Rozporządzenie

Z Wikipedii

Rozporządzenie to akt normatywny wydany na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Rozporządzenie stanowi jedno ze źródeł prawa powszechnie obowiązującego, obok Konstytucji, ustaw oraz ratyfikowanych umów międzynarodowych.

Warunkiem prawidłowego upoważnienia jest wskazanie organu, który powinien wydać rozporządzenie wykonawcze (delegacja ustawowa), zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Organ wskazany do wydania rozporządzenia nie może przekazać tego uprawnienia innemu organowi (tzw. zakaz subdelegacji), możliwe jest jednak łączne wskazanie dwóch i więcej organów, które powinny wspólnie wydać rozporządzenie. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego organ, który uzyskał upoważnienie do wydania rozporządzenia może ponosić odpowiedzialność konstytucyjną za niewykonanie spoczywającego na nim obowiązku.

Rozporządzenie musi zmierzać do wykonania ustawy, nie może być zatem ani sprzeczne z ustawą (np. przez wprowadzenie rozwiązań nieznanych ustawie), nie może też wykraczać poza zakres delegacji. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego utrwalił się też pogląd o niezgodności z ustawą rozporządzenia wydanego na podstawie wadliwego (czyli pozbawionego zakresu spraw do uregulowania oraz wytycznych) ustawowego upoważnienia. Niedopuszczalna jest delegacja o charakterze blankietowym, tj. gdy ustawodawca pozostawia zbyt szeroki zakres swobody autorowi rozporządzenia co do jego treści. Do kontroli legalności (zgodności rozporządzenia z ustawą) powołany jest Trybunał Konstytucyjny.

Od rozporządzenia należy odróżnić zarządzenie, które jest aktem prawa wewnętrznego, nie może być zatem podstawą rozstrzygnięcia o prawach i obowiązkach obywateli.

Szczególna postawa prawna:

• podmiotowa - określa organ właściwy do wydania rozporządzenia;
• przedmiotowa - określa zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu;
• treściowa - zawiera wytyczne dotyczące treści aktu rozporządzenia.

Zgodnie z art. 92 konstytucji, delegację ustawową może uzyskać wyłącznie organ wskazany w konstytucji, zalicza się do nich:

• Prezydent,
• Rada Ministrów,
• Prezes Rady Ministrów,
• Minister kierujący działem administracji rządowej,
• powołany w skład Rady Ministrów przewodniczący komitetu (art. 147 ust. 4 Konstytucji),
• Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji.

Zobacz też: rozporządzenie z mocą ustawy