Ludwig Wittgenstein
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Batı felsefesi 20. yüzyıl felsefesi |
|
---|---|
İsim: | Ludwig Josef Johann Wittgenstein |
Doğum tarihi: | (26 Nisan 1889 |
Ölüm tarihi: | 29 Nisan 1951 |
Okul/gelenek: | Analitik felsefe, Dil felsefesi, Zihin felsefesi |
İlgilendikleri: | Dil,Mantık |
Etkilendikleri: | Bertrand Russell, Gottlob Frage |
Etkiledikleri: | Michael Dummett,Saul Kripke,Anscombe,Richard Rorty, Frank P. Ramsey, Dennett, Wright |
Ludwig Josef Johann Wittgenstein (26 Nisan 1889-29 Nisan 1951) Avusturya doğumlu filozof. Mantık ve dil felsefesi konularında yaptığı çalışmalarla modern felsefeye önemli katkılarda bulunmuştur. 20. yüzyılın en önemli filozoflarından sayılır.
Ölümünden sonra, defterlerinden, makalelerinden ve ders notlarından seçilmiş birçok yazısı yayınlanmış olmasına rağmen, hayatı boyunca yayınladığı tek kitap, 1921'de Cambridge'de Bertrand Russell'ın gözetimi altında bir öğrenciyken yayınlanan Tractatus Logico-Philosophicus isimli eserdir. Kendisine doktorasını sağlayan Tractatus 'un yayınlanmasıyla felsefenin bütün problemlerini çözdüğüne inanmış, çalışmalarını bırakmış ve ilkokul öğretmenliği, bir manastırda bahçıvanlık ve kızkardeşinin Viyana'daki evinin mimarlığı gibi çeşitli işlerle ilgilenmiştir. Buna mukabil, 1929'da, Cambridge'e dönerek bir öğretim görevi üstlenmiş ve önceki çalışmalarını gözden geçirmiştir. Zirvesine, ölümünden sonra yayınlanan ikinci şaheseri Felsefî Soruşturmalar'da ulaşan yeni bir felsefî yöntem ve lisan anlayışı geliştirmiştir.
Erken dönem çalışmaları, büyük ölçüde Russell'ın mantık çalışmaları, Alman felsefeci Gottlob Frege ile olan kısa süreli bir öğrenim ve Arthur Schopenhauer'den etkilenmiştir. Tractatus yayınlandığında, Viyana Çevresi adını almış pozitivist grup üzerinde hayli etki yaratmıştır. Bununla beraber, Wittgenstein kendini bu okuldan saymamış ve mantıksal pozitivizm'in Tractatusla ilgili olarak ciddi yanlış anlamalar taşıdığını ifade etmiştir.
Her iki dönem eserleri de Analitik Felsefe, bilhassa Lisan Felsefesi, Zihin Felsefesi ve Hareket Teorisi'nin gelişimi üzerinde önemli etkiler yaratmıştır. Wittgenstein'ın metodunu sürdüren öğrencileri ve çalışma arkadaşlarından Gilbert Ryle, Friedrich Waismann, Norman Malcolm, G.E.M. Anscombe, Rush Rhees, Georg Henrik von Wright ve Peter Geach sayılabilir. Wittgenstein'dan etkilenen çağdaş felsefeciler arasında James Conant, Michael Dummett, Peter Hacker, Stanley Cavell ve Saul Kripke bulunur.
[değiştir] Kaynaklar
- Büyük bölümü İngilizce makaleden (3 Haziran 2005) tercümedir.
modern zamanların çileci ,kavgacı ve doğrucu dervişi.o her şeyden önce bir hakikat avcısı ve gerçek sorgulayıcısıdır.kendi tarihini modernizmin puslu,bulanık havasından sıyırmayı başarmış zamanın o karanlık ortamlarından kendisini korumayı başarabilmiştir.kendi ruh dünyasının dehlizlerinde yer yer yıkılıp kalsa da kendi sözleriyle sendelese de tekrar dik durabilme yürekliliğini göstermiştir.leibniz in dışında birbirinden ayrı iki sistem kurmuş tek filozoftur.gerçeğin dışarda değil her an içimizde bizim hayat formumuzda olduğunu göstererek mantıksal olarak saçmanın mümkün olmadığını ancak değişik dil oyunlarının mümkün olduğunu göstermiştir