Wikipedia:Zalążek artykułu
Z Wikipedii
 |
Poniższa strona to propozycja zaleceń Wikipedii. Może zostać ona w każdej chwili przez kogokolwiek zmieniona na podstawie wniosków zawartych w dyskusji, dopóki nie zostanie osiągnięty konsensus. Wszelkie odniesienia i linki do tej strony nie powinny jej opisywać jako zawierającej obowiązujące reguły lub zalecenia. |
| WikiProjekt Sortowanie stubów edytuj szablon |
|||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||
Zalążek artykułu to artykuł umieszczony w Wikipedii, który aktualnie nie posiada wyczerpujących informacji na dany temat oraz nie otrzymał znaczącej uwagi u edytorów Wikipedii. Innymi słowy, zalążkami nazywamy artykuły, które są bardzo krótkie lub zawierają mało informacji na dany temat. Społeczność Wikipedii uważa zalążki za pierwszy krok do stworzenia pełnego artykułu.
W angielskiej Wikipedii powstało określenie stub, co po angielsku znaczy zaczątek (w wolnym tłumaczeniu - tłumaczenia dosłowne słowa stub to m.in.: kikut, pieniek, itp.). W polskiej Wikipedii przyjęło się właśnie określenie zalążek artykułu. Więc jeżeli zobaczysz gdziekolwiek, czy to w tym artykule, czy gdziekolwiek na Wikipedii, pojęcie stub od razu będziesz wiedział, że chodzi o zalążek artykułu.
Celem tego artykułu jest poinformowanie o głównych zasadach dotyczących edycji zalążków. Zalecamy, aby wszyscy użytkownicy przeczytali sekcję Informacje podstawowe, na którą składa się pierwsza część artykułu. Informacje dodatkowe zawierają wiadomości, które zainteresują zapewne jedynie te osoby, które chcą brać udział w WikiProjekcie Sortowania stubów i dlatego są lekturą uzupełniającą.
Spis treści |
[edytuj] Informacje podstawowe
Zalążek artykułu to artykuł oczywiście bardzo krótki, lecz nie aż tak krótki, że staje się bezużyteczny. Ogólnie rzecz biorąc, artykuł musi być tak długi, aby chociaż definiował tytuł artykułu, co zwykle oznacza od 3 do 10 krótkich zdań. Pamiętaj, że nawet dłuższe artykuły mogą być zalążkami i odwrotnie: krótkie artykuły na temat bardzo ograniczony nie muszą być zalążkami. Inną definicją zalążka może być artykuł tak niekompletny, że nawet edytor, który zna po łebkach dany temat (albo nie zna go wcale), może rozwinąć jego zawartość po pobieżnym przeszukaniu Internetu czy kilku minutach spędzonych na czytaniu o tym zagadnieniu w książkach.
Spore artykuły niepoddane wikizacji zwykle nie są zaliczane do zalążków i przechodzą przez proces dopracowania. Zauważ, że małe artykuły z bardzo małą ilością informacji mogą skończyć swój byt jako wyznaczane do usunięcia lub połączenia z innymi podobnymi artykułami. Wikipedia nie jest słownikiem pojęć. Tę funkcję pełni nasz siostrzany projekt, Wikisłownik. Jeżeli twój artykuł jest bardzo mały rozważ jego przeniesienie do Wikisłownika lub (nawet lepiej, gdy wybierzesz tę opcję) dodaj do niego więcej informacji.
Gdy zalążek zostanie rozszerzony i stanie się artykułem, możesz (lub którykolwiek z edytorów) usunąć szablon {{stub}} z niego. Do tego nie są wymagane żadne oficjalne pozwolenia czy działania administratorów.
[edytuj] Kategoryzacja zalążków
Po napisaniu lub znalezieniu krótkiego artykułu, redaktor powinien wpisać szablon stuba, który powoduje, że artykuł będzie oznaczony jako zalążek. Umownie szablony stubów powinny być umieszczane praktycznie na końcu takiego artykułu. Szablony stubów są złożone z dwóch części: pierwsza to krótka informacja o tym, że artykuł jest zalążkiem z danej dziedziny oraz zachęcenie do rozszerzenia artykułu, natomiast druga część to link do kategorii, który umieszcza dany artykuł w odpowiedniej kategorii zalążków, gdzie znajdują się zalążki z tej samej dziedziny.
Potrzeba kategorii stubów narosła, gdy główna kategoria zalążków - Kategoria:Zalążki artykułów - została tak zapełniona, że trudno było znaleźć artykuły związane z danym tematem. Z kategoriami zalążków, gdy redaktor jest - na przykład - biologiem, może on sprawdzić artykuły z szablonem {{biologia stub}} w odpowiedniej kategorii i łatwo odnajdzie zalążki, które dotyczą tematów, którymi się interesuje.
Umownie szablony stubów nazywane są według wzoru dziedzina stub. Lista typów zalążków tematycznych dostępna jest na stronie Wikipedia:WikiProjekt Sortowanie stubów/Lista typów stubów. Podczas zaznaczania artykułów jako zalążki, bądź tak precyzyjny i dokładny, jak tylko to możliwe. Dzięki temu oszczędzasz czas innych redaktorów, którzy musieliby znaleźć odpowiedni szablon pasujący do danej dziedziny. Jeżeli artykuł przypada potencjalnie do dwóch kategorii, dwa różne szablony zalążków mogą być użyte. Używanie więcej, niż dwóch szablonów jest mocno odradzane, wtedy powinien być stosowany Unistub. Działania związane z zalążkami tematycznymi są wykonywanie przez uczestników Wikipedia:WikiProjekt Sortowanie stubów (skrót: WP:SS). Strony projektu powinny być głównym odnośnikiem, jeżeli chodzi o pytania dotyczące typów zalążków.
[edytuj] Doskonały zalążek artykułu
Gdy napiszesz zalążek artykułu, pamiętaj, że jego podstawowym celem jest późniejsza rozbudowa artykułu, więc powinien zawierać on informacje dające podstawy dla innych redaktorów do uzupełnienia takiego artykułu. Twoje początkowe artykuły mogą być tworzone na podstawie książek, czy wiarygodnych wyszukiwarek internetowych, jak Google, Yahoo! czy MSN Search. Oczywiście możesz też korzystać z wiedzy, którą nabyłeś w innych źródłach, lecz najpierw dobrze jest sprawdzić wiarygodność takiego źródła oraz jego zgodności z neutralnym punktem widzenia.
Zacznij od podania definicji lub opisu tematu. Ponieważ niekiedy niemożliwe jest podanie definicji, staraj się jasno i klarownie opisać dany temat. Na przykład napisz, dlaczego dana osoba jest sławna lub gdzie znajduje się opisywane miejsce i z czego słynie.
Następnie spróbuj uzupełnić tę początkową definicję. Wcześniej wspomniane wyszukiwanie w różnych źródłach informacji na dany temat często spowoduje uzyskanie informacji potrzebnych do rozszerzenia artykułu. Gdy już będziesz miał parę dobrze ułożonych i napisanych zdań, powinieneś podlinkować odpowiednie słowa, aby użytkownicy nieznający specyfiki tematu mogli zrozumieć, co jest w artykule napisane. Unikaj niepotrzebnego linkowania. Jeżeli nie jesteś przekonany do zmian, powinieneś skorzystać z opcji podglądu i spróbuj wczuć się w rolę kogoś, kto nie zna tego tematu. Dzięki temu łatwiej będzie Ci wybrać odpowiednie słowa do podlinkowania.
Gdy już artykuł zostanie zapisany jego los może się potoczyć na wiele sposobów. Na przykład temat może się okazać interesujący dla któregoś z redaktorów - ten zacznie rozwijać artykuł lub sam możesz go rozwijać gdy znajdziesz więcej informacji lub, po prostu, gdy będziesz miał więcej wolnego czasu.
[edytuj] Lokalizowanie zalążków
- Kategoria:Zalążki artykułów - wszystkie zalążki są pogrupowane w kategoriach odpowiadających ich dziedzinom.
[edytuj] Dodatkowe informacje
[edytuj] Nowe kategorie stubów
Jeżeli rozpoznasz, że jakaś grupa zalążków nie pasuje do istniejącej kategorii lub gdy zauważysz, że jakaś kategoria zalążków zawiera za dużo artykułów i może być pogrupowana przez stworzenie bardziej szczegółowej kategorii, zgłoś swoją propozycję na stronie Wikipedia:WikiProjekt Sortowanie stubów/Propozycje. Przed zaproponowaniem nowego zalążka tematycznego trzymaj się poniższych sześciu punktów:
- Czy nie istnieje już zalążek tematyczny dla danego tematu?
- Sprawdzisz to na tej liście.
- Czy nowa kategoria będzie dobrze określała dany temat (pomaga to redaktorom, mającym doświadczenie w danych tematach)?
- Pamiętaj, że kategoria stubów są sposobem na ułatwienie rozszerzenia artykułów.
- Czy proponowana kategoria nie pokrywa się z istniejącymi kategoriami?
- Nowa kategoria może pasować jako podkategoria do więcej niż jednej kategorii, na przykład {{Geografia Polski stub}}, która jest dzieckiem kategorii {{Polska stub}} oraz {{geografia stub}}.
- Ile artykułów zostanie umieszczonych w tej kategorii zalążków?
- Zwykle próg wynosi od 100 do 300 artykułów. Próg ten jest oczywiście umowny i nie będzie nigdy czegoś takiego, że propozycja została odrzucona ze względu na to, że jest jedynie 60 artykułów. Nic z tych rzeczy. Jednak dobrze byłoby, gdyby w takiej kategorii znalazło się co najmniej 50 artykułów.
- Czy twoja propozycja pokrywa się z kategoriami ogólniejszymi?
- Na przykład zalążki związane z geografią posortowane są według państw i nie powinno się tworzyć zalążka dotyczącego gór czy rzek.
- Jeśli tworzysz kategorię na podstawie ogólniejszej kategorii, to czy po jej stworzeniu kategoria ogólniejsza zmniejszy w znaczący sposób swoją objętość?
- Nie jest to absolutna konieczność, lecz właśnie tym powinno się kierować proponując stworzenie większości kategorii.
Jeśli sądzisz, że powyższe wytyczne odnoszą się pozytywnie do Twojej propozycji, umieść ją na stronie Wikipedia:WikiProjekt Sortowanie stubów/Propozycje. Jeśli w ciągu tygodnia Twoja propozycja przejdzie pomyślnie głosowanie (propozycja przyjęta, gdy większość głosów będzie 
Za), bez problemów będziesz mógł stworzyć nową kategorię stubów.
[edytuj] Tworzenie typów zalążków
Ważne: W czasie głosowania możesz stworzyć szablon danego zalążka (nawet jest to wskazane - podczas głosowania są również podawane dość często propozycje dotyczące wyglądu danego zalążka), ale nie umieszczaj go w żadnym z artykułów. W czasie tego tygodnia spróbuj zrobić listę artykułów, które pasowałyby do tej kategorii. Kto wie, może będzie ona kartą przetargową w głosowaniu...
Nowe szablony zalążków nazywa się według wzoru: Szablon:dziedzina stub.
Poniżej podany jest szablon, jakiego należy użyć przy tworzeniu szablonu zalążka:
| {{Stub|obrazek.png|33|grami komputerowymi|gry komputerowe}} |
| Część szablonu | Co ona oznacza oraz wytyczne | Co, jeśli nie zostanie umieszczona |
|---|---|---|
| {{Stub | inicjacja szablonu | szablon się nie wyświetli ;) |
| |obrazek.png | tutaj podaje się nazwę obrazka, którym będą oznaczane zalążki z danej dziedziny | wybrany zostanie domyślny obrazek:  |
| |33 | wielkość obrazka wybieranego powyżej podawana w pikselach (bez jednostek) | zostanie wybrana wartość domyślna oraz zalecana, czyli 33 |
| |grami komputerowymi | nazwa danej dziedziny w narzędniku. | wypisany zostanie tekst z następnego argumentu |
| |gry komputerowe | Temat zalążka. Na przykład kosmologia. Ten temat musi mieć dopracowany artykuł i nie może być zalążkiem. Jednocześnie nazwa tego argumentu będzie tworzyła link do głównego artykułu z danej dziedziny oraz odpowiednią kategorię zalążków. Na przykładzie obok mamy podaną dziedzinę gier komputerowych (dlatego argumentem obok są gry komputerowe). Dzięki niemu szablon będzie linkował do głównego hasła, jakim w przykładzie jest hasło gry komputerowe i automatycznie też będzie linkował do kategorii Kategoria:Zalążki artykułów - gry komputerowe. | Jest to właściwie równoznaczne ze zrobieniem duplikatu szablonu {{stub}}, ponieważ nie jest podana ani dziedzina, a taki szablon nie pozwoli na stworzenie oddzielnej kategorii zalążków |
| }} | Zakończenie stubu. | Zamiast szablonu wyświetli się jego kod. |
[edytuj] Tworzenie kategorii zalążków
Ważne: Nie twórz nowej kategorii stubów przed dyskusją w Propozycjach.
Następnie stwórz kategorię, która będzie przechowywać artykuły oznaczone danym typem stuba. Zrób to przed umieszczeniem szablonu zalążka w jakimkolwiek artykule.
Po rozpoczęciu edycji kategorii umieść w niej poniższy wzór i wypełnij wg informacji z tabeli poniżej:
| {{SS kategoria| dziedzina = A| |
| Część szablonu | Co ona oznacza oraz wytyczne | Co, jeśli nie zostanie umieszczona |
|---|---|---|
| {{SS kategoria| | inicjacja szablonu | ee.... szablon się nie wyświetli ;) |
| dziedzina = A| | (wpisywane zamiast A) nazwa dziedziny - ten argument powoduje linkowanie do głównego artykułu; tu panuje trochę większa dowolność niż w przypadku szablonu stuba | ten argument jest wymagany |
| dziedzina dop = B| | (wpisywane zamiast B) nazwa dziedziny w dopełniaczu - dzięki temu otrzymujemy linki [[gry komputerowe|gier komputerowych]] pasujące do opisu tworzone przez szablon | j.w. |
| szablon = C| | (wpisywane zamiast C) nazwa szablonu zalążka używanego do umieszczania w danej kategorii artykułów - wpisywana jako argument bez nawiasów klamrowych ({{ }}) | niewymagany lecz bardzo zalecany argument |
| obrazek = D}} | (wpisywane zamiast D) tutaj podaje się nazwę obrazka, którym zostanie oznaczona kategoria zalążków | po prostu nie będzie obrazka, który prezentowałby zawartość kategorii |
| nadrzędna kategoria zalążków oraz nadrzędna kategoria dziedziny |
|
argument wymagany |
Wykorzystany już przykład z grami komputerowymi posłuży nam jeszcze raz:
| {{SS kategoria| dziedzina = gry komputerowe| |
Gdy skończysz, upewnij się, że twój zalążek tematyczny jest dobrze linkowany do innych kategorii. {{gry komputerowe stub}} dalej jest używany jako nasz przykład. Kategoria:Zalążki artykułów - gry komputerowe powinna być podkategorią Kategoria:Zalążki artykułów (ponieważ jest kategorią zalążków) oraz Kategorii:Gry komputerowe (ponieważ zawartość kategorii odnosi się do gier komputerowych). Jeżeli twoja kategoria jest poddziedziną ogołniejszej/ogólniejszych kategorii, również ona/one powinna/y być podane jako ich kategorie (więc na przykład Kategoria:Zalążki artykułów - geografia Polski powinna być częścią Kategorii:Zalążki artykułów - Polska oraz Kategorii: Zalążki artykułów - geografia).
Teraz dodaj swój typ zalążka do listy typów stubów
Dobrze jeżeli dodatkowo:
- Oznaczysz jego szablonem (np. {{Gry komputerowe stub}}) wszytkie artykuły-zalążki z jego kategorii. Zwykle możesz je znaleźć korzystając z CatScana, z zapytań typu: [1] i [2]. Możesz też poprosić o pomoc któregoś z operatorów botów zajmujących się zmianą szablonów.
- Dodasz go na tę listę, by współdziałał z szablonem {{Unistub}}.
- Dodasz go (i wpiszesz lub przeniesiesz wszystkie jego kategorie) na tę listę, by można było automatycznie sortować zalążki, których autor nie skategoryzował.
[edytuj] Co z zalążkami tworzonymi na własną rękę?
Takie zalążki są wychwytywane i umieszczane na stronie WP:SS/OZ, skąd po miesiącu od znalezienia, jeśli autor zalążka nie umieści tego typu zalążka w Propozycjach, zostanie on usunięty, a artykuły oznaczone tym szablonem zostaną oznaczone ogólniejszymi szablonami lub, gdy takich brak, szablonem {{Stub}}.
[edytuj] Zobacz też
- Jeżeli wciąż masz pytania dotyczące zalążków tematycznych, zadaj je na stronach Dyskusja Wikipedii:Zalążek artykułu albo Dyskusja Wikipedii:WikiProjekt Sortowanie stubów.
- Pomóż rozbudować Zalążek miesiąca.
