Róża francuska

Z Wikipedii

Róża francuska
Rosa gallica var. officinalis
Systematyka
Domena	jądrowce
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	naczyniowe
Nadgromada	nasienne
Gromada	okrytonasienne
Klasa	Rosopsida
Podklasa	różowe
Rząd	różowce
Rodzina	różowate
Rodzaj	róża
Podrodzaj	Eurosa
Nazwa systematyczna
Rosa gallica L.

Róża francuska (Rosa gallica L. syn. R. pumila Jacq.) – gatunek krzewu należący do rodziny różowatych. Występuje w południowej i centralnej Europie. Kiedyś pospolity na terenie Polski, obecnie rzadki.

[edytuj] Charakterystyka

Łodyga: Dorasta do 1,2 m wysokości. Pędy z dwoma rodzajami kolców (nie cierni!), większymi, sierpowato zakrzywionymi i mniejszymi prostymi. Pędy podziemne: krótkie, czołgające się dość grube kłącze.
Liście: Liście złożone, najczęściej 5-listkowe, o tychże szerokojajowatych, brzegiem gruczołkowato ząbkowanych. Wierzch ciemnozielony, pozornie skórzasty, spodem jasniejszy, na nerwach delikatnie owłosione.
Kwiaty: Duże, pojedyncze, pięciopłatkowe, w ciemnoróżowym kolorze, charakteryzujące się silnym zapachem. Kielich o pierzastych działkach, mocno odgiętych w dół, szybko odpadający.
Owoce: Niełupka. Duża liczba niełupek powstaje w czerwonym, kulistopodłużnym „owocu” pozornym, powstającym z rozrośniętego dna kwiatowego, zwanym w poznańskiem "głogiem" (jak inne "owoce" "dzikich róż").

[edytuj] Ochrona

Roślina objęta ochroną gatunkową – najliczniejsze stanowisko róż francuskich dziko rosnących w Polsce, najpradopodobniej znajduje się w Wielkopolsce (droga z Nowieczka do Ostrowieczna).

[edytuj] Zastosowanie

Roślina ozdobna – częsta w uprawie jako jedna z grup "róż parkowych" (jej odmiany i mieszańce).
- Historia uprawy: Róża francuska znana była od czasów antycznych i uprawiana już przez Rzymian na terenie prawie całego Imperium. W tekstach Pliniusza Starszego (23-79 n.e.), identyfikowana jest z opisaną przez niego Różą z Miletu. Można ją też rozpoznać na freskach z Pompeii. Rembertus Dodonaeus (ok. 1550) nazywa ją Rosa sativa. Od Średniowiecza była szeroko używana ze względu na swe właściwości medyczne. W 1596 w swym katalogu roślin angielski chemik i botanik John Gerard nazywa ją Rosa rubra, natomias w "Hortus Eystettensis" niemieckiego botanika Basiliusa Beslera (1561-1629) występuje pod nazwą Rosa Milesia rubra flore pleno. W 1753 Linneusz skatologował ją pod nazwa Rosa gallica.
Roślina lecznicza

[edytuj] Odmiany ozdobne

Z krzyżówek róży francuskiej powstało wiele hybrydów, które ogólnie stanowią grupę zwaną różami francuskimi, zalicza się je do najstarszych róż ogrodowych określanych jako "Róże historyczne". Do najbardziej znanych odmian zalicza się:

Rosa galica var. officinalis – o czerwono-karminowych kwiatach, zwana u nas różą aptekarzy. Róża ta w Wojnie dwóch róż była emblematem rodu Lancasterów. Z tego powodu róża ta jest znana także pod nazwą "róży Lancasterów".
Rosa galica var. violacea – o pąkach ciemnofioletowych, wpadających prawie w czerń i purpurowych kwiatach
Rosa galica var. complicata – o kwiatach czerwonych z białymi środkami.