Václav Havel

Z Wikipedii

Václav Havel ur. 1936

prezydent Czechosłowacji
Okres urzędowania	od 29 grudnia 1989 do 3 lipca 1992
Poprzednik	Gustáv Husák
Prezydent Republiki Czeskiej
Okres urzędowania	od 26 stycznia 1993 do 2 lutego 2003
Następca	Václav Klaus

Václav Havel (ur. 5 października 1936 w Pradze), czeski pisarz, dramaturg i polityk, sygnatariusz Karty 77. Był ostatnim prezydentem Czechosłowacji i pierwszym prezydentem Republiki Czeskiej.

[edytuj] Nota biograficzna

Václav Havel urodził się w Pradze 5 października 1936. Po wojnie i komunistycznym przewrocie w Czechosłowacji w 1948 jego rodzina została zaklasyfikowana jako kapitaliści i pozbawiona majątku. Młodemu Havlowi uniemożliwiono podjęcie studiów. Uczęszczał jednak do liceum wieczorowego, a następnie podjął studia na praskiej politechnice, skąd jednak został po niecałym roku relegowany i wcielony do wojska w 1957.

Po dwuletniej służbie wojskowej Václav Havel został przeniesiony do rezerwy. Jako że nie mógł podjąć pracy w żadnym przedsiębiorstwie państwowym utrzymywał się z prac dorywczych. Jednocześnie studiował korespondencyjnie scenopisarstwo. Zadebiutował scenicznie sztuką Zahradní slavnost ("Garden Party") w roku 1963. Wkrótce potem rozpoczął pracę w praskim teatrze "na zábradlí", początkowo jako montażysta sceny, potem kierownik literacki, a wreszcie jako główny dramaturg i scenarzysta.

Po stłumieniu praskiej wiosny w 1968 jego nazwisko znalazło się na indeksie. Havel został zmuszony do przerwania współpracy z teatrem i zajął się polityką. Był jednym z współorganizatorów i działaczy Porozumienia Obywatelskiego oraz jednym z sygnatariuszy Karty 77 w roku 1977. Za działalność opozycyjną dwukrotnie aresztowany, spędził w więzieniach ponad 5 lat. W tym czasie współpracował także z działaczami polskiego KOR, między innymi z Jackiem Kuroniem.

Jako jeden z liderów Porozumienia był jednym z najważniejszych uczestników tzw. aksamitnej rewolucji w 1989. 29 grudnia 1989 Zgromadzenie Narodowe wybrało go na prezydenta Czechosłowacji. Po pierwszych całkowicie wolnych wyborach w 1990 Havel pozostał prezydentem. W polityce Havel popierał utrzymanie federacji Czech i Słowacji, a także szybkie reformy i integrację z EWG i NATO. Nie udało mu się jednak przekonać większości Słowaków. 3 lipca 1992 parlamentowi federalnemu nie udało się wybrać Havla na kolejną kadencję z powodu absencji słowackich posłów. 20 lipca parlament w Bratysławie ogłosił niepodległość Słowacji, a w pięć dni później jego decyzję poparł parlament federalny. W ramach protestu Havel złożył urząd.

Po rozdziale Czech i Słowacji 1 stycznia 1993, Havel ubiegał się o urząd prezydenta nowo powstałej Republiki Czeskiej. Zgromadzenie Narodowe przegłosowało jego wybór 26 stycznia. Havel działał na rzecz pojednania między poszczególnymi frakcjami na czeskiej scenie politycznej, a także na rzecz zjednoczenia ze strukturami europejskimi. Pomimo coraz bardziej zaawansowanej choroby serca Havel został w 1998 wybrany na drugą kadencję. Po jej zakończeniu 2 lutego 2003 Havel złożył urząd i wycofał się z polityki. Jego następcą został jeden z jego najzagorzalszych przeciwników politycznych, Václav Klaus.

[edytuj] Bibliografia

[edytuj] sztuki teatralne

1960 Rodinný večer
1963 Zahradní slavnost
1965 Vyrozumění (Powiadomienie, wydanie polskie 1966)
1968 Ztížená možnost soustředění (Puzuk, czyli Uporczywa niemożność koncentracji, wyst. pol. w tym samym roku)
1968 Anděl strážný
1968 Motýl na anténě
1971 Spiklenci
1972 Žebrácká opera (Opera żebracza, oficjalne wystawenie 1990)
1975 Audience (Audiencja, premiera polska 1981, ponowna premiera w 1990, premiera czeska w tymże roku)
1975 Vernisáž (Wernisaż, wyd. pol. 1981 - podziemne)
1976 Horský hotel (Górski hotel)
1978 Protest (Protest, wyd. pol. 1981 - podziemne)
1983 Chyba
1984 Largo desolato (Largo desolato, wyd. pol. 1987 - podziemne)
1985 Pokoušení (Kuszenie, wyd. pol. 1987 - podziemne)
1987 Asanace (Rewaloryzacja, wyd. pol. 1989)
1988 Zítra to spustíme