Tyra Danebod
Z Wikipedii
Tyra Danebod (ur. ?, zm. ok. 935) była żoną duńskiego króla Gorma Starego i matką Haralda Sinozębego.
Imię Tyry zachowało się na kamieniach runicznych w Jelling jako ᚦᚨᚢᚱᚢᛁ:ᛏᛅᚾᛰᛅᚱᚴᛅᛣ:ᛒᚢᛏ (THURUI TANMARKAR BUT) - zarówno na kamieniu postawionym jej przez męża, jak i na kamieniu wzniesionym przez jej syna.
Kamienie te są jedynymi pewnymi świadectwami istnienia Tyry, w przeciągu wieków jednak powstało w Danii i Islandii wiele sag traktujących o Tyrze; jej postać pojawia się także w kronikach.
W podaniach tych przypisuje się jej uprawianie czarów. Natomiast według kronik Saxo Grammaticusa i Swena Aggesena Tyra zbudowała Danevirke, wał obronny w okolicach Hedeby, który miał powstrzymać atak Ottona I. Historycy jednak zdecydowanie odrzucają taką możliwość (na podstawie badań archeologicznych wskazując na siedem etapów budowy wału; być może dziełem Tyry jest najwyżej jeden z nich).
W kronikach i sagach pojawiają się również informacje o pochodzeniu Tyry. Są to informacje sprzeczne: w sagach islandzkich Tyra przedstawiana jest jako córka Haralda Klaka (króla jutlandzkiego)[1], natomiast Saxo Grammaticus w Gesta Danorum twierdzi, że była ona angielską książniczką, córką władcy Anglii Æthelreda (być może chodzi o Edwarda Starszego)[1].
[edytuj] Literatura
- Ingvorsen, Leif; Myten om Dronning Thyra, Wormianum 1988, ISBN 87-8516-098-9
- Brix, Hans; Gorm Konge og Thyra hans Kone, 1927
