedawną renowację. Wstępne analizy sugerowały, że dzięki renowacji liczba ofiar ataku była dużo mniejsza, niż mogłaby być gdyby samolot uderzył w tę część budynku przed zmianami renowacyjnymi. Firmy biorące udział w programie renowacji budynku dostały zadanie kompletnej odbudowy zniszczonego skrzydła. Odbudowę tę nazwano projektem "Phoenix". Oprócz odbudowania wszystkich pomieszczeń, przeprowadzono też ich renowację oraz zwiększono bezpieczeństwo przez zmiany konstrucyjne ścian zewnętrznych i stropów mające na celu dalsze zwiększenie ich odporności na atak z zewnątrz. Odbudowa polegała na zburzeniu do końca zniszczonego skrzydła budynku, całkowitej przebudowie części, która przeszła już raz renowację i podstawowej rekonstrukcji części wcześniej nie poddanej renowacji. Pierwsi pracownicy wprowadzili się do odbudowanej sekcji budynku 15 sierpnia 2002 r., ok miesiąc przed zaplanowanym terminem. ^[5] ^[6]

Przed 11 września 2001 r. stacja metra pod Pentagonem była bezpośrednio połączona schodami ruchomymi z głównym holem budynku. Po ataku schody te zostały zablokowane, a następnie w ramach renowacji zlikwidowano je całkowicie.

[edytuj] Zwiedzanie

W 1976 r. w ramach programu American Bicentennial zaczęto oprowadzać po Pentagonie wycieczki z przewodnikiem. Były one dostępne dla każdego chętnego. ^[7]. Wycieczki te zostały wstrzymane po 11 września 2001 i są obecnie organizowane tylko dla wybranych grup osób, takich jak weterani wojenni, po uprzednim uzgodnieniu tego z wyznaczonym urzędnikiem Pentagonu.

[edytuj] Fakty, w skrócie

[edytuj] Dane terenowe

Całkowita zajmowana powierzchnia 583 akrów (2,4 km²)
Położenie geograficzne: 38.870863N, 77.055917W
Aktualna wartość gruntu: 2 245 000 USD
Teren zajmowany bezpośrednio przez budynek: 29 akrów (117 000 m²)
Powierzchnia centralnego dziedzińca: 5 akrów (20,000 m²)
Długość dróg dojazdowych: 48 km
Mosty i obwodnice zbudowane wokół budynku: 21 sztuk

[edytuj] Parking

Powierzchnia parkingu: 67 akrów (270 000 m²)
Pojemność: 8 770 samochodów osobowych

[edytuj] Główny budynek

Łączny koszt budowy, przebudowy i remontów: 49 600 000 USD
Łączna powierzchnia pomieszczeń i korytarzy: 620 000 m²
Kubatura: 2 000 000 m³
Długość każdej z 5. ścian zewnętrznych: 280 m
Wysokość budunku: 24 m
Liczba pięter: 7; 5 ponad poziomem gruntu i 2 poniżej
Łączna długość korytarzy: 28 km

[edytuj] Inne

Klatki schodowe: 131
Windy: 19
Schody ruchome: 13
Łazienki i toalety: 284 ("Budynek był skonstruowany ze zdublowaną liczbą toalet w stosunku do liczby pracowników - wynikało to z ówczesnego prawa stanu Wirginia, które wymagało osobnych toalet i łazienek dla "białych" i "kolorowych" ^[8])
publiczne kraniki z wodą pitną: 691
Zegary zamocowane w ścianach: 4 200
Punkty oświetleniowe: 16 250
Okna: 7 754

[edytuj] Ciekawostki

Mimo, że formalnie budynek znajduje się na terenie stanu Wirginia, ma on adres i kod pocztowy tak jakby był na terenie Waszyngtonu. Ma on 6 unikalnych kodów pocztowych dla każdego z departamentów, US Army, US Navy, US Air Force, US Marines, Joint Staff i Sekretariatu Obrony.