Spółgłoska zwarto-szczelinowa
Z Wikipedii
| Sposób artykulacji |
|---|
| ze względu rodzaj przegrody: |
| Spółgłoski zwarte |
| Spółgłoski zwarto-szczelinowe |
| Spółgłoski szczelinowe |
| Spółgłoski zwarto-otwarte: |
| Spółgłoski półotwarte |
| ze względu na jamy kanału głosowego: |
| Spółgłoski ustne |
| Spółgłoski nosowe |
| Ze względu na typ artykulacji ustnej: |
| Spółgłoski środkowe |
| Spółgłoski boczne |
| Ze względu na mechanizm przepływu powietrza |
| Spółgłoski wydechowe, płucne |
| Mlaski |
| Spółgłoski iniektywne |
| Spółgłoski ejektywne |
| Zobacz też: klasyfikacja spółgłosek, miejsce artykulacji, narząd artykulacji |
Spółgłoski zwarto-szczelinowe (afrykaty) powstają, gdy w pierwszej fazie artykulacji dochodzi do blokady przepływu przez jamę ustną i nosową (zwarcia), po czym tworzy się dostatecznie wąska szczelina, by powstał szum, tarcie.
Różnicą między spółgłoską zwarto-szczelinową a sekwencją spółgłoski zwartej i szczelinowej polega na tym, że w spółgłosce zwarto-szczelinowej element szczelinowy całkowicie zastępuje plozję.
[edytuj] Przykłady
- [pf͡] - bezdźwięczna, wargowa - niemieckie pf
- [ts͡] - bezdźwięczna, zębowa lub dziąsłowa - polskie c, włoskie z w wyrazie grazia
- [dz͡] - dźwięczna, zębowa lub dziąsłowa - polskie dz, włoskie z w wyrazie mezzo
- [tɬ͡] - bezdźięczna, dziąsłowa, boczna - np. tl w języku nawaho
- [dɮ͡] - dźwięczna, dziąsłowa, boczna - dl w języku nawaho
- [tʃ͡] - bezdźwięczna, zadziąsłowa - polskie cz, angielskie ch, czeskie č
- [dʒ͡] - dźwięczna, zadziąsłowa - polskie dż, angielskie j
- [tɕ͡] - bezdźwięczna, przedniopodniebienna - polskie i serbskochorwackie ć
- [d͡ʑ] - dźwięczna, przedniopodniebienna - polskie "dź", serbskochorwackie đ
- [kx͡] - bezdźwięczna, miękkopodniebienna - k w szwajcarskiej odmianie języka niemieckiego
- [qχ͡] - bezdźwięczna, języczkowa - np. w języku wolof i językach didojskich
