Szkoła elejska
Z Wikipedii
Zajrzyj na stronę dyskusji, by dowiedzieć się odnośnie jakich informacji pojawiły się wątpliwości.
Szkoła elejska (inaczej eleaci) – szkoła filozoficzna w starożytnej Grecji powstała w reakcji na antropomorfizm greckiej religii. Wierzyli w jednorodność materii, odrzucali istnienie czasu i ruchu, co wykazywał między innymi Zenon z Elei.
Spis treści |
[edytuj] Historia, przedstawiciele i poglądy
[edytuj] Historia szkoły elejskiej
Podwaliny dla powstania szkoły elejskiej dał Ksenofanes, filozof żyjący w VI w. p.n.e. Głosił pogląd o istnieniu jednego boga - takiego samego dla wszystkich, lecz różnie opisywanego ("Gdyby byki i konie, i lwy posiadały ręce i mogły nimi malować i dzieła tworzyć, (...) [dawałyby bogu] kształty, jakie dany gatunek posiada."). Idea jedności, do której nawiązał, została później poszerzona przez Parmenidesa, uznawanego za właściwego twórcę szkoły elejskiej.
Parmenides (VI/V w. p.n.e.) dowodził, że istnieje wyłącznie byt - "Trzeba z konieczności powiedzieć i myśleć, że tylko to, co jest, istnieje. Bo byt jest, a niebytu nie ma". Dalej wnioskował, iż byt jest ciągły (gdyby nie był – każda nieciągłość byłaby niebytem), nieruchomy i niezmienny. W swym rozumowaniu Parmenides użył po raz pierwszy metodę dedukcyjną.
Uczeń Parmenidesa, Zenon z Elei (ok. 490-430 p.n.e.), jest uznawany za jego najwybitniejszego następcę. Często korzystał z dialektyki – sztuki prowadzenia rozmów poprzez używanie wyłącznie pojęć i prawd własnych oraz wykazywanie sprzeczności w cudzych poglądach. Stosował tą metodę do bronienia poglądów eleatów w sposób negatywny – wykazywał, że gdyby było inaczej, niż mówi, dochodziłoby do sprzeczności. Przeprowadził cztery dowody, w których wykazał nieistnienie ruchu (tzw.: "dychotomia", "achilles", "strzała" oraz "stadion").
Wśród następców Zenona znajdowali się uczniowie sofistów (najbardziej znany to Gorgiasz) i Sokratesa (wśród nich szkoła megarejska).
[edytuj] Szkoła megarejska
Założona została przez Euklidesa, kładła nacisk na erystykę – sposób prowadzenia sporów i dowodów na podstawie wykazywania sprzeczności w nich. Do ciekawych przykładów zastosowania erystyki należy wywód Eubulidesa, tzw. "rogacz": Nie zgubiłeś rogów, a to, czego nie zgubiłeś posiadasz. Innymi znanymi przedstawicielami szkoły megarejskiej byli: Diodor Kronos oraz Stiplon.
[edytuj] Dowód Zenona na nieistnienie ruchu
Strzała: Lecąca w powietrzu strzała w chwili teraźniejszej znajduje się w spoczynku, nie pokonuje żadnego dystansu. Podobnie ma się to w przypadku każdej innej chwili. Ponieważ zaś czas składa się z chwil, ruch jest niemożliwy.
Dychotomia: Odcinek drogi do pokonania można podzielić na połowę. Gdy ciało przebędzie tą część, pozostałą drogę można ponownie podzielić na pół. Można czynić tak w nieskończoność, nieskońćzonej ilości odcinków nie można zaś pokonać w skończonym czasie - ruch zatem nie może istnieć.
Najwybitniejszymi przedstawicielami eleatów byli:
Zobacz też:
–
